Słowa kluczowe
punktoza
ewaluacja czasopism
utowarowienie
resentymentalny racjonalizm
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 538
Liczba pobrań: 259
Abstrakt
Artykuł ma na celu charakterystykę oceny polskich czasopism naukowych z zakresu humanistyki i nauk społecznych w szerszym kontekście krajowych reform nauki i szkolnictwa wyższego. W tym celu wprowadzono pojęcie resentymentalnego racjonalizmu, nawiązujące do pracy Maxa Schelera, by uwypuklić dezorganizację kolejnych prób przebudowy systemu nauki zakorzenionych w złych i atawistycznych namiętnościach. W konsekwencji przyjętej optyki badawczej wyłania się obraz chaotycznych, upolitycznionych i utowarowionych reform, które nie tylko nie korygują pozycji nauki polskiej, ale dodatkowo antagonizują środowisko badaczy, uniemożliwiając zajmowanie się jej ważnymi problemami strukturalnymi.
Bibliografia
Ajdukiewicz, K. (1965). Język i poznanie. Tom 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Akademickość polskich miast (2019). Raport. J. Nowak, M. Wieteska (red.). Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny. <http://pie.net.pl/wp-content/uploads/2019/06/PIE-Raport_Akademicko%C5%9B%C4%87.pdf>
Arboledas-Lérida, L. (2020). Capital and the Scientific Endeavour. An Appraisal of Some Marxist Contributions to the Debate on the Commodification of Science. Critique 48(4): 321–367. doi:10.1080/03017605.2020.1850631
Baranowski, M. (2017). Education in times of uncertainty. Uncertainty in education: a critical approach, [w:] A. Odrowąż-Coates, S. Goswami (eds.), Symbolic Violence in Socio-Educational Contexts: A Post-Colonial Critique. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej: 63–72.
Baranowski, M. (2019a). Sociology of knowledge in times determined by knowledge. Society Register 3(1): 7–22. doi:10.14746/sr.2019.3.1.01
Baranowski, M. (2019b). O potrzebie krytycznej teorii społeczeństwa. Przegląd Krytyczny 1(1): 8–16. doi:10.14746/pk.2019.1.1.01
Baranowski, M. (2020). A contribution to the critique of worthless education: between critical pedagogy and welfare sociology. Globalisation, Societies and Education 18(4): 391–405. doi:10.1080/14767724.2020.1732195
Bourdieu, P. (2009). Rozum praktyczny. O teorii działania. Tłum. J. Stryjczyk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bourdieu, P., Wacquant, L.J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Tłum. A. Sawicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Brzeziński, J. (2000). Poznanie naukowe – poznanie psychologiczne, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: 333–354.
Chalmers, A. (1997). Czym jest to, co zwiemy nauką? Tłum. A. Chmielewski. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg.
Chawla, D.S. (2021). Hundreds of ‘predatory’ journals indexed on leading scholarly database. Nature, February 8. doi:10.1038/d41586-021-00239-0
Czapliński, P. (2019). Uniwersytet antyludowy. Kultura i Rozwój 7: 1–9. doi:10.7366/KIR.2019.7.07
Elias, N. (2010). Czym jest socjologia? Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Espeland, W.N., Sauder, M. (2016). Engines of Anxiety: Academic Rankings, Reputation, and Accountability. New York: Russell Sage Foundation.
Fromm, E. (2017). Rewolucja nadziei. W stronę uczłowieczonej technologii. Kraków: Wydawnictwo vis-à-vis/Etiuda.
Gadd, E. (2020). University rankings need a rethink. Nature 587: 523. doi:10.1038/d41586-020-03312-2
Graeber, D. (2016). Utopia regulaminów. O technologii, tępocie i ukrytych rozkoszach biurokracji. Tłum. M. Jedliński. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Grudniewicz, A., Moher, D., Cobey, K.D. et al. (2019). Predatory journals: no definitione, no defence. Nature 576: 210–212. doi:10.1038/d41586-019-03759-y
Hobsbawm, E. (2013). Jak zmienić świat? Marks i marksizm 1840–2011. Tłum. S. Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Illouz, W. (2010). Uczucia w dobie kapitalizmu. Tłum. Z. Simbierowicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Jałochowski, M. (2020). Uczelnie – plantacja cherlawych paprotek. Gazeta Wyborcza, 5 lutego 2020: 14.
Karas, E. (2019). Fake news and the ritualization of the self. Society Register 3(2): 109–121. doi:10.14746/sr.2019.3.2.07
Karoński, M. (2015). Polska nauka czy nauka w Polsce? Nauka 3: 25–33.
Klauziński, S. (2016). Reforma Gowina straszy małe uczelnie. Duże śpią spokojnie. Gazeta Wyborcza, 9 listopada 2016. <https://wyborcza.pl/7,75398,20954043,reforma-gowina-straszy--male-uczelnie-duze-spia-spokojnie.html>.
Klebaniuk, J. (2012). Profesor Stapel na dopingu. O upiększaniu psychologii społecznej. Psychologia Społeczna 7(22): 213–217.
