Hydra lernejska, czyli o braku możliwości pogodzenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z instytucją klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: gru 30, 2020
DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.4.14
Słowa kluczowe:
klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, GAAR, konstytucyjność

Main Article Content

Edgar Drozdowski
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-4029-0562

Abstrakt

Teza artykułu sprowadza się do konstatacji, że hipoteza normy obecnie obowiązującej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (art. 119a ust. 1 w zw. z art. 119c i 119d Ordynacji podatkowej) nie spełnia kryteriów konstytucyjności tej instytucji postawionych przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 11 maja 2004r. (K 4/03). W tekście wykazano, że próby dookreślenia przesłanek materialnoprawnych zastosowania klauzuli zgodnie z wytycznymi TK nie powiodły się. Nowa klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania jest o wiele bardziej złożona i niejasna od swojej poprzedniczki, stąd należy ją uznać za niezgodną z art. 2 w zw. z art. 217 Konstytucji RP. We wnioskach wskazano, że nie jest możliwe stworzenie klauzuli spełniającej warunki postawione przez TK, ponieważ oznaczałoby to efektywną eliminację klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania z polskiego porządku prawnego. W miejsce obecnie obowiązującej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania należy wprowadzić zwartą klauzulę, biorąc za wzór objętość przywołanej w tekście klauzuli niemieckiej i uwzględniając wymogi unijne zawarte w art. 6 dyrektywy ATA. Prawa podatników zagwarantować powinna przede wszystkim budowa kultury prawnej opartej na zaufaniu pomiędzy podatnikiem a organami podatkowymi, niezależne sądownictwo i specyficzne rozwiązania proceduralne.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Numer
Tom 82 Nr 4 (2020)
Dział
*
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

  1. Bąkowska, K., Gniazdowski, M., Lachowicz, M. (2019). Horyzont optymalizacji – geneza, skala i struktura luki w podatku CIT. Warszawa.
  2. Bergmans, A. (2016). The Principal Purpose Test: Comparison with EU-GAAR Initiatives, [w:] D.W. Blum, M. Seiler (eds.), Preventing Treaty Abuse. Vienna: 327–348.
  3. Boniecka, M., Sołtysiak, P. (2018). Wybrane aspekty prawne i podatkowe dotyczące klauzuli PPT. Przegląd Podatkowy 10: 41–51.
  4. Dover, R., Ferrett, B., Gravino, D., Jones, E., Merler, S. (2015). Bringing Transparency, Coordination and Convergence to Corporate Tax Policies in the European Union. Part I: Assessment of the Magnitude of Aggressive Corporate Tax Planning. European Parliamentary Research Service. Brussels.
  5. Drozdowski, E. (2018). Zasada zdolności płatniczej a polski system podatkowy. Poznań.
  6. Filipczyk, H. (2016). Stosowanie klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania – zagadnienia wybrane. Monitor Podatkowy 7: 13–18.
  7. Filipczyk, H. (2020). „Sprzeczność z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu” jako klauzulowa przesłanka unikania opodatkowania. Przegląd Podatkowy 3: 28–37.
  8. Golecki, M.J. (2018). Klauzula w wybranych państwach UE, [w:] D.J. Gajewski (red.), Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Warszawa: 119–133.
  9. Gomułowicz, A. (2013). Podatki a etyka. Warszawa.
  10. Gomułowicz, A., Mączyński, D. (2016). Podatki i prawo podatkowe. Warszawa.
  11. Guzek, M., Stefaniak, M. (2016). Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Monitor Podatkowy 11: 22–27.
  12. Kondej, M. (2018). Sprzeczność korzyści z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej jako przesłanka stosowania klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania. Polski Przegląd Nauk Społecznych nr??: 3–16.
  13. Kujawski, G. (2017). Klauzula generalna unikania opodatkowania. Lex/el.
  14. Ladziński, A. (2019). Zmiany w ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania – powrót do przeszłości. Przegląd Podatkowy 1: 22–28.
  15. Lang, M. (2015). BEPS Action 6: Introducing an Antiabuse Rule in Tax Treaties. Tax Notes International nr??: 655–664.
  16. Lehner, M. (1995). Wirtschaftliche Betrachtungsweise und Besteuerung nach der wirtschaftlichen Leistungsfähigkeit, [w:] K. Tipke, J. Lang (Hrsg.). Die Steuerrechtsordnung in der Diskussion: Festschrift für Klaus Tipke. Westdeutscher Verlag: 237–249.
  17. Majdowski, F. (2016). Zróżnicowane kryteria zwalczania zjawiska unikania opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 4(67): 73–88.
  18. Majdowski, F. (2017). Principle Purpose Test – nowa klauzula antyabuzywna do zwalczania nadużycia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Niewygodne (i zapomniane) pytania. Monitor Podatkowy 11: 25–31.
  19. Mączyński, D. (2014). Wpływ orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego na trwałość instytucji materialnego prawa podatkowego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 76(3): 20–36.
  20. Moreno, A.B. (2017). GAARs and treaties: from the guiding principle to the principal purpose test. What have we gained from BEPS Action 6? Intertax 45(6/7): 432–446.
  21. Nykiel, W. (2019). Nowe przepisy dotyczące klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania – wybrane aspekty legislacyjne, [w]: J. Głuchowski (red.), Współczesne problemy prawa podatkowego – teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu. Tom 1. Warszawa: 382–391.
  22. Olesińska, A. (2013). Klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania. Toruń.
  23. Piekarz, R., Miarkowski, A. (2015). Znikające miliardy. Jak transfer dochodów za granicę drenuje polski budżet. Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.
  24. Taboada, C.P. (2015). OECD base erosion and profit shifting Action 6: the general anti-abuse rule. Bulletin for International Taxation 69(10): 602–608.