Bilans wdrożenia ZIT w Polsce − nowego instrumentu finansowania polityki spójności UE
Main Article Content
Abstrakt
W programowaniu unijnym 2014–2020 został wprowadzony nowy instrument w finansowaniu terytorialnej polityce spójności – ZIT. W literaturze przedmiotu brakuje analiz dotyczących bilansu wykorzystania przez Polskę tego innowacyjnego instrumentu absorpcji funduszy unijnych. Celem artykułu jest ocena implementacji ZIT w Polsce w kontekście systemu pozyskiwania i wydatkowania funduszy unijnych na terytorialną politykę spójności w latach 2014–2020. Analizy zostały przeprowadzone w normatywnym ujęciu ekonomii z wykorzystaniem danych wtórnych dotyczących funduszy unijnych w ramach regionalnych programów operacyjnych. Z przeprowadzonych badań wynika, iż choć implementacja ZIT w Polsce przyniosła zamierzony efekt w postaci spełnienia warunków do pozyskania funduszy unijnych na zintegrowane inwestycje terytorialne, to jednak szansa ta nie została w pełni wykorzystana ze względu na brak tradycji współpracy pomiędzy JST poza miejskimi obszarami funkcjonalnymi. Natomiast implementacja ZIT w Polsce w zakresie wydatkowania funduszy unijnych wskazuje na niebezpieczeństwo oceny efektów ZIT przez pryzmat kontraktacji czy certyfikacji funduszy unijnych, co z kolei nie jest zgodne z założeniami koncepcyjnymi Komisji Europejskiej w odniesieniu do tego instrumentu. Okres programowania unijnego 2014–2020 nie został zatem w pełni wykorzystany przez polskich beneficjentów na przygotowanie się do nowych zasad absorbcji funduszy unijnej w ramach regionalnej polityki spójności.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Bierzyńska-Sudoł, M. (2018). Zintegrowane Inwestycje Terytorialne jako czynnik rozwoju regionu kujawsko-pomorskiego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria: Organizacja i Zarządzanie 129: 41–53.
- Binek, J., Opravil, Z., Chmelar, R., Svobodova, H. (2016). Cooperation and mutual relationships of cities and their hinterlands with regard to the operation of EU integrated development instruments. Quaestiones Geographicae 35(2): 59–70.
- Castells, M. (2008). Społeczeństwo sieci. Warszawa.
- Chrisidu-Budnik, A. (2016). Koncepcja zaufania w optyce zintegrowanych inwestycji terytorialnych. Samorząd Terytorialny 9: 43–53.
- Churski, P. (2018). Podejście zorientowane terytorialnie (place-based policy) – teoria i praktyka polityki regionalnej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 41: 31–50.
- Faludi, A., Peyrony, J. (2011). Cohesion policy contributing to territorial cohesion – future scenarios. European Journal of Spatial Development 43: 2–21.
- Ferry, M. (2019). Integrated Territorial Investments as an Effective Tool of the Cohesion Policy. Policy Department D for Budgetary Affairs. Directorate General for Internal Policies of the Union PE 636.472. Brussels.
- Ferry, M., McMaster, I. (2018). Assessing integrated territorial and urban strategies: challenges, emerging approaches and options for the future. European Structural and Investment Funds Journal 6(1): 58–67.
- Florczak, W. (2009). Koncepcja wzrostu endogenicznego i gospodarki opartej na wiedzy w naukach ekonomicznych. Studia Prawno-Ekonomiczne 80: 215–239.
- Florida, R. (2000). The learning region, [w:] Z.J. Acs (ed.), Regional Innovation, Knowledge and Global Change. New York: 231–244.
- Gorzelak, G. (2014). Wykorzystanie środków Unii Europejskiej dla rozwoju kraju – wstępne analizy (Application of European Union funds for country development – preliminary analysis). Studia Regionalne i Lokalne 3: 5–25.
- Gwizda, M., Kosewska-Kwaśny, M., Żółciński, S. (red.) (2014). Fundusze UE 2014–2020. Warszawa.
