Abstrakt
Artykuł koncentruje się na zasadniczej kwestii związanej ze skutkiem, jaki wywołuje unijna zasada niedyskryminacji. Za wstępne założenie badawcze uznano, że głównym celem rozszerzania zakresu jej skuteczności, z czym mamy do czynienia w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, jest przede wszystkim chęć ochrony ofiar dyskryminacji, a dopiero w następnej kolejności eliminacja sytuacji, w której podmioty dyskryminujące unikają odpowiedzialności z tego tytułu. Warto się ponadto zastanowić, jakie mogą być konsekwencje przyjętej w orzecznictwie koncepcji, iż tytułowa zasada wywołuje bezpośrednie skutki zarówno wertykalne, jak i horyzontalne. W rezultacie w pierwszej części artykułu przedstawiono rozwój orzecznictwa dotyczącego bezpośredniego skutku zasady niedyskryminacji. Następnie szczegółowo omówiono przełomowe w tym zakresie rozstrzygnięcie w sprawie Cresco Investigation GmbH (C-193/17). Wreszcie analizie poddano przyczyny, zakres oraz możliwe skutki podejścia, zgodnie z którym na unijną zasadę niedyskryminacji można się powołać wprost przed sądami krajowymi również w kontekście sporów między podmiotami prywatnymi. Natomiast we wnioskach końcowych wskazano ewentualne dalsze tendencje rozwojowe w zakresie bezpośredniej skuteczności unijnej zasady niedyskryminacji.
Bibliografia
Ciacchi, A.C. (2019). The direct horizontal effect of EU Fundamental Rights. ECJ 17 April 2018, Case C-414/16, Vera Egenberger v Evangelisches Werk für Diakonie und Entwicklung e.V. and ECJ 11 September 2018, Case C-68/17, IR v JQ. European Constitutional Law Review 15(2): 294–305.
Craig, P., De Búrca, G. (2015). EU Law: Text, Cases and Materials. Oxford University Press.
De Mol, M. (2011). The novel approach of the CJEU on the horizontal direct effect of the EU principle of non-discrimination: (unbridled) expansionism of EU law? Maastricht Journal of European and Comparative Law 18(1/2): 109–135.
Fontanelli, F. (2011). Some reflections on the general principles of EU and on solidarity in the aftermath of Mangold and Kücükdeveci. European Public Law 17(2): 225–240.
Frantziou, E. (2015). The horizontal effect of the Charter of Fundamental Rights of the European Union: rediscovering the reasons for horizontality. European Law Journal 21(5): 657–679.
Frantziou, E. (2019). (Most of) the Charter of Fundamental Rights is horizontally applicable: ECJ 6 November 2018, joined cases C-569/16 and C-570/16, Bauer et al. European Constitutional Law Review 15(2): 306–323.
Kułak, M. (2019). Skutek bezpośredni zasady niedyskryminacji w relacjach horyzontalnych – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22.01.2019 r., C-193/17, Cresco Investigation. Europejski Przegląd Sądowy 6: 33–37.
Leczykiewcz, D. (2015). Effectiveness of EU law before national courts: direct effect, effective judicial protection and state liability, [w:] D. Chalmers, A. Arnull (eds.), The Oxford Handbook of European Union Law. Oxford University Press: 212–248.
Maliszewska-Nienartowicz, J. (2020). Pojęcie i źródła europejskiego prawa antydyskryminacyjnego, [w:] A. Wróbel, J. Maliszewska-Nienartowicz (red.), System prawa UE. Tom 6: Prawo antydyskryminacyjne. Warszawa: 1–37.
Mik, C. (2000). Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki. Warszawa.
Schiek, D. (2010). Constitutional principles and horizontal effect: Kücükdeveci revisited. European Labour Law Journal 1(3): 368–379.
Wyatt, D. (2008). Horizontal effect of fundamental freedoms and the right to equality after Viking and Mangold, and the implications for Community Competence. Croatian Yearbook of European Law and Policy 4: 1–49.
Zaccaroni, G. (2010). Is the horizontal application of general principles ultra vires? Dialogue and conflict between supreme European courts in Dansk Industri. federalismi.it 9: 1–17.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.