Abstrakt
Artykuł porusza zagadnienie ustrojowoprawnej pozycji (charakteru) polskiego samorządu zawodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 Konstytucji. Sprawia ono problemy, które – mimo że są dostrzegane już od dłuższego czasu – nie zostały jak dotąd rozwiązane. Dotychczasowe opracowania na ten temat nie dały jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: czy samorządy zawodowe, które sprawują pieczę nad należytym wykonywaniem zawodu zaufania publicznego, są w znaczeniu podmiotowym jednym z dwóch – obok samorządu terytorialnego – rodzajów (typów) administracji samorządowej, będącej częścią administracji publicznej? A także czy realizacja przez nie konstytucyjnych zadań jest sprawowaniem władzy publicznej? Odpowiadając na powyższe pytania, za punkt odniesienia przyjęto art. 184 Konstytucji, który przez generalne zadekretowanie kognicji sądów administracyjnych wyznacza również granice terminu „administracja publiczna”. Ponadto odwołano się do art. 17, który konstytuuje samorząd zawodowy i samorząd gospodarczy. Dzięki temu było możliwe wskazanie różnic pomiędzy oboma samorządami, które to różnice nie pozostają bez wpływu na końcową tezę badawczą.
Bibliografia
Adamiak, B. (2004). Uwagi o współczesnej koncepcji organu administracji publicznej, [w:] E. Ura (red.), Jednostka, państwo, administracja – nowy wymiar. Międzynarodowa Konferencja Naukowa Olszanica 23–26 maja 2004 r., pod patronatem honorowym Marszałka Województwa Podkarpackiego. Rzeszów: 13–17.
Antkowiak, P. (2012). Samorząd zawodowy w Polsce. Warszawa–Poznań.
Bałaban, A. (2004). Glosa do wyroku TK z 8 lutego 2004 r. (sygn. akt P 21/02). Przegląd Sejmowy 12(4): 131–134.
Boć, J. (red.) (2004). Administracja publiczna. Wrocław.
Boć, J. (red.) (2007a). Prawo administracyjne. Wrocław.
Boć, J. (2007b). Założenia badawcze struktur administracji publicznej, [w:] J. Zimmermann (red.), Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane, 24–27 września 2006 r. Warszawa: 181–193.
Cherka, M., Wierzbowski, M. (2011). Centralne organy administracji państwowej, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 6: Podmioty administrujące. Warszawa: 232–233.
Chmielnicki, P. (red.) (2010). Konstytucyjny system władz publicznych. Warszawa.
Deryng, A. (2014). Rzecznik Praw Obywatelskich jako wnioskodawca w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym. Warszawa.
Granat, M. (2004). Uwagi o statusie samorządów zawodowych – reprezentantów osób wykonujących zawody zaufania publicznego. Gdańskie Studia Prawnicze 12: 95–102.
Jacyszyn, J. (2004). Wykonywanie wolnych zawodów w Polsce. Warszawa: 3–60.
Jaworski, J., Sosnowski, P. (2016). Zniesienie samorządu zawodowego urbanistów. Uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24.03.2015 r. Przegląd Prawa Publicznego 6(111): 75–89.
Kaczmarczyk, H. (2010). Pozycja ustrojowa [Rzecznika Praw Obywatelskich], [w:] P. Chmielnicki (red.), Konstytucyjny system władz publicznych. Warszawa: 278.
Kmieciak, R. (2010). Samorząd zawodowy w strukturze administracyjnej państwa, [w:] R. Kmieciak, Z badań nad samorządem zawodowym w Polsce. Poznań: 61–80.
Knosala, E., Matan, A., Łaszczyca, G. (red.) (1999). Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej. Kraków.
Korczak, J. (2015). Dobro publiczne jako wartość w działaniach organów administracji publicznej, [w:] J. Zimmermann (red.), Wartości w prawie administracyjnym. Warszawa: 153–168.
Kuciński, J., Wołpiuk, W.J. (2012). Zasady ustroju politycznego państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku. Warszawa.
Kulesza, M. (2002). Pojęcie zawodu zaufania publicznego, [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Warszawa: 25–31.
Leoński, Z. (2006). Zarys prawa administracyjnego. Warszawa.
Lipowicz, I. (red.), Mędrzycki, R., Szmigiero, M. (2015). Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe. Warszawa.
