Abstrakt
Założeniem badawczym artykułu jest poddanie opisowi zasadniczych problemów bytu i funkcjonowania administracji publicznej we współczesności, problematyki nauki administracji oraz prawa administracyjnego. Opis i argumentacja dotyczą szerokiego spektrum zagadnień związanych z przeglądem wybranych współczesnych dziedzin funkcjonowania administracji, a zarazem także z ewolucją struktur i układów administracyjnych. Zastosowanie znajduje tu pewna ilość nowych terminów wstępnie wypracowanych. Cechą współczesnych procesów prawnych i politycznych jest konwergencja o charakterze globalnym. Stanowi ona wynik szeroko pojmowanego problemu globalizacji, czyli umiędzynarodowiania wszelkich dziedzin życia społecznego. Konwergencja globalna w prawie prowadzi często do nowych standardów, deregulacji, nowych uregulowań. Swoistym zagadnieniem badawczym jest tu prawo ponadnarodowe. Pozostaje ono w szczególnie dynamicznej łączności z prawem publicznym, a także z administracją publiczną.
Problematyka dotyczy także aktualnego stanu nauki prawa i koniecznego rozwoju jej poznania, teorii. W szerszym zagadnieniu dotyczy rozwoju doktryn społecznych i ich uosabiania zwłaszcza w życiu politycznym i w życiu prawnym. Dostrzegalne i ważne w tych sferach są zagadnienia relacji podmiotowości i władztwa. Procesy współczesnego życia społecznego, a także przykłady szczególne dają podstawę złożonym problemom. Administracja musi aktualnie zmierzać do struktur ewoluujących wraz ze społeczeństwem, musi być strukturą chłonną i uczącą się, dającą podstawę bytowi działań innowacyjnych. Innowacje i inwencje są zasadniczym celem i potrzebą działania administracyjnego i funkcjonowania układów administracyjnych. Stanowią zasadniczy trzon postępu, i jedno z najistotniejszych współczesnych zagadnień prawnych.
Ciągle istotna jest centralizacja. Administracja staje tu przed coraz szerszą skalą zadań. Multiplikuje się nie tylko wymiar potrzeb, ale zarazem szerokie zagadnienie regulacji prawnej. Powracają problemy regulacji i wykładni zagadnień prawnych, interesu publicznego, partii politycznych, praw podmiotowych, podmiotowości wobec władztwa, podziału władzy oraz zasad państwa prawnego. Przejawiają się one komparatystycznie w wielu kulturach prawnych, mimo nierzadko zmiennej frazeologii i różnego stanu zaawansowania w rozstrzyganiu problemów prawnych. Rozwiązań trzeba tu poszukiwać nie tylko w zmiennych wartościach doktrynalnych czy systemowych, ale też w tych szczególnych zmiennych wartościach, które dotyczą organizacji, kontroli, nadzoru, policji administracyjnej, a zatem tych pojęć i urządzeń, które są podstawowe dla nauki administracji i nauki prawa administracyjnego.
Bibliografia
Ajdukiewicz K., Logika pragmatyczna, Warszawa 1975.
Alter K.J., The European Court’s Political Power. Selected Essay, Oxford University Press, Oxferd 2009.
Aust A., Handbook of International Law, Cambridge University Press, Cambridge 2010.
Aust A., Modern Treaty Law and Practice, Cambridge University Press, Cambridge 2007.
Barber N.W., The Constitutional State, Oxford University Press, 2010.
Barcik J., Wentkowska A., Prawo Unii Europejskiej z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony, C. H. Beck, Warszawa 2008.
Bator A., Instrumentalizacja prawa a problem niezgodności i luk w systemie prawa (charakterystyka założeń badawczych), Przegląd Prawa i Administracji, t. 50, Wrocław 2002.
Błaś A., Administracja publiczna w obliczu globalizacji, Przegląd Prawa i Administracji t. 50, Wrocław 2002.
Błaś A., Boć J., Complak K., [w:] J. Boć (red.), Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Wrocław 1998.
Błaś A., Niekonstytucyjne koncepcje samorządu terytorialnego, [w:] S. Dolata (red.), Prawo samorządowe i administracyjne, Opole 2000.
Blin O., Institutions européennes, Elipses, Paris 2008.
Boć J., [w:] A. Błaś, J. Boć, M. Stahl, K. M. Ziemski, Prawne formy działania administracji, [w:] System prawa administracjnego, t. 5, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski A. Wróbel, C.H. Beck, Warszawa 2013.
Boć J., Administracja publiczna jako organizacja inteligentna, [w:] A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, Nauka administracji, Kolonia Limited, Wrocław 2013.
Bodvarsson Ö.B., Berg H. van den, The Economics of Immigration. Theory and Policy, Springer-Verlag 2009.
Broberg M., Fenger N., Preliminary References to the European Court of Justice, Oxford University Press, 2010.
Buchanan D., Huczynski A., Organizational Behavior, Introductory Text, Prentice Hall 1997.
Cane P., An Introduction to Administration, Oxford 1996.
Carnap R., Empiryzm. Semantyka. Ontologia, Warszawa 2005.
Chazel F., Social Structure, [w:] International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2004.
Cornu G., Vocabulaire juridique, Quadrige/PUF, 2007.
