Wykonywanie roli zawodowej: prawnik liminalny
PDF

Słowa kluczowe

liminalność
rola zawodowa
tożsamość prawnika
teza o rozdziale ról

Jak cytować

Kaczmarek, P. (2020). Wykonywanie roli zawodowej: prawnik liminalny. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 82(3), 17–31. https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.3.2

Liczba wyświetleń: 1092


Liczba pobrań: 389

Abstrakt

Ramy prezentowanego artykułu wyznaczają dwa cele. Po pierwsze, ugruntowanie obrazu „prawnika liminalnego”. Realizując to zadanie zamierzam dokonać adaptacji kategorii liminalności do opisu zawodu prawnika. Po drugie, przedstawienie linii argumentacyjnej, odwołującej się do tezy o rozdziale ról, która skłonić ma do rozważenia przedłożonej propozycji. Tak postawione cele zostaną zrealizowane w trzech etapach. Punktem wyjścia czynię rozpoznanie pojęcia liminalności. W tym zakresie odwołam się do ustaleń dwóch antropologów Arnolda van Gennepa i Victora Turnera. W kolejnym kroku omawiam za Jonasem Söderlund i Elisabeth Borg dominujące sposoby badania liminalności w literaturze z zakresu socjologii organizacji i zarządzania. W ostatnim punkcie ustalenia te odnoszę do tezy o rozdziale ról, wyróżniając dwa jej ujęcia. W ramach tego odniesienia usiłuję wykazać, że teza o rozdziale ról wpisuje się w liminalne ujęcie roli zawodowej. Wniosek ten stanowi argument na rzecz myślenia o prawniku w kategoriach liminalności.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.3.2
PDF

Bibliografia

Arczewska, M. (2009). Społeczne role sędziów rodzinnych. Warszawa.

Borg, E., Söderlund, J. (2015). Liminality competence: an interpretative study of mobile project workers’ conception of liminality at work. Management Learning 46(3): 260–279.

Borucka-Arctowa, M., Skąpska, G. (1993). Teoretyczne problemy socjalizacji prawnej, [w:] M. Borucka-Arctowa, Ch. Kourilsky (red.), Socjalizacja prawna. Warszawa: 11–26.

Costas, J., Fleming P. (2009). Beyond dis-identification: a discursive approach to self-alienation in contemporary organizations. Human Relations 62(3): 353–378.

Czapska, J. (1989). Konflikty związane z pełnieniem roli prawnika-uczestnika wymiaru sprawiedliwości, [w:] G. Skąpska, J. Czapska, M. Kozłowska, Społeczne role prawników (sędziów, prokuratorów, adwokatów), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: 29–54.

Goffman, E. (2006). Rytuał interakcyjny. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa.

Goffman, E. (2008). Człowiek w teatrze życia codziennego. Tłum. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak. Warszawa.

Goffman, E. (2010). Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji. Tłum. P. Tomanek. Kraków.

Gordon, R.W. (2000). Why lawyers can’t just be hired guns, [w:] D.L. Rhode (ed.), Ethics in Practices: Lawyers’ Roles, Responsibilities, and Regulation. Oxford–New York: 42–55.

Ibarra, H., Barbulescu, R. (2010). Identity as narrative: prevalence, effectiveness, and consequences of narrative identity work in macro work role transitions. The Academy of Management Review 35(1): 135–154.

Ibarra, H., Obodaru, O. (2016). Betwixt and between identities: liminal experience in contemporary careers. Research in Organizational Behavior 36: 1–66 <https://www.researchgate.net/publication/310592716_Betwixt_and_between_identities_Liminal_experience_in_contemporary_

careers>.

Jabłońska-Bonca, J., Zeidler, K. (2016). Prawnik a sztuka retoryki i negocjacji. Warszawa.

Jabłoński, P., Kaczmarek, P. (2017). Granice władzy prawniczej w perspektywie polskiej tradycji socjologicznej. Kraków.

Jaskulska, S. (2013). „Rytuał przejścia” jako kategoria analityczna. Przyczynek do dyskusji nad badaniem rytualnego oblicza rzeczywistości szkolnej. Studia Edukacyjne 26: 79–97.

