Słowa kluczowe
normatywność
normatywność prawa
obowiązywanie prawa
pragmatyzm analityczny
poznańsko-szczecińska szkoła teorii prawa
normatywność prawa
obowiązywanie prawa
pragmatyzm analityczny
poznańsko-szczecińska szkoła teorii prawa
Jak cytować
Dzięgielewska, W. (2020). Normatywność obowiązywania norm prawnych w koncepcji poznańsko-szczecińskiej szkoły teorii prawa. Perspektywa pragmatyzmu analitycznego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 82(2), 91–107. https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.2.7
Liczba wyświetleń: 776
Liczba pobrań: 1328
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę reinterpretacji standardowych ujęć normatywnych koncepcji obowiązywania prawa, z uwzględnieniem intuicji dotyczących pojęcia normatywności wypracowanych na gruncie współczesnej metaetyki i filozofii języka. Analiza normatywnych koncepcji obowiązywania prawa w świetle zagadnienia wieloznaczności pojęcia normatywności, a także aplikacja na grunt tych koncepcji pojęcia normatywności w rozumieniu pragmatyzmu analitycznego mają pozwolić na przekroczenie zarzutów stawianym tym koncepcjom, w szczególności zarzutu nieuprawnionego iterowania obowiązków prawnych. Dla zobrazowania wyników tych rozważań przywołany zostanie przykład koncepcji obowiązywania normy prawnej wypracowanej na gruncie poznańskiej szkoły teorii prawa.
Bibliografia
Alexy, R. (2011). Normativity, Metaphysics and Decision, [w:] S. Bertea, G. Pavlakos (eds.), New Essays on the Normativity of Law. Oxford–Portland.
Bertea, S. (2009). The Normative Claim of Law. Oxford.
Brandom, R.B. (1994). Making it Explicit. Cambridge, MA.
Brandom, R.B. (2000). Articulating Reasons. Cambridge, MA.
Brandom, R.B. (2008). Between Saying and Doing: Towards an Analytic Pragmatism. Oxford.
Brożek, B. (2012). Normatywność prawa. Warszawa.
Brożek, B., Stelmach, J. (2006). Metody prawnicze. Kraków.
Czepita, S., Wronkowska, S., Zieliński, M. (2013). Założenia szkoły poznańsko-szczecińskiej w teorii prawa. Państwo i Prawo 68(6): 3–16.
Drabik, L., Sobol, E. (2007). Słownik języka polskiego PWN. Warszawa.
Dybowski, M. (2017). Teoria prawa wobec wyzwań pragmatyzmu analitycznego. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 14(1): 17–33.
Dybowski, M. (2018). Articulating ratio legis and practical reasoning, [w:] M. Dybowski, V. Klappstein (eds.), Ratio Legis. Philosophical and Theoretical Perspectives. Heidelberg: 29–55.
Dyrda A. (2013). Konwencja u podstaw prawa. Kontrowersje pozytywizmu prawniczego. Warszawa.
Finlay, S. (2010). Recent Work on Normativity. Analysis Reviews 70(2): 331–346.
Finlay, S. (2019). Defining Normativity, [w:] D. Plunkett, S. Shapiro, K. Toh (eds.), Dimensions of Normativity: New Essays on Metaethics and Jurisprudence. Oxford: 187–219.
Gizbert-Studnicki T. (2018). On legal things to do: external and internal legal reasons. Revus [Online] 37. <http://journals.openedition.org/revus/4791>.
Grabowski, A. (2009). Prawnicze pojęcie obowiązywania prawa stanowionego. Krytyka niepozytywistycznej koncepcji prawa. Kraków.
Grabowski, A., Naleziński, B. (2001). Kłopoty z obowiązywaniem. Uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Studia z filozofii prawa. Kraków.
Hart, H.L.A. (2001). Eseje z filozofii prawa. Tłum. J. Woleński. Warszawa.
Kelsen, H. (1945). General Theory of Law and State. Trans. by W.H. Kraus. Cambridge, MA.
Kordela, M. (2015). Teoria prawa Zygmunta Ziembińskiego. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna IV (1): 230–249.
Lang, W. (1962). Obowiązywanie prawa. Warszawa.
Leiter, B. (2000). Objectivity in Law and Morals. Cambridge.
Marmor, A. (2009). Social Conventions: From Language to Law. Princeton.
Nowak, L. (1966). Cztery koncepcje obowiązywania prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 28(2): 95–103.
Nowak, L. (1973). Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa. Warszawa.
Parfit, D. (2006). Normativity. Oxford Studies in Metaethics 1: 325–380.
Patryas, W. (2016). Derogacja norm spowodowana nowelizacyjną działalnością prawodawcy. Poznań.
Płeszka, K. (2010). Wykładnia rozszerzająca. Warszawa.
Postema, G.J. (1982). Coordination and convention at the foundations of law. Journal of Legal Studies 11: 165–203.
Raz, J. (2011). From Normativity to Responsibility. Oxford.
Ross, A. (1957). Tû-tû. Harvard Law Review 70(5): 812–825.
Ross, A. (1998). Validity and the conflict between legal positivism and natural law, [w:] S. Paulson, B. Litschewski (eds.), Normativity and Norms: Critical Perspectives on Kelsenian Themes. Oxford.
Sartor, G. (2006). Validity as Bindingness: The Normativity of Legality. European University Institute working paper EUI LAW 18.
Shapiro, S. (2011). Legality. Cambridge.
Stelmach, J. (1998). Obowiązywanie prawa w sensie absolutnym i relatywnym, [w:] Teoria prawa. Filozofia prawa. Współczesne prawo i prawoznawstwo. Toruń: 315–327.