Klementewicz, T. (2019). Niewolnicy Elseviera. Konsensus Waszyngtoński w naukach społecznych? Studia Krytyczne 8: 13–41.
Klementewicz, T. (2020a). Elsevier’s slaves: the Washington Consensus in the social sciences? Society Register 4(4): 183–208. doi:10.14746/sr.2020.4.4.09
Klementewicz, T. (2020b). Humanistyka po deformie Gowina. Przegląd 30.11–6.12.2020.
Kmita, J. (1975). Wykłady z logiki i metodologii nauk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kozyr-Kowalski, S. (2005). Uniwersytet a rynek. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Krzemiński, I. (2019). Destrukcja nauki i uniwersytetu. Rzeczpospolita, 25 marca 2019. <https://www.rp.pl/Publicystyka/303259918-Destrukcja--nauki-i-uniwersytetu.html>.
Kulikowski, K., Antipow, E. (2020). Niezamierzone konsekwencje punktozy jako wartości kulturowej polskiej społeczności akademickiej. Studia Socjologiczne 3(238): 207–236. doi:10.24425/sts.2020.132476
Leszczyński, A. (2019). Lista czasopism naukowych: polityczne wpisy, kurioza, pomyłki i błędy. OKO.press, 7 sierpnia 2019. <https://oko.press/lista-czasopism-naukowych-polityczne-wpisy-kurioza-pomylki-i-bledy/?fbclid=IwAR0htIFIfQ18kGxuW0VJ4JY-HRykoriq_2Dw9q2Ag6H24iYmJbZG8q2KWAM>.
Leszczyński, A. (2020). Bodnar broni naukowców przed Gowinem: „Będą oceniani według zasad, których nie znali”. OKO.press, 19 lutego 2020. <https://oko.press/bodnar-broni-naukowcow-przed-gowinem/?utm_medium=Social&utm_source=Facebook&fbclid=IwAR32cwlnZEPOB6HXf-qjbl2mptok37ivy2X0rAu0gIGls9-IW9vd-xeulI0#Echobox=1582131308>.
Leszczyński, A. (2021a). Bałagan w ocenianiu naukowców. Ministerstwo samo nie wie, jak chce punktować publikacje naukowe. OKO.press, 19 stycznia 2021. <https://oko.press/balagan-w--ocenianiu-naukowcow-ministerstwo-samo-nie-wie-jak-chce-punktowac-publikacje-naukowe/>.
Leszczyński, A. (2021b). Prof. Kulczycki: Czarnek będzie ręcznie sterował nauką i rozdzielał pieniądze według uznania. OKO.press, 23 lutego 2021. <https://oko.press/prof-kulczycki-czarnek-bedzie-recznie-sterowal-nauka/?utm_medium=Social&utm_source=Facebook&fbclid=IwAR3dJJdAMXip9UfPqN_LWkA58KQ5wPdoab832SDjpIOhhOl4xMMyRJ2ryBE#Echobox=1614062870>.
Lim, S. (2020). Academic library guides for trackling fake news: a content analysis. The Journal of Academic Librarianship 46(5). doi:10.1016/j.acalib.2020.102195
Lydgate, Ch. (2018). Reed and the rankings game. Reed College, September 12, 2018. <https://www.reed.edu/apply/college-rankings.html>.
McKenna, S. (2020). University rankings don’t measure what matters. The Conversation, September 14, 2020. <https://theconversation.com/university-rankings-dont-measure-what-matters-145425>.
Ministerstwo Edukacji i Nauki (2021). Nowy, rozszerzony wykaz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych. <https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/nowy-rozszerzony-wykaz-czasopism-naukowych-i-recenzowanych-materialow-z-konferencji-miedzynarodowych?fbclid=IwAR0X2uuxqNtkNYSfskTti4zcj0mkvbsqQMQGP92OUcqs-d7xxjxM7DbAy5g>.
Molina, M.D., Sundar, S.S., Le, T., Lee, D. (2021). “Fake news” is not simply false information: a concept explication and taxonomy of online content. American Behavioral Scientist 65(2): 180–212. doi:10.1177/0002764219878224
Mouffe, Ch. (2020). W obronie lewicowego populizmu. Tłum. B. Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Nature (2019). Experts must demand to be heard. Nature 572: 153.
Nowak, A.W. (2010). Uniwersytet to akcelerator podziałów klasowych. Z Andrzejem W. Nowakiem rozmawia Krystian Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 1: 209–216.
Nowakowska, K. (2018). Likwidacja humanistyki w białych rękawiczkach. Ministerstwo drastycznie zmniejsza finansowanie. Dziennik Gazeta Prawna, 11 grudnia 2018. <https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/1386551,jak-gowin-likwiduje-humanistyke-na-polskich-uczelniach.html?fbclid=IwAR0J5bEXcLTMg4v5YIOExBH2k2q1H8tRRXEk_NTdBDxKqpvhumeDtCKuulA>.