Kaczmarek, P. (2019). Dystans do roli w zawodzie prawnika. Warszawa.

Kaczmarek, P. (2020). Rola prawnika jako argument w obronie etyki kodeksowej. Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 120(1): 43–54.

Kamir, R. (2014). Hollywood’s hero-lawyer: a liminal charater and champion of equal liberty, [w:] A. Wagner, R.K. Sherwin (eds.). Law, Culture and Visual Studies. Dordrecht–Heidelberg–New York–London: 747–774.

Kennedy, D. (2014). The Hermeneutic of suspicion in contemporary American legal thought. Law and Critique 25(2): 91–139.

Kocemba, K. (2018). Prekaryzacja młodych prawników w Polsce. Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 7(1): 243–262.

Lazari-Pawłowska, I. (1971). Etyki zawodowej jako role społeczne, [w:] A. Sarapata (red.) Etyka zawodowa. Warszawa: 33–73.

Łodziński, S., Ząbek, M. (2010). Ludzie w zawieszeniu. Dylematy wykorzenienia i zakorzenienia w zbiorowości uchodźców, [w:] A. Lompart (red.), Jednostka zakorzeniona? Wykorzeniona? Warszawa: 93–119.

Mańko, R. (2018). W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja. Łódź.

Markovits, D. (2008). A Modern Legal Ethics. Adversary Advocacy in a Democratic Age. Princeton–Oxford.

Mayntz, R. (1970). Role Distance, Role Identification, and Amoral Role Behavior. European Journal of Sociology 11(2): 368–378.

McCabe, M., Briody, E.K. (2016). Working in liminal states: fluidity and transformation in organizations. Journal of Business Anthropology 2 (special issue): 1–12.

Mindes, M.W., Acock, A.C. (1982). Trickster, hero, helper: a report on the lawyer image. American Bar Foundation Research Journal 177(1): 177–233.

Newcomb, T., Turner, R.H., Converse, P.E. (1970). Psychologia społeczna. Studium interakcji ludzkich. Tłum. H. Muszyński i inni. Warszawa.

Söderlund, J., Borg, E. (2018). Liminality in management and organization studies: process, position and place. International Journal of Management Reviews 20: 880–902.

Stier, S. (1991). Legal ethics: the integrity thesis. Ohio State Law Journal 52(2): 551–609.

Strauss, A.L. (2013). Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości. Przeł. A. Hałas. Kraków.

Turner, R.H. (1988). Personality in society: social psychology’s contribution to sociology. Social Psychology Quarterly 51(1): 1–10.

Turner, R.H. (1990). Role change. Annual Review of Sociology 16: 87–110.

Turner, R.H. (2006). Role theory, [w:] J.H. Turner (ed.). Handbook of Sociological Theory, Springer: 233–254.

Turner, V. (2005a). Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie. Tłum. W. Usakiewicz. Kraków.

Turner, V. (2005b). Od rytuału do teatru. Powaga zabawy. Tłum. M. i J. Dziekanowie. Warszawa.

Turner, V. (2006). Las symboli. Aspekty Rytuałów u ludu Ndembu. Tłum. A. Szyjewski. Kraków.

Turner, V. (2010). Proces rytualny. Struktura i antystruktura. Tłum. E. Dżurak. Warszawa.

Van Gennep, A. (2006). Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii: o bramie i progu, o gościnności i adopcji. Tłum. B. Biały. Warszawa.

Wendel, W.B. (2014). Ethics and Law. An Introduction. Cambridge.

Ybema, S., Beech, N., Ellis, N. (2011). Transitional and perpetual liminality: an identity practice perspective. Anthropology Southern Africa 34(1&2): 21–29.

Ybema, S., Keenoy T., Oswick C., Beverungen A., Ellis N., Sabelis I. (2009). Articulating identities. Human Relations 62(3): 299–322.

Zienkiewicz, A. (2019). Prawnik jako peacemaker – przeprosiny, przebaczenie, pojednanie w opanowywaniu sporów prawnych. Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 81(4): 43–57.