Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?
PDF

Słowa kluczowe

podatek; koszty uzyskania przychodu; klauzula generalna; definicja prawna
podatek
koszty uzyskania przychodu
klauzula generalna
definicja prawna

Jak cytować

Münnich, M. (2020). Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 82(1), 203–215. https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.1.14

Liczba wyświetleń: 1030


Liczba pobrań: 697

Abstrakt

Unormowane w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów od wielu lat w licznych wyrokach zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i Naczelny Sąd Administracyjny, a także w orzecznictwie administracyjnym organów podatkowych i piśmiennictwie podatkowym określane bywają mianem „specyficznej klauzuli generalnej”. Jednocześnie tytułowa instytucja kosztów podatkowych bywa zarówno w judykaturze, jak i literaturze naukowej określana mianem definicji legalnej. Celem artykułu jest jednoznaczne ustalenie tego jaką kategorią prawną jest ten niezwykle ważny element techniczny konstrukcji obydwóch podatków dochodowych w Polsce. Jeden zwrot prawny zakodowany na etapie stanowienia prawa w treści normy prawnej nie może być bowiem interpretowany przez różne podmioty stosujące prawo jednocześnie jako: zwrot niedookreślony, klauzula generalna i definicja prawna. Zjawisko takie jest sprzeczne z obowiązującą pozytywistyczną koncepcją racjonalnego ustawodawcy.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.1.14
PDF

Bibliografia

Bartosiewicz, A., Kubacki, R. (2015). PIT. Komentarz. Lex/el.

Borszowski, P. (2008). Racjonalność i celowość w nowej definicji kosztów podatkowych – glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18.11.2005 r. (II FSK 182/2005). Glosa 2: 118–124.

Borszowski, P. (2010). Działalność gospodarcza w konstrukcji prawnej podatku. Warszawa.

Borszowski, P. (2017a). Określenia nieostre i klauzule generalne w prawie podatkowym. Warszawa.

Borszowski, P. (2017b). Koszty uzyskania przychodów – pomiędzy elastycznością a definiowaniem, [w:] P. Mrkývka, D. Czudek, J. Valdhans (red.), Dny práva 2016 – Days of law 2016. Část 2, Rekodifikace daní z příjmů: (90 let od Englišovy danové reformy). Brno: 71–80.

Brzeziński, B. (2013). Wykładnia prawa podatkowego. Gdańsk.

Czarzasty, J. (1978). Przyczynek do problematyki klauzul generalnych. Państwo i Prawo 33(5): 83–92.

Dauter, B. (2006). TYTUŁ, [w:] Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz.

Dauter, B., Gomułowicz, A. (2008). Koszt podatkowy. Aspekt teoretyczny i orzeczniczy. Warszawa.

Gomułowicz, A. (2016). Prawna formuła kosztu podatkowego. Warszawa.

Hanusz, A. (2016). Klauzule generalne w ordynacji podatkowej. Państwo i Prawo 61(8): 3–15.

Huchla, A. (2014). Kształtowanie się kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorcy w podatku dochodowym od osób prawnych, [w:] P. Borszowski, A. Huchla (red.), Podatkowy slalom przedsiębiorcy. Wrocław: 61–71. [Online] <http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/46547/05_Huchla_Andrzej.pdf> [dostęp: 14.05. 2019].

Jastrowicz, M. (2011). Ciężar dowodu w zakresie kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych. Studia Finansowoprawne 2: 59–67. [Online] <http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/38906/007.pdf> [dostęp: 8.02.2019].

Kleczkowski, L. (2012). Definicja kosztów uzyskania przychodów jako klauzula generalna Kwartalnik Prawa Podatkowego 4: 23–36.

Klebieko, P. (2012). Celowości i racjonalność ponoszenia kosztów w podatku dochodowym od osób prawnych a swoboda decyzji gospodarczej przedsiębiorcy. <https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/13554/1/09_KLEBIEKO.pdf> [dostęp: 8.02.2019].

Kłodowski, M. (2012). Pleonazmy i analityzmy – wrażenia redundantne pragmatycznie w języku prawnym, [w:] A. Niewiadomski, E. Sztymelska (red.), Język współczesnego prawa. Warszawa:

Kowalska, M., Borszowski, P. (2008). Racjonalność a pozorność w definicji kosztów podatkowych. Prawo i Podatki 4(10): 7–10.

Kowalska, M., Borszowski, P. (2009). Podejmowanie działalności gospodarczej a definicja kosztów podatkowych. Prawo i Podatki 5(2): 7–12.

Leszczyński, L. (1986). Klauzule generalne w stosowaniu prawa. Lublin.

Leszczyński, L. (1995). Właściwości posługiwania się klauzulami generalnymi prawie polskim. Perspektywa zmian trendu. Kwartalnik Prawa Publicznego 3: 289–307.

Leszczyński, L. (2000). Tworzenie generalnych klauzul odsyłających. Lublin.

