W poszukiwaniu środków ochrony prawnej małoletniego spadkobiercy przed mimowolnym przyjęciem spadku
PDF

Słowa kluczowe

prawo spadkowe; czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka; termin na odrzucenie spadku; odrzucenie spadku przez małoletniego; zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego; wniosek o odebranie przez sąd oświadczenia o odrzuceniu spadku; uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie z uwagi na błąd co do prawa; analogia legis

Jak cytować

Jasiakiewicz, T. (2019). W poszukiwaniu środków ochrony prawnej małoletniego spadkobiercy przed mimowolnym przyjęciem spadku. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 81(4), 125–137. https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.4.10

Liczba wyświetleń: 746


Liczba pobrań: 915

Abstrakt

Według dominującego poglądu bieg terminu na przyjęcie lub odrzucenie spadku (art. 1015 § 1 k.c.) wymaga modyfikacji w przypadku złożenia przez rodziców wniosku o udzielenie zezwolenia na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego (art. 101 § 3 k.r.o.). Istnieje ryzyko, że sąd udzieli zezwolenia już po upływie terminu zawitego i małoletni utraci prawo do odrzucenia spadku. Aby tego uniknąć, do biegu terminu na przyjęcie lub odrzucenie spadku w drodze analogia legis stosuje się przepisy o przedawnieniu względnie przepisy o transmisji. W artykule wykazano, że art. 1015 § 1 k.c. nie jest dotknięty luką konstrukcyjną, a więc brak jest przesłanek dla stosowania analogia legis. Termin bowiem może zostać zachowany, jeżeli rodzice w czasie jego biegu złożą w sądzie wniosek o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Jeżeli tego nie uczynili i termin upłynął, istnieje możliwość uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w terminie z uwagi na błąd co do prawa (art. 1019 k.c.).

https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.4.10
PDF

Bibliografia

Borysiak, W. (2019a). Komentarz do art. 1012 k.c., [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom 4A: Spadki. Warszawa: 974–991.

Borysiak, W. (2019b). Komentarz do art. 1015 k.c., [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom 4A: Spadki. Warszawa: 996–1014.

Borysiak, W. (2019c). Komentarz do art. 1019 k.c., [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom 4A: Spadki. Warszawa: 1039–1063.

Gromek, K. (2018). Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa: 849–860.

Gajda, J. (2018). Komentarz do art. 101 k.r.o., [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa: 819–825.

Głowacz, J. (2018). Wykonawca testamentu w prawie polskim na tle porównawczym. Poznań.

Grzegorczyk, P. (2016). Komentarz do art. 176 k.p.c., [w:] T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 1: Postępowanie rozpoznawcze. Warszawa: 961–964.

Jasiakiewicz, T. (2013). Uchylenie się od skutków złożonego pod wpływem błędu oświadczenia woli o przyjęciu spadku a odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe. Przegląd Prawa Handlowego 9(253): 42–46.

Justyński, T. (2019). Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lipca 2013 r., P 56/11. Orzecznictwo Sądów Polskich 3: 3–13.

Kabza, E. (2010). Problem stosowania analogii w prawie cywilnym. Forum Prawnicze 1(1): 44–65.

Konińska, B. (2014). Upływ terminu do odrzucenia spadku w imieniu małoletniego. Rejent 9(281): 59–74.

Kosik, J. (1986). Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, [w:] J.S. Piątowski (red.), System prawa cywilnego. Tom 4: Prawo spadkowe. Ossolineum: 284–288.

Kordasiewicz, B. (2015). Przyjęcie i odrzucenie spadku, [w:] B. Kordasiewicz (red.), System prawa prywatnego. Tom 10: Prawo spadkowe. Warszawa: 503–562.

Księżak, P. (2014). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2013 r., I CSK 329/13. Rejent 5(277): 105–111.

Księżak, P. (2016). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 28.05.2015 r., III CSK 352/14. Rejent 299(3): 122–131.

Kucia, B. (2017). Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego, [w:] M. Fras, P. Ślęzak (red.), Prawo prywatne wobec wyzwań współczesności. Warszawa: 219–227.

Madej, G.S. (2015). Termin na złożenie oświadczenia woli o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jako termin zawity prawa materialnego. Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 16(1): 40–48.

Matusik, G. (2016). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 maja 2015 r., III CSK 352/14. Orzecznictwo Sądów Polskich 9: 1159–1173.

Macierzyńska-Franaszczyk, M. (2009). Odpowiedzialność za długi spadkowe. Warszawa.

Margoński, M. (2009). Kurator spadku. Warszawa.

Mazur, Ł. (2016). Odrzucenie spadku w imieniu osoby małoletniej – glosa do post. SN z 20.11.2013, I CSK 329/13, [w:] F. Zoll, S. Daniluk (red.), Prawo cywilne. Glosy. Warszawa: 121–123.

Morawski, L. (2002). Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz. Toruń.

Moszyńska, A. (2019). Geneza prawa spadkowego w polskim kodeksie cywilnym z 1964 r. Toruń.

Partyk, A. (2014). Bieg terminu na odrzucenie spadku imieniem małoletniego. Glosa do postanowienia SN z dnia 20 listopada 2013 r., I CSK 329/13. Lex/el.

Pazdan, M. (2018). Komentarz do art. 1015 k.c., [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom 2: Art. 450–1088. Warszawa: 1203–1206.

Piątowski, J.S, Kordasiewicz, B. (2011). Prawo spadkowe. Zarys wykładu. Warszawa.

Pytel, A. (2017). Błąd prawnie doniosły, upadłość konsumencka oraz zasady współżycia społecznego, czyli sposoby zapobiegania skutkom przyjęcia spadku wprost. Nowa Currenda. Dodatek Naukowy 2: 17–41.

Słyk, J. (2017). Komentarz do art. 101 k.r.o., [w:] K. Osajda (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Tom 5. Warszawa: 1251–1268.

Radwański, Z., Zieliński, M. (2012). Stosowanie i wykładnia prawa cywilnego, [w:] M. Safjan (red.), System prawa cywilnego. Tom 1: Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: 445–543.

Skowrońska, E. (1984). Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe. Warszawa.

Skowrońska-Bocian, E., Borysiak, W. (2015). Odpowiedzialność za długi spadkowe, [w:] B. Kordasiewicz (red.), System prawa prywatnego. Tom 10: Prawo spadkowe. Warszawa: 651–793.

Stempniak, S. (2011). Postępowanie w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku. Polski Proces Cywilny 4(3): 44–86.Swaczyna, B. (2013). Odrzucenie spadku nabytego przez dziecko, [w:] M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka (red.), Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi. Warszawa: 569–583.

Szymańska, A.M. (2010). Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Białostockie Studia Prawnicze 4: 267–280.

Wróbel, W. (2016). Glosa do postanowienia SN z 20.11.2013 r., I CSK 329/13. Państwo i Prawo 71(4): 133–137.

Załucki, M. (2016). Modele odpowiedzialności za długi spadkowe a prawo polskie. Ochrona dłużnika czy wierzyciela? [w:] M. Załucki (red.), Egzekucja z majątku spadkowego. Ograniczona i nieograniczona odpowiedzialność za długi spadkowe. Warszawa: 24–50.

Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Warszawa.

Żok, K. (2016). Komentarz do art. 1015 k.c., [w:] M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom 2: Komentarz. Art. 450–1088. Warszawa: 1736–1741.

Żukowska, M., Bagan-Kurluta, K. (2017). Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego mieszkającego za granicą – teoretyczne studium przypadku. Białostockie Studia Prawnicze 22(3): 63–75.