Abstrakt
Artykuł koncentruje się wokół problematyki zasady kadencyjności, uznawanej za fundament funkcjonowania organów władzy publicznej w państwie demokratycznym. Punktem wyjścia bardziej szczegółowych rozważań jest obserwacja, że na treść zasady kadencyjności składają się dwa podstawowe elementy: temporalny (polegający na wyznaczeniu maksymalnego okresu wykonywania funkcji publicznej przez piastuna lub członka organu) oraz stabilizacyjny (gwarantujący minimalną trwałość obsady personalnej w okresie trwania kadencji). Z całokształtu przepisów Konstytucji tworzących ramy organizacyjne konstytucyjnych organów władzy publicznej autor wyprowadza tezę o obligatoryjnie kadencyjnym statusie każdego organu, chyba że istnieje wyraźna podstawa prawna uzasadniająca twierdzenie przeciwne. Nie oznacza to jednak, że konstytucyjne regulacje dotyczące kadencji poszczególnych organów lub ich piastunów ukształtowane zostały według jednolitego schematu. Przeciwnie, na gruncie Konstytucji można wyróżnić różne typy kadencji. Analizując konkretne modele kadencyjności, autor podaje praktyczne przykłady konkretnych rozwiązań oraz wskazuje konsekwencje wynikające z ich zastosowania. W konkluzji prezentowany jest pogląd, że zasada kadencyjności jest konstrukcją ustrojową służącą zagwarantowaniu organom pewnej dozy swobody lub niezależności w wykonywaniu przypisanych im kompetencji.
Bibliografia
Brzozowski, W. (2016). Niezależność konstytucyjnego organu państwa i jej ochrona. Warszawa.
Brzozowski, W. (2017). O potrzebie reformy konstytucyjnej. Państwo i Prawo 72(12): 3–22.
Garlicki, L. (1999). Komentarz do art. 98, uwagi 7–8, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom 1. Warszawa: 8–11.
Grajewski, K. (2009). Odpowiedzialność posłów i senatorów na tle zasady mandatu wolnego. Warszawa.
Grajewski, K. (2018). Przedterminowe zakończenie kadencji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego w świetle art. 12 § 1 oraz art. 111 § 1 i § 4 nowej ustawy o Sądzie Najwyższym. Gdańskie Studia Prawnicze 40(2): 609–620.
Gwiżdż, A. (1975). Organizacja i zasady funkcjonowania, [w:] A. Burda (red.), Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: 239–337.
Hofmann, H., Dreier, H. (1989). Repräsentation, Mehrheitsprinzip und Minderheitenschutz, [w:] H.P. Schneider, W. Zeh (Hrsg.), Parlamentsrecht und Parlamentspraxis in der Bundesrepublik Deutschland. Berlin–New York: 165–198.
Jastrzębski, J., Zubik, M. (2007). Mandat wolny versus weksel. Przegląd Sejmowy 15(2): 67–85.
Korczak, J. (2014). Kadencyjność organów jednostek samorządu terytorialnego. Samorząd Terytorialny 24(7/8): 38–50.
Kretschmer, G. (2009). Kommentar zu Art. 39, Randnummer 43–46, [w:] W. Kahl, Ch. Waldhoff, Ch. Walter (Hrsg.), Bonner Kommentar zum Grundgesetz. Ordner 10. Heidelberg: 30–33.
Ławniczak, A., Masternak-Kubiak, M. (2002). Zasada kadencyjności Sejmu – wybrane problemy. Przegląd Sejmowy 10(3): 9–26.
Łukowiak, D. (2018). Charakter prawny kadencji wybranych członków Krajowej Rady Sądownictwa (uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 5/17). Przegląd Legislacyjny 25(2): 63–79.
Magiera, S. (2018). Kommentar zu Art. 39, Randnummer 3, [w:] M. Sachs (Hrsg.), Grundgesetz. Kommentar. München: 1253.
Morlok, M. (2015). Kommentar zu Art. 39, Randnummer 10, [w:] H. Dreier (Hrsg.), Grundgesetz. Kommentar. Band 2. Tübingen: 1138–1139.
Radajewski, M. (2018). Glosa do wyroku TK z 20.06.2017 r., K 5/17 (wybór członków Krajowej Rady Sądownictwa). Państwo i Prawo 73(3): 132–139.
Radajewski, M. (2019). Constitutional aspects of the reform of the Polish justice system in 2017–2018. International and Comparative Law Review 19(1): 276–293.
Schliesky, U. (2018). Kommentar zu Art. 39, Randnummer 23, [w:] P.M. Huber, A. Voßkuhle (Hrsg.), Kommentar zum Grundgesetz. Band 2. München: 1102–1103.
Schneider, H.P. (1989). Kommentar zu Art. 39, Randnummer 5, [w:] R. Wassermann (Hrsg.), Kommentar zum Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland. Band 2. Neuwied–Kriftel–Berlin: 64.
Siemieński, F. (1980). Prawo konstytucyjne. Warszawa–Poznań.
Skrzydło, W. (1997). Konstytucyjne założenia systemu organów państwa i ich wpływ na kształt aparatu państwowego, [w:] W. Skrzydło (red.), Ustrój i struktura aparatu państwowego i samorządu terytorialnego. Warszawa: 7–34.
Versteyl, L.-A. (1989). Beginn und Ende der Wahlperiode, Erwerb und Verlust des Mandats, [w:] H.P. Schneider, W. Zeh (Hrsg.), Parlamentsrecht und Parlamentspraxis in der Bundesrepublik Deutschland. Berlin–New York: 467–488.
Zubik, M. (2005). Powoływanie członków Rady Polityki Pieniężnej w świetle zasady kadencyjności oraz działalności organów państwa. Przegląd Sejmowy 13(4): 37–52.
Zubik, M. (2010). Organy centralnego banku państwa między legalizmem a koniecznością, [w:] M. Modrzejewska (red.), Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego. Warszawa: 1419–1428.
Zubik, M. (2011). Status prawny sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa.
Zubik, M. (2018). Między profesjonalizmem a głosowaniem większości w demokratycznym państwie prawa. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 14(5): 65–74.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.