Ekonomia wobec poczucia szczęścia
Main Article Content
Abstrakt
W dyskusji nad poczuciem szczęścia swoją obecność mocno zaznaczają nauki ekonomiczne, przy czym poglądy formułowane przez ekonomistów uwzględniają również osiągnięcia badaczy z innych dyscyplin naukowych. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: Czy pomiar szczęścia w ogóle jest możliwy?
W artykule przybliżono podstawowe tezy oraz dyskusyjne zagadnienia, którymi zajmuje się ekonomia szczęścia (economics of happiness). Pojęcie „szczęście” nie jest jednak jednoznacznie zdefiniowane, a jego pomiar nadal budzi wiele dyskusji i kontrowersji. Jednakże interdyscyplinarne światowe badania wypracowują mierniki wskazujące na poziom szczęścia, a tym samym stwarzają podstawy do opracowywania rankingów najszczęśliwszych społeczeństw na świecie. Indeksy szczęścia często powiązane są z oceną jakości życia. W artykule uwagę zwrócono na następujące wybrane wskaźniki oceniające poziom szczęścia i zadowolenia, jak również jakość życia w społeczeństwach: World Value Survey WVS, Gallup World Poll (GWP), Social Progress Index SPI, Happy Planet Index HPI i Better Life Index BLI.
Na podstawie rozważań zawartych w artykule można stwierdzić, że istnieją wskaźniki szczęścia, ale nie pozwalają one na uzyskanie jednoznacznych wyników. Żaden ze sposobów, którymi się oblicza poziom szczęścia, satysfakcji lub jakość życia, nie jest w pełni trafny, rzetelny i wystarczający. Sposoby opisu szczęścia i jakości życia w społeczeństwach powinny być zatem traktowane komplementarnie, powinny uzupełniać się i wzajemnie korygować.
Downloads
Article Details
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Ahuvia A.C., Indywidualizm-kolektywizm a kultury szczęścia, [w:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
- Argyle M., The psychology of happiness, Methuen, London 1987.
- Beusekom-Fretz G., De democratisering van het geluk, v. Loghem Slaterus, Deventer 1973.
- Bok D., The politics of happiness, Princeton University Press, Princeton 2010.
- Bywalec C., Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
- Cobb C., Halstead T., Rowe J., The Genuine Progress Indicator: Summary of Data and Methodology, Redefining Progress, San Francisco 1995.
- Czapiński J., Ekonomia szczęścia i psychologia bogactwa, Nauka 2012, nr 1.
- Czapiński J., Psychologia szczęścia, Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 1994.
- Czarny B., Pieniądze szczęścia nie dają?, Warszawa 2010, www.ksap.gov.pl.
- Daly H., Cobb J.B., For the Common Good: Redirecting the Economy Towards Community, the Environment, and a Sustainable Future, Beacon Press, Boston 1989.
- Deaton A., Income, health, and well-being around the world: Evidence from the Gallup World Poll, Journal of Economic Perspectives 22, 2008.
- Di Tella R., MacCulloch R.J., Gross national happiness as an answer to the Easterlin Paradox?, Journal of Development Economics 86, 2008.
- Diener E. , Lucas R., Schimmack U., Helliwell J. (red.), Well-being for public policy, Oxford University Press, Oxford 2009.
- Diener E., Helliwell J.F., Kahneman D. (red.), International differences in well-being, Oxford University Press, Oxford 2010.
- Dutt A.K., Radcliff B. (red.), Happiness, economics and politics, Edward Elgar, Cheltenham 2009.
- Eastrerlin R., Does economic growth improve the human lot?, [w:] P.A. David, M.W. Reder (eds.), Nations and households in economic growth, Academic Press, New York 1974.
- Fischer R., Boer D., What Is More Important for National Well-Being: Money or Autonomy? A Meta-Analysis of Well-Being, Burnout, and Anxiety Across 63 Societies, Journal of Personality and Social Psychology 101, 2011.
- Fordyce M.W., Happiness its daily variation and its realtion to values, United Stated International University 1972.
- Frey B.S., Happiness. A revolution in economics, The MIT Press, Cambridge 2008.
- Graham C., Happiness around the world, Oxford University Press, Oxford 2009.
