Definicja i granice prawnej ochrony prywatności w epoce analityki big data

Abstrakt

Po ponad stu latach od wprowadzenia pierwszych definicji prawa do prywatności treść tego prawa i tym samym granice jego ochrony są wciąż analizowane i dyskutowane w doktrynie. W systemach ochrony praw człowieka dominuje podejście do definiowania prywatności przez wprowadzanie katalogu chronionych wartości. Jednocześnie w prawie ochrony danych zakres regulacji wyznaczany jest terminami „dane osobowe” i „specjalne kategorie danych”. Definicja tych pojęć jest stosowana w niemal niezmienionej formie od ponad trzydziestu lat. Podział zagrożeń dla prywatności na wertykalne i horyzontalne nie jest aktualny w odniesieniu do zdarzeń zachodzących w cyberprzestrzeni. Działania organów publicznych i wyspecjalizowanych podmiotów, takich jak brokerów  danych, w coraz większym stopniu się uzupełniają. Gromadzenie ogromnej ilości danych na temat setek milionów użytkowników może prowadzić do naruszenia prywatności nie tylko jednostek, lecz także całych społeczeństw. Celem niniejszego artykułu jest próba analizy, czy obowiązujące przepisy prawne bazujące na koncepcjach ukształtowanych w erze przedinternetowej posiadają potencjał do skutecznej ochrony przed zagrożeniami związanymi z nowoczesnymi formami przetwarzania danych, takimi jak big data. W tym celu omówiono najważniejsze cechy big data, takie jak algorytmiczne budowanie wniosków czy efekt przyrostowy, a także wyjaśniono, w jaki sposób technologia ta pozwala na omijanie ograniczeń prawnych związanych z przetwarzaniem różnych kategorii danych osobowych. W podsumowaniu sformułowano postulat opracowania przepisów dotyczących regulacji rynku przetwarzania dużych zbiorów danych.