Skuteczność skargi na przewlekłość postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (w świetle orzecznictwa)

Abstrakt

Artykuł analizuje funkcjonowanie w praktyce skargi na przewlekłość postępowania przed polskim Naczelnym Sądem Administracyjnym (NSA). Autor przeanalizował orzecznictwo NSA w tym zakresie w latach 2015–2019, także pod kątem statystyki uwzględnianych skarg oraz długości trwania postępowania przed NSA. Badania te prowadzą do wniosku, że skarga ta jest nieefektywnym środkiem ochrony naruszonego prawa do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, wynikającego z art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Problem długotrwałości postępowania przed NSA ma charakter systemowy i strukturalny, przy czym jest związany przede wszystkim z niewystarczającą liczbą etatów sędziowskich i urzędniczych w NSA. Argumentacja prezentowana w ustabilizowanym orzecznictwie NSA oddalającym skargi na przewlekłość, powołująca się na oczekiwanie danej sprawy na rozpoznanie zgodnie z kolejnością wpływu spraw do NSA i dużą liczbę skarg kasacyjnych wpływających do tego sądu, nie znajduje uzasadnienia w świetle standardów wynikających z orzecznictwa ETPC. Prowadzi bowiem do przerzucenia na jednostkę skutków niewydolności organizacyjnej, kadrowej i finansowej sądownictwa.