- Heffner, K., Gibas, P. (2011). Regiony słabiej rozwinięte a efekty polityki spójności w Polsce, [w:] E. Pancer-Cybulska, E. Szostak (red.), Polityka spójności w okresie 2013–2020 a rozwój regionów Europy. Wrocław: 36–52.
- Kaczmarek, T. (2017). Implementacja Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) w miejskich obszarach funkcjonalnych. Przykład metropolii Poznań. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 40: 9–24.
- Kisielewicz, B. (2016). Miejsce wojewódzkich zintegrowanych inwestycji terytorialnych w regionalnych programach operacyjnych 2014–2020. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 443: 115–123.
- Kociuba, D. (2017). Delimitacja miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich w realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce – teoria versus praktyka. Studia Regionalne i Lokalne 3(69): 54–78.
- Kociuba, D. (2018). Implementation of integrated territorial investments in Poland – rationale, results, and recommendations. Quaestiones Geographicae 37(4): 84–85.
- Kowalska, I. (2017). Integrated territorial investments in the formula of cohesion policy 2014–2020. Economic and Regional Studies 10(1): 36–50.
- Kudłacz, M. Rola metropolii w rozwoju regionów w świetle programów rozwoju szczebla regionalnego na przykładzie województw: małopolskiego, mazowieckiego i dolnośląskiego. Zarządzanie Publiczne 4(10): 53–72.
- Medeiros, E., van der Zwet, A. (2020). Sustainable and Integrated Urban Planning and Governance in Metropolitan and Medium-Sized Cities. Sustainability 12, 5976: 1–19.
- Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (2015). Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Nowe narzędzia dla miast w polityce spójności na lata 2014–2020. Warszawa.
- Ministerstwo Rozwoju (2014). Programowanie perspektywy finansowej 2014–2020. Umowa Partnerstwa. Warszawa.
- Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2012). Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Warszawa.
- Najwyższa Izba Kontroli (2019). Zintegrowane Inwestycje Terytorialne w perspektywie finansowej 2014–2020. Warszawa.
- Owsiak, S. (2015). Finanse. Warszawa.
- Pięta-Kanurska, M. (2010). Oddziaływanie metropolii na region. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 246: 23–34.
- Rodríguez-Pose, A., Fratesi, U. (2003). Between development and social policies: the impact of European Structural Funds in objective 1 regions. Regional Studies 38(1): 97–113.
- Słodowa-Hełpa, M. (2014). Dokąd zmierzamy – odnowa czy od nowa...? Nadzieje, obawy i dylematy związane z instytucjonalnym stymulowaniem zintegrowanego rozwoju w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy 37(1): 20–42.
- Słupińska, M. (2013). Rozwój ukierunkowany terytorialnie w nowej polityce spójności. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica 289: 9–18.
- Stachak, S. (1997). Wstęp do metodologii nauk ekonomicznych. Warszawa.
- Szafranek, E. (2015). Zintegrowane Inwestycje Terytorialne jako narzędzie wspierające kształtowanie centrów rozwoju regionalnego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 32: 81–94.
- Szafranek, E. (2019). Terytorializacja polityki rozwoju. Wdrażanie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w obszarach funkcjonalnych miast w Polsce. Opole.
- van der Zwet, A., Bachtler, J. (2018). New implementation mechanisms for integrated development strategies in ESIF. European Structural and Investment Funds Journal 6(1): 3–12.
- Wajda, M. (2018). Rozwój obszarów funkcjonalnych na przykładzie zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT) – doświadczenia i wnioski na przyszłość. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk 272: 42–53.
- Wprowadzenie (2014). Wprowadzenie do unijnej polityki spójności. Bruksela.
- Zakrzewska-Półtorak, A. (2013). Zintegrowane inwestycje terytorialne jako nowe narzędzie wspierania współpracy jednostek samorządu terytorialnego – przypadek wrocławskiego obszaru funkcjonalnego. Biblioteka Regionalisty 13: 267–276.
- Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce. (2013). Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Warszawa.