- Kahneman D., Deaton A., High income improves evaluation of life but not emotional well-being, PNAS vol. 107(38), September 21, 2010, http://www.pnas.org/content/107/38/16489.short.
- Krueger A.B. (ed.), Measuring subjective well-being of nations. National accounts of time use and well-being, The University of Chicago Press, Chicago 2009.
- Kuszewski T., Sielska A., Użyteczna sztuka rankingów ekonomiczno – społecznych, Współczesna Ekonomia 2010, nr 1(13).
- Lawn. P.A., An Assessment of the Valuation Methods Used to Calculate the Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW), Genuine Progress Indicator (GPI), and Sustainable Net Benefit Index (SNBI), Environment, Development and Sustainability 7/ 2005, http://genuineprogress.net/wp-content/uploads/2013/01/lawn-gpi.pdf.
- Layard R., Has social science a clue what is happiness? Are we getting happier? In: Lionel Robbins memorial lecture series, 03-05 Mar 2003, London.
- Leonhardt D., Maybe Money Does Buy Happiness After All, The New York Times 16.04.2008, http://www.nytimes.com/2008/04/16/business/16leonhardt.html?_r=1.
- Michoń P., Ekonomia szczęścia, Dom Wydawniczy Harasimowicz, Poznań 2010.
- Ng Y.K., Happiness Studies: Ways to Improve Comparability and Some Public Policy Implications, The Economic Record 84, 2008.
- Rogowski R., Szczęściodajność pieniądza, [w:] D. Markowski, P. Setlak (red.), Społeczeństwo konsumpcyjne. Uwarunkowania społeczne i kulturowe, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu, Tarnobrzeg 2008.
- Sacks D.W., Stevenson B., Wolfers J., Growth in Income and Subjective Well-Being Over Time, http://www.hks.harvard.edu/inequality/Seminar/Papers/Stevenson13-1.pdf.
- Sacks D.W., Stevenson B., Wolfers J., Subjective Well-Being, Income, Economic Development and Growth, NBER Working Paper Nr. 16441 Issued in October 2010, http://www.nber.org/papers/w16441.
- Sacks D.W., Stevenson B., Wolfers J., The new stylized facts about income and subjective well-being, Emotion Vol. 12(6), Dec 2012, http://psycnet.apa.org/journals/emo/12/6/1181/.
- Stiglitz J.S., Sen A., Fitoussi J.-P., Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza, PWE, Warszawa 2013.
- Tatarkiewicz W., O szczęściu, PWN, Warszawa 1985.
- Veenhoven R., Conditions of happiness, Reidel, Dordrecht 1984.
- Veenhoven R., Happiness and hardship, [w:] L. Bruni, P.L. Porta (red.), Economics and Happiness, Oxford University Press, Oxford 2005.
- Veenhoven R., Quality of life in individualistic society: A comparison of 43 nations in early 1990s, Social Indicators Research 48, 1998.
- Wróblewski T., Czy pieniądze nie dają szczęścia?, Forbes, http://www.forbes.pl/tomasz-wroblewski-czy-pieniadze-nie-daja-szczescia-,artykuly,136031,1,3.html.
- http://eprints.lse.ac.uk/47425/1/__libfile_REPOSITORY_Content_Layard_Has%20social%20science%20a%20clue%20what%20is%20happiness_Has%20social%20science%20a%20clue%20what%20is%20happiness%20(LSE%20RO).pdf.
- http://eur-lex.europa.eu/Notice.do?checktexts=checkbox&val=499855.
- http://hdr.undp.org/en/data.
- http://www.earth.columbia.edu/sitefiles/file/Sachs%20Writing/2012/World%20Happiness%20Report.pdf.
- http://www.grossnationalhappiness.com/articles/.
- http://www.happyplanetindex.org/data/.
- http://www.imf.org/external/index.htm.
- http://www.jdsurvey.net/jds/jdsurveyMaps.jsp?Idioma=I&SeccionTexto=0404&NOID=103.
- http://www.oecdbetterlifeindex.org/.
- http://www.socialprogressimperative.org/data/spi#data_table/countries/spi/dim1,dim2,dim3.
- http://www.targetmap.com/viewer.aspx?reportId=2903.
- http://www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp.
- www.neweconomics.org.