Lisowski, P. (2013). Relacje strukturalne w polskim samorządzie terytorialnym. Wrocław.
Niewiadomski, Z. (2015). Pojęcie administracji publicznej, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 1: Podmioty prawa administracyjnego. Warszawa: 1–59.
Niewiadomski, Z., Jaroszyński, K. (2008). [Komentarz do art. 5 k.p.a.], [w:] Z. Niewiadomski, W. Bochenek, E. Janeczko, K. Jaroszyński, E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, B. Moraczewski, A. Mudrecki (red.), Sobieralski, K. (2008). Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz dla praktyków. Gdańsk: 30–31.
Niewiadomski, Z., Bochenek, W., Janeczko, E., Jaroszyński, K., Klat-Górska, E., Klat-Wertelecka, L., Moraczewski, B., Mudrecki, A. (red.), Sobieralski, K. (2008). Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz dla praktyków. Gdańsk.
Nowicka, E.J. (2003). Samorząd terytorialny w ustroju państwowym. Warszawa.
Pawłowski, S. (2009). Ustrój i zadania samorządu zawodowego w Polsce. Poznań.
Przedańska, J. (2007). Nowe zarządzanie publiczne a państwo prawa. Przegląd Prawa i Administracji 76: 223–231.
Przedańska, J. (2008). Samodzielność działania organu administracyjnego w świetle koncepcji nowego publicznego zarządzania. Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka 2(11): 173–183.
Przedańska, J. (2009). Nowe zarządzanie publiczne a sytuacja prawna obywatela, [w:] J. Boć, A. Chajbowicz (red.), Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego. Wrocław: 405–412.
Sarnecki, P. (2016). [Komentarz do art. 17 Konstytucji RP], [w:] L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom 1: Wstęp, art. 1–29. Warszawa: 480–488.
Sobczak, J. (2009). Podstawy prawne, pozycja i organizacja urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich, [w:] E. Gdulewicz (red.), Konstytucyjny system organów państwowych. Lublin: 263–266.
Spyniewski, D. (2013). Wykonywanie zadań publicznych przez samorząd zawodowy a przemiany cywilizacyjne, [w:] J. Zimmermann, P.J. Suwaj (red.), Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną. Warszawa: 732–749.
Stępień, J. (2002). [Głos w dyskusji], [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Warszawa: 90–93.
Suchocka, H., Kański, L. (1991). Zmiany Konstytucyjnej regulacji sądownictwa i prokuratury dokonane w roku 1989. Państwo i Prawo 46(1): 16–27.
Świątkiewicz, J. (2001). Rzecznik Praw Obywatelskich w polskim systemie prawnym. Warszawa.
Sylwestrzak, A. (2008). Nowe interpretacje podziału władz, [w:] K. Chojnicka, A. Citkowska-Kimla, W. Kozub-Ciembroniewicz (red.), Czas a trwanie idei politycznych i prawnych. Warszawa: 121–136.
Szydło, M. (2016). [Komentarz do art. 17 Konstytucji RP], [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz do art. 1–86, Warszawa: 424–464.
Tabernacka, M. (2004). Pojęcie zawodu zaufania publicznego. Przegląd Prawa i Administracji 62: 207–302.
Tkaczyk, E (2011). Samorząd zawodowy w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przegląd Sejmowy 19(6): 61–78.
Trzciński, J. (1999). Komentarz do art. 173, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz. Tom 1. Warszawa: 1–12.
Wołpiuk, W.J. (2002). Zawód zaufania publicznego z perspektywy prawa konstytucyjnego, [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Warszawa: 19–24.
Wykrętowicz, S. (2004). Samorząd jako wyraz demokracji obywatelskiej, [w:] S. Wykrętowicz (red.), Samorząd w Polsce. Istotna, formy, zadania. Poznań: 13–86.
Wykrętowicz, S. (2010). Rozwój samorządu korporacyjnego jako zdecentralizowanej administracji publicznej, [w:] R. Kmieciak (red.), Z badań nad samorządem zawodowym w Polsce. Poznań: 7–22.
Zięba-Załucka, H. (2005). Samorząd zawodowy w świetle Konstytucji RP. Monitor Prawniczy 13(10): 493–497.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.