Odrowąż-Coates, A. (2020). Chaos theory and the neoliberal English-based dimension of the Polish higher education reforms 2018/2019. Education as Change 24: 1–19. doi:10.25159/1947-9417/5913
Pedrini, P.P. (2019). Fake news as a weapon of persuasion. Society Register 3(2): 97–108. doi:10.14746/sr.2019.3.2.06
Pezda, A., Uhlig, D. (2008). Reforma Kudryckiej, czyli doktor bez magisterki. Gazeta Wyborcza, 17 kwietnia 2008. <https://wyborcza.pl/1,75398,5127043.html>.
Pokusińska, A. (2020). Analiza procesu utowarowienia edukacji z wyszczególnieniem szkolnictwa wyższego. Przegląd Krytyczny 2(1): 91–108. doi:10.14746/pk.2020.2.1.06
Russell, B. (1995). Władza i jednostka. Tłum. H. Jankowska. Warszawa: Książka i Wiedza.
Russell, B. (1997). Szkice niepopularne. Tłum. H. Jankowska. Warszawa: Książka i Wiedza.
Scheler, M. (1997). Resentyment a moralność. Tłum. J. Garewicz. Warszawa: Czytelnik.
Schumpeter, J.A. (1984). The meaning of rationality in the social sciences. Zeitschrift für die gesamte Staatswissenschaft / Journal of Institutional and Theoretical Economics 140(4): 577–593.
Sewastianowicz, M. (2021). Wrzutka na liście punktowanych czasopism – niektóre nagle docenione. Prawo.pl, 12 lutego 2021. <https://www.prawo.pl/student/lista-czasopism-punktowanych-2021-nieprawidlowosci-procedura,506410.html?fbclid=IwAR2uho6fTknZb8ISm_Su476y-hfJ4knawM1OKHa0TGkGCu-Y6RnOpmC5SLI>.
Sloterdijk, P. (2011). Kryształowy pałac. O filozoficzną teorię globalizacji. Tłum. B. Cymbrowski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Słomczyński, T. (2021). Pytania za 100 punktów. WP Magazyn, 21 lutego 2021. <https://magazyn.wp.pl/ksiazki/artykul/pytania-za-100-punktow>.
Sobczak, K. (2021). Prof. Wierczyńsk: Zmiany na liście czasopism bezprawne, kiedyś do cofnięcia. Prawo.pl, 18 lutego 2021. <https://www.prawo.pl/student/zmiany-na-liscie-czasopism-naukowych-wg-prof-grzegorza,506538.html>.
Such, J., Szcześniak, M. (1997). Filozofia nauki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Sullivan, M.C. (2019). Libraries and fake news: what’s the problem? What’s the Plan? Communications in Information Literacy 13(1): 91–113. doi:10.15760/comminfolit.2019.13.1.7
Szczepański, J. (2021). Trzeba zreformować system ewaluacji w nauce. Dziennik Gazeta Prawna, 17 lutego 2021. <https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/8097696,dr-jaroslaw-szczepanski-czarnek-czasopisma-punktowane-opinia.html>.
Śliwerski, B. (2019). Stanowisko Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej w sprawie (dysfunkcji i patologii) nauki i szkolnictwa wyższego z postulatami zmian. Pedagog, 1 października 2019. <https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2019/10/stanowisko-komitetu-kryzysowego.html>.
Tittenbrun, J. (2014). Kolonizacja nauki i świata przez kapitał. Teoria światów równoległych w wydaniu socjologii wiedzy. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Tomala, L. (2019). Gowin: w uniki naszych uczelni w rankingach poprawią się w ciągu kilku lat. Nauka w Polsce, 3 października 2019. <https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C78843%2Cgowin-wyniki-naszych-uczelni-w-rankingach-poprawia-sie-w-ciagu-kilku-lat>.
Touraine, A. (2010). O socjologii. Tłum. M. Warchala. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Veblen, T. (2008). Teoria klasy próżniaczej. Tłum. J. Frentzel-Zagórska. Warszawa: Muza.
Walicki, A. (2013). Nieświęty sojusz biurokracji z rynkiem. Gazeta Wyborcza, 31 maja 2013. <https://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,14014327,Nieswiety_sojusz_biurokracji_z_rynkiem.html>.
Welsh, J. (2020). Tolling academics: rent-seeking and gatekeeping in the university space. Capital & Class 1–29. doi:10.1177/0309816819900131
Whitehead, A.N. (1929). The Aims of Education and other Essays. New York: Macmillan.
Ziętek-Kwaśniewska, K. (2020). Nakłady na działalność badawczo-rozwojową w Polsce na tle państw Unii Europejskiej. Studia BAS 1(61): 9–25.
Ziółkowski, M., Drozdowski, R., Baranowski, M. (2020). Utowarowienie i odtowarowienie w ujęciu socjologicznym: próba (re)konceptualizacji. Studia Socjologiczne 3(238): 53–77. doi: 10.24425/sts.2020.132470
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.