Leszczyński, L. (2001). Stosowanie generalnych klauzul odsyłających. Kraków.

Liżewski, B. (2016). Klauzule generalne i ich funkcje w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia 63(Sectio G 2): 192–194.

Malec, A. (2000). Zarys teorii definicji prawniczej. Warszawa.

Małecki, P., Mazurkiewicz, M. (2018). CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość. Warszawa: Lex/el.

Mariański, A. (2006). Brak podstaw do stosowania cywilnoprawnego pojęcia związku przyczynowo-skutkowego jako przesłanki uznania kosztu podatkowego. Przegląd Podatkowy 6: 13–

Maroń, G. (2011). Zasady prawa. Pojmowanie i typologie a rola w wykładni prawa i orzecznictwie konstytucyjnym. Poznań.

Michalak, D. (2006). Pojęcie kosztu uzyskania przychodu w orzecznictwie sądów administracyjnych. <http://www.money.pl/podatki/ip/cit/pojecie-kosztu-uzyskania-przychodu-w-orzecznictwie-sadow-administracyjnych/> [dostęp: 8.02.2019].

Mikuła, P. (2018). Zagraniczny podatek od towarów i usług jako przychód i koszt podatkowy. <https://www.russellbedford.pl/o-nas/rb-biuletyn/item/1061-zagraniczny-podatek-od-towarow-i-uslug-jako-przychod-i-koszt-podatkowy.html> [dostęp: 12.03.2019].

Münnich, M. (2017). Nieostre zwroty ocenne w polskim prawie podatkowym. Lublin.

Nykiel W., Wilk, M. (2014). TYTUŁ?? [w:] M. Bogucka-Felczak, T. Kardach, E. Klimek, J. Kordal, Z. Kukulski, A. Mariański, T. Miłek, W. Nykiel, D. Strzelec, M. Turzyński, M. Wilk, Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. : 344–.

Pawełczyk, M. (1984). Uwagi o odsyłającym charakterze klauzul generalnych. Studia Iuridica Silesiana Katowice 9: 81–89.

Pieniążek, A. (2007). Norma prawna – przepis prawny – akt normatywny, [w:] A. Korybski, L. Leszczyński, A. Pieniążek, Wstęp do prawoznawstwa. Lublin: 108–.

Pikuła, M. (2011). Koszty uzyskania przychodów w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych – wybrane problemy, [w:] B. Brzeziński, J.P. Tarno (red.), Sądowa kontrola administracji w sprawach podatkowych. IV letnie warsztaty doktoranckie Łódź 30 czerwca – 2 lipca 2010 r. [Online]. Lex/el.

Preussner-Zamorska, J. (1997). Problematyka funkcjonowania klauzul generalnych na tle ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Kwartalnik Prawa Publicznego 1: 97–115.

Romańczuk, M., Pietrasiewicz, W., Skorupa, P. (2006). Koszty uzyskania przychodu – wybrane aspekty. Monitor Podatkowy 10. <https://czasopisma.beck.pl/monitor-podatkowy/artykul/koszty-uzyskania-przychodow-wybrane-aspekty/> [dostęp: 12.03. 2019].

Rott-Pietrzyk, E. (2007). Klauzula generalna rozsądku w prawie prywatnym. Warszawa.

Safjan, M. (1990). Klauzule generalne w prawie cywilnym. Przyczynek do dyskusji. Państwo i Prawo 45(10): 49–67.

Safjan, M. (1997). Klauzule generalne w nowym porządku konstytucyjnym. Państwo i Prawo 52(11/12): 134–147.

Selera, P. (2010). Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków przedsiębiorstw. Lex/el.

Stelmachowski, A. (1966). Klauzule generalne w prawie cywilnym. Państwo i Prawo 21(3): 470–483.

Szaraniec, M. (2011). Klauzula interesu publicznego i określenia nieostre – próba wyodrębnienia tych pojęć na gruncie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, [w:] B. Gnela (red.), Ubezpieczenia gospodarcze. Wybrane zagadnienia prawne. Warszawa: 239–254.

Szot, A. (2016) Klauzula generalna jako ponadgałęziowa konstrukcja systemu prawa. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia 63 (Sectio G, 2): 292–296.

Wójcik, K. (1981). Z problematyki klauzul generalnych prawa cywilnego. Studia Prawno-Ekonomiczne 27: 79–92.

Wójcik, K. (1988). Klauzule generalne jako zwroty wieloznaczne i oceny. Studia Prawno-Ekonomiczne 41: 36–61.

Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Warszawa.

Zieliński, R. (2014). Koszty uzyskania przychodów z działalności gospodarczej osób fizycznych jako bariera rozwoju przedsiębiorców w Polsce – wybrane problemy. Krytyka Prawa 5: 281–300.

Zieliński, T. (1992). Klauzule generalne w demokratycznym państwie prawnym. Studia Iuridica 23: 195–210.