Wronkowska, S., Ziembiński Z. (1997). Zarys teorii prawa. Poznań.
Wróblewski, B., Zajęcki, M. (2012). Problemy z pojęciem normatywności tekstów aktów prawnych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 74(2): 293–306.
Zarębski, T. (2013). Neopragmatyzm Roberta B. Brandoma. Kraków.
Zieliński, M. (1972). Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego. Poznań.
Zieliński, M., Ziembiński, Z. (1998). Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1974). Metodologiczne zagadnienia prawoznawstwa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1977). Teoria prawa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1980). Podstawowe problemy prawoznawstwa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1995). O stanowieniu i obowiązywaniu prawa. Zagadnienia podstawowe. Warszawa.
Bertea, S. (2009). The Normative Claim of Law. Oxford.
Brandom, R.B. (1994). Making it Explicit. Cambridge, MA.
Brandom, R.B. (2000). Articulating Reasons. Cambridge, MA.
Brandom, R.B. (2008). Between Saying and Doing: Towards an Analytic Pragmatism. Oxford.
Brożek, B. (2012). Normatywność prawa. Warszawa.
Brożek, B., Stelmach, J. (2006). Metody prawnicze. Kraków.
Czepita, S., Wronkowska, S., Zieliński, M. (2013). Założenia szkoły poznańsko-szczecińskiej w teorii prawa. Państwo i Prawo 68(6): 3–16.
Drabik, L., Sobol, E. (2007). Słownik języka polskiego PWN. Warszawa.
Dybowski, M. (2017). Teoria prawa wobec wyzwań pragmatyzmu analitycznego. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 14(1): 17–33.
Dybowski, M. (2018). Articulating ratio legis and practical reasoning, [w:] M. Dybowski, V. Klappstein (eds.), Ratio Legis. Philosophical and Theoretical Perspectives. Heidelberg: 29–55.
Dyrda A. (2013). Konwencja u podstaw prawa. Kontrowersje pozytywizmu prawniczego. Warszawa.
Finlay, S. (2010). Recent Work on Normativity. Analysis Reviews 70(2): 331–346.
Finlay, S. (2019). Defining Normativity, [w:] D. Plunkett, S. Shapiro, K. Toh (eds.), Dimensions of Normativity: New Essays on Metaethics and Jurisprudence. Oxford: 187–219.
Gizbert-Studnicki T. (2018). On legal things to do: external and internal legal reasons. Revus [Online] 37. <http://journals.openedition.org/revus/4791>.
Grabowski, A. (2009). Prawnicze pojęcie obowiązywania prawa stanowionego. Krytyka niepozytywistycznej koncepcji prawa. Kraków.
Grabowski, A., Naleziński, B. (2001). Kłopoty z obowiązywaniem. Uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Studia z filozofii prawa. Kraków.
Hart, H.L.A. (2001). Eseje z filozofii prawa. Tłum. J. Woleński. Warszawa.
Kelsen, H. (1945). General Theory of Law and State. Trans. by W.H. Kraus. Cambridge, MA.
Kordela, M. (2015). Teoria prawa Zygmunta Ziembińskiego. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna IV (1): 230–249.
Lang, W. (1962). Obowiązywanie prawa. Warszawa.
Leiter, B. (2000). Objectivity in Law and Morals. Cambridge.
Marmor, A. (2009). Social Conventions: From Language to Law. Princeton.
Nowak, L. (1966). Cztery koncepcje obowiązywania prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 28(2): 95–103.
Nowak, L. (1973). Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa. Warszawa.
Parfit, D. (2006). Normativity. Oxford Studies in Metaethics 1: 325–380.
Patryas, W. (2016). Derogacja norm spowodowana nowelizacyjną działalnością prawodawcy. Poznań.
Płeszka, K. (2010). Wykładnia rozszerzająca. Warszawa.
Postema, G.J. (1982). Coordination and convention at the foundations of law. Journal of Legal Studies 11: 165–203.
Raz, J. (2011). From Normativity to Responsibility. Oxford.
Ross, A. (1957). Tû-tû. Harvard Law Review 70(5): 812–825.
Ross, A. (1998). Validity and the conflict between legal positivism and natural law, [w:] S. Paulson, B. Litschewski (eds.), Normativity and Norms: Critical Perspectives on Kelsenian Themes. Oxford.
Sartor, G. (2006). Validity as Bindingness: The Normativity of Legality. European University Institute working paper EUI LAW 18.
Shapiro, S. (2011). Legality. Cambridge.
Stelmach, J. (1998). Obowiązywanie prawa w sensie absolutnym i relatywnym, [w:] Teoria prawa. Filozofia prawa. Współczesne prawo i prawoznawstwo. Toruń: 315–327.
Wronkowska, S., Ziembiński Z. (1997). Zarys teorii prawa. Poznań.
Wróblewski, B., Zajęcki, M. (2012). Problemy z pojęciem normatywności tekstów aktów prawnych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 74(2): 293–306.
Zarębski, T. (2013). Neopragmatyzm Roberta B. Brandoma. Kraków.
Zieliński, M. (1972). Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego. Poznań.
Zieliński, M., Ziembiński, Z. (1998). Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1974). Metodologiczne zagadnienia prawoznawstwa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1977). Teoria prawa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1980). Podstawowe problemy prawoznawstwa. Warszawa.
Ziembiński, Z. (1995). O stanowieniu i obowiązywaniu prawa. Zagadnienia podstawowe. Warszawa.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.