D’Arcy L., Murray C., Cleave B., The Law and Practice of International Trade, Sweet & Maxwell, London 2000.
De Cooker Ch. (red.), Accountability, Investigation and Due Process in International Organizations, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden-Boston 2005.
Dicey A.V., Introduction to the Study of the Law of the Constitution, Indianapolis 1982.
Dudek D. (red.), Zasady ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2009.
Elliot Ch., System Safety and Law. Proceedings of First International Conference on System Safety, London 2006.
Eymeri-Douzans J.-M., Pierre J., Administrative Reforms and Democratic Governance, Routledge Taylor & Francis Group, 2011.
Fukuyama F., Historia ładu politycznego. Od czasów przedludzkich do rewolucji francuskiej, Rebis, Poznań 2012.
Galetta D.-U., Procedural Autonomy of EU Memeber States: Paradise Lost? A Study on the “Functionalized Procedural Competence” of EU Member States, Springer 2010.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2002.
Gerber J., International Economics, Pearson, 2011.
Goudappel F., The Effects of EU Citizenship, T.M.C. Asser Press, 2010.
Graham A., Administracja publiczna w USA, [w:] A. Pawłowska (red.), Administracja publiczna – zagadnienia wstępne, Lublin 1999.
Grant T.D., Admission to the United Nations, Leiden-Boston 2009.
Gromski W., Autonomia i instrumentalny charakter prawa, Kolonia Limited, Wrocław 2000.
Grzegorczyk M., Prawo kosmiczne, Zeszyty Naukowe UJ, Kraków 1973.
Habermas J., Strukturalne przeobrażenie sfery publicznej, PWN, Warszawa 2007.
Hart H.L.A., Pojęcie prawa, Warszawa 1998.
Jacqué J.P., Droit institutionnel de L’Union européenne, Éditions Dalloz, 2006.
Jendrośka J., Narzędzia badania prawa administracyjnego, Przegląd Prawa i Administracji, t. 50, Wrocław 2002.
Kiczka K., Krajowy organ administracji publicznej w prawie unijnym, Kolonia Limited, Wrocław 2013.
Lang G., From Association to Accession. How Free is the Free Movement of the Persons in the EU, Eleven International Publishing, 2011.
Lipowicz I., Administracja wobec wyzwań globalizacji, [w:] Z. Cieślak, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, Prawo administracyjne – część ogólna, Warszawa 2000.
Logchamps F., O używaniu pojęć w naukach prawnych, Zeszyty Naukowe UWr, Prawo, 1960, nr 7.
Longchamps F., Założenia nauki administracji, Wyd. UWr, Wrocław 1994.
MacCormick N., Legal Reasoning and Legal Theory, Oxford 1978.
Maciąg Z.A., Kształtowanie zasady państwa demokratycznego prawnego i socjalnego w Niemczech (do 1949), Białystok 1998.
MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, PWN, Warszawa 1996.
McGrew A.G., P. Lewis, Globalisation and Nation-States, Cambridge 1992.
Opałek K., Problemy metodologiczne nauki prawa, Warszawa 1962.
Perelman Ch., On Legal Systems, Journal of Social and Biological Systems 7, 1984, nr 4 (October).
Pieniążek A., Stefaniuk M., Socjologia prawa. Zarys wykładu, Zakamycze, Kraków 2000.
Pinker S., The Better Angles of Our Nature. The Decline of Violence in History and Its Couses, Viking Penguin, 2011.
Placidus J.W., Literatur der Saatslehre – Ein Versuch, Strasburgu 1798.
Puszko A., Wpływ przemian cywilizacyjnych na paradygmat administrowania przez prawo, [w:] J. Zimmerman, P. J. Suwaj (red.), Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Rabska T., Podstawowe pojęcia organizacji administracji, [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, t. 1, red. T. Rabska, J. Jendrośka, J. Łętowski, Ossolineum, Wrocław 1977.
Rawls, J. Teoria sprawiedliwości, PWN, Warszawa 2009.
Redelbach A., Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1992.
Rocher G., Sociology of Law, [w:] International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2004.
Souty F., Le droit et la politique de la concurrence de l’Union européenne, Montchrestien 2003.
Stahl M., O projekcie zmian ustrojowych samorządu terytorialnego, Administracja. Dydaktyka. Praktyka 2011, nr 4.
Studnicki F., Wprowadzenie do informatyki prawniczej, Warszawa 1978.
Supernat J., Administracja Unii Europejskiej. Zagadnienia wybrane, Wrocław 2013.
Tocqueville A. de, O demokracji w Ameryce, tłum. M. Król, wstęp J. Baszkiewicz, PIW, Warszawa 1976.
Vermeule A., Instrumentalisms, book review, Harvard Law Review 120, 2007, nr 8.
Wegner-Kowalska J., Administracja w czasach kryzysu, [w:] J. Zimmerman, P.J. Suwaj (red.), Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Wójtowicz K., Konstytucja RP z 1997 r. a członkostwo Polski w Unii Europejskiej, [w:] J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2006.
Woleński J., Logiczne problemy wykładni, Warszawa-Kraków 1972.
Wyrozumska A., Jednostka w Unii Europejskiej, [w:] J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2006.
Zimmermanna J., Aksjomaty prawa administracyjnego, Warszawa 2013.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.