Organizacja i finansowanie świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce dla osób starszych – stan obecny i wyzwania na przyszłość
Main Article Content
Abstrakt
Starzenie się społeczeństwa oraz wzrost zachorowalności na choroby nowotworowe osób starszych stanowią jedne z kluczowych czynników wskazujących na zwiększanie się potrzeb z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej (OPiH). W związku z powyższym istotnym jest, by do wzrostu tego zapotrzebowania odpowiednio się przygotowywać (zarówno w zakresie organizacyjnym, jak i finansowym). Od 2013 r., w skali kraju, obserwuje się wprawdzie systematyczny wzrost wydatków na świadczenia z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej, jednakże ilość środków przeznaczanych na ten cel jest w dalszym ciągu niewystarczająca. Ponadto zwraca się także uwagę na problem dostępności do tej formy wsparcia, co może być związane z nieodpowiednią oraz nierównomierną redystrybucją środków przeznaczanych na OPiH w poszczególnych województwach. Celem pogłębienia omawianej tematyki dokonano porównania wydatków na świadczenia z zakresu OPiH w Polsce finansowanych ze środków NFZ w latach 2013–2018, która została uzupełniona analizą wydatków na świadczenia wydawane z budżetu NFZ w przeliczeniu na jednego mieszkańca oraz udziału wydatków na świadczenia z zakresu OPIH (procent w budżecie NFZ) w latach 2013–2018. W artykule omówiono także uwarunkowania prawne i organizacyjne opieki paliatywnej i hospicyjnej, skupiono się również na tematyce finansowania świadczeń z zakresu OPiH, zapotrzebowaniu na tą formę pomocy oraz rekomendacji na przyszłość. Celem odpowiedzi na pytanie badawcze, jakie są nakłady finansowe i formy organizacji świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce, autorzy posłużyli się metodą dogmatyczną oraz analizą danych zastanych (tj. danych statystycznych i finansowych NFZ oraz MZ)
Downloads
Article Details
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z., Kubicki, P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Warszawa.
- Bois, J.-P. (1996). Historia starości. Od Montaigne’a do pierwszych emerytur. Tłum. K. Marczewska. Warszawa.
- Buss, T., Lichodziejewska-Niemierko, M. (2008). Opieka paliatywna w Polsce – od idei do praktyki (również lekarza rodzinnego). Forum Medycyny Rodzinnej 2(4): 277–285.
- Centeno, C., Clark, D., Lynch, T. et al. (2007). Facts and indicators on palliative care development in 52 countries of the WHO European region: results of an EAPC Task Force. Palliat. Med. 21(6): 463–471.
- Ciałkowska-Rysz, A., Dzierżanowski, T. (2014). Opieka paliatywna w onkologii – aktualne problemy i propozycje rozwiązań systemowych, [w:] A. Potrykowska, Z. Strzelecki, J. Szymborski, J. Witkowski (red.), Zachorowalność i umieralność na nowotwory a sytuacja demograficzna Polski. Warszawa: 164–183.
- Główny Urząd Satystyczny (2018). Rocznik Demograficzny. Warszawa.
- Iwański, R., Sielicka, E., Jarzębińska, A. (2018). Opieka paliatywna i hospicyjna w ujęciu społecznym i ekonomicznym. Warszawa.
- Łuczak, J. (2007). Co to jest leczenie objawowe (paliatywne), opieka paliatywna – hospicyjna i dlaczego warto z nich korzystać? Przegląd Terapeutyczny 3: 1–7.
- Łuczak, J., Kotlińska-Lemieszek, A. (2011). Opieka paliatywna/hospicyjna/medycyna paliatywna. Nowiny Lekarskie 80(1): 3–15.
- Malarewicz-Jakubów, A. (2017). Wsparcie prawne osób starszych. Warszawa: Lex/el.
- Malarewicz-Jakubów, A., Jakubów, P. (2014). Opieka paliatywna w Polsce, [w:] E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak (red.), W drodze do brzegu życia. Białystok: 358–366.
- Pędich, W. (1996). Ludzie starzy. Warszawa.
- Sowada, Ch., Kowalska-Bobko, I., Mokrzycka, A. et. al. (2016). Country Profile – Poland. The activities of older people when healthy aging policy and funding is limited: Institutional and financial dimensions of health promotion for older people. PRO HEALTH 65+ Health Promotion and Prevention of Risk – Action for Seniors. Project Policy Brief 13: 1–9. <http://www.pro-health65plus.eu/userfiles/downloads/policybriefs/PRO-Health%2065+%20Policy%20brief%2013a.pdf> [dostęp: 15.08.2019].
- Walden-Gałuszko, K. de (2004). Podstawy opieki paliatywnej. Warszawa.
- Walden-Gałuszko, K. de (2016). Opieka paliatywna u osób w podeszłym wieku, [w:] M. Cybulski, E. Krajewska-Kułak (red.), Opieka nad osobami starszymi. Przewodnik dla zespołu terapeutycznego. Warszawa: 115–132.
- Wesołek, E. (2016). Dostępność opieki paliatywnej i hospicyjnej dla mieszkańców domów pomocy społecznej i placówek opieki długoterminowej – zasadność, możliwości i bariery. Medycyna Paliatywna w Praktyce 10(3): 112–118.
- Wojciechowska. U., Czaderny, K., Ciuba, A., Olasek, P., Didkowska, J. (2018). Nowotwory złośliwe w Polsce w 2016 roku. Krajowy Rejestr Nowotworów. Warszawa.
- Wojciechowska, U., Didkowska, J., Zatoński, W. (2010). Nowotwory złośliwe ogółem, [w:] Nowotwory złośliwe w Polsce w 2008 roku. Biuletyn Centrum Onkologii: 13–22.
- World Health Organization (2014). Global Atlas of Palliative Care at the End of Life. Worldwide Hospice Palliative Care Alliance. London.
- Potrykowska, A., Strzelecki, Z., Szymborski, J., Witkowski, J. (red.) (2014). Zachorowalność i umieralność na nowotwory a sytuacja demograficzna Polski. Warszawa.