Słowa kluczowe
dialog obywatelski
deliberacja
region
województwo małopolskie
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 502
Liczba pobrań: 240
Abstrakt
Artykuł koncentruje się na poszukiwaniach odpowiedniego dla polskich realiów, konsensualnego modelu podobieństw, różnic, transferów praktyk oraz użyczania sieci współpracy w dialogu regionalnym. Rozważania te czynione są w ramach analizy dwóch zinstytucjonalizowanych odmian dialogu: społecznego i obywatelskiego na poziomie województwa. Elementy modelowej odpowiedzi na podejmowane przez autorów kwestie konstruuje się w odniesieniu do regionu małopolskiego, ponieważ wcześniejsze badania wykazały, że region ten posiada wyraźny potencjał sprzyjający rozwojowi instytucji dialogowych. Autorzy posługują się wskazanymi kategoriami, uwzględniając narzędzie, jakim jest publiczna deliberacja. Za teoretykami i praktykami uznają deliberację za jedną z najbardziej optymalnych dialogowych ścieżek (przed)decyzyjnych, które prowadzą ku skutecznym i akceptowalnym rozstrzygnięciom i umożliwiają optymalne, sprawiedliwe i przejrzyste publiczne zarządzanie zasobami środowiskowymi. Wychodzą w tekście z założenia, że wzajemne uczenie się nowych sposobów działania przez konkretne instytucje dialogu społecznego i obywatelskiego umożliwia korygowanie w przyszłości utrwalonych już elementów niedialogowych. Zakładają również, że w myśl koncepcji tzw. uczących się regionów, od jednego regionu są w stanie uczyć się dialogu inne województwa. Autorzy korzystają z metodologii nauk społecznych, a w szczególności sięgają do propozycji studiów z polityki publicznej, które uzupełniają elementami analizy formalno-instytucjonalnej: wykorzystują analizę porównawczą dialogu społecznego i obywatelskiego w polskich regionach, a także analizę prawną oraz studia przypadków.
Bibliografia
Althemeyer, B. (1996). The Authoritarian Specter. Cambridge.
Arrow, K.J. (1951). Social Choice and Individual Values. New York.
Chambers, S. (1996). Reasonable Democracy: Jürgen Habermas and the Politics of Discourse. Ithaca–New York.
Baron-Cohen, S. (2014). Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa. Tłum. A. Nowak, Sopot.
Black, D. (1948). On the Rationale of Group Decision Making. Journal of Political Economy 56: 23–34.
Cisek-Lachowicz, M., Kichewko, K. (2018). Dialog obywatelski w praktyce. Studia z Polityki Publicznej 2(18): 59–72.
Copeland, B.R., Taylor, M.S. (2009). Trade, tragedy, and the commons. American Economic Review 99(3): 725–49.
Dahl, R. (2000). O demokracji. Tłum. M. Król, Kraków.
Dahl, R. (2012). Demokracja i jej krytycy. Tłum. S. Amsterdamski, Warszawa.
David, P.A. (2000). Path dependence, its critics and the quest for ‘historical economics’, [w:] P. Garrouste, S. Ioannides (eds.), Evolution and Path Dependence in Economic Ideas: Past and Present. Cheltenham: 15–40.
Douglas, M. (2012). Jak myślą instytucje. Tłum. O. Siara. Warszawa.
Dryzek, J. (2002). Deliberative Democracy and Beyond: Liberals, Critics, Contestations. New York.
Eysenck, H.J. (1954). The Psychology of Politics. London.
Florida, R. (1995). Toward the learning region. Futures 27: 527–536.
Garvin, D.A. (1993). Building a learning organization. Harvard Business Review 71(4):78–91.
Gibbard, A. (1973). Manipulation of voting schemes: a general result. Econometrica 41: 587–601.
Gittell, R., Vidal, A. (1998). Community Organisations. Building Social Capital as a Development Strategy. Thousand Oaks.
Granovetter, M.S. (1973). The strength of weak ties. American Journal of Sociology 78(6): 1360–1380.
Hess, C., Ostrom, E. (2001). Artifacts, facilities, and content: information as a common-pool resource. .
Hindmoor, A. (1998). The importance of being trusted: transaction costs and policy network theory. Public Administration 76(1): 25–43.
Kaase, M. (1999). Interpersonal trust: political trust and non-institutional political participation in Western Europe. West European Politics 22(3): 1–23.
Lehner, F. (1987). Interest intermediation, institutional structures and public policy, [w:] H. Keman, H. Paloheimo, P. Whiteley (eds.), Coping with the Economic Crisis: Alternative Responses to Economic Recession in Advanced Industrial Societies. London: 54–82.
Lijphart, A. (2012). Patterns of Democracy: Government Forms & Performance in Thirty-six Countries. New Haven.
McKelvey, R.D. (1976). Intransivities and multidimensional voting models and some implications for agenda control. Journal of Economic Theory 12(3): 472–482.
Maia, R.C.M., Danila, C., Bargas, J.K.R., Oliveira, V.V., Rossini, P.G.C., Sampaio, R.C. (2017).
Authority and Deliberative Moments: Assessing Equality and Inequality in Deeply Divided Groups. Journal of Public Deliberation 13(2), Art. 7. Mansbridge, J.J, Flaster, K. (2007). The cultural politics of everyday discourse: the case of “male chauvinist”. Critical Sociology 33(4): 627–660.
Mansbridge, J.J., Bohman, J., Chambers, S., Estlund, D., Føllesdal, A., Fung, A., Lafont, Ch., Manin, B., Marti, J.L. (2010). The place of self-interest and the role of power in deliberative democracy. Journal of Political Philosophy 18(1): 64–100.
Marsh, D., Rhodes, R.A.W. (1992). Policy Networks in British Government. Oxford.
Merton, R. (2002). Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Tłum. E. Morawska, Warszawa.
Noworól, A. (2014). Zarządzanie rozwojem funkcjonalnych obszarów miejskich w świetle koncepcji Adaptive Governance Elinor Ostrom, [w:] A. Kołomycew, B. Kotarba (red.), Partnerstwa w sferze publicznej. Warszawa: 99–110.
Olson, M. (1971). The Logic of Collective Action: Public Goods and Theory of Groups. Cambridge–London.
Olson, M. (1982). The Rise and Decline of Nations: Economic Growth, Stagflation and Social Rigidities. New Haven.
Ostrom, E. (1999). Governing the Commons. The Evolution of Institutions for Collective Action. New York.
Ostrom, E. (2013). Dysponowanie wspólnymi zasobami. Tłum. Z. Wiankowska-Ładyka. Warszawa.
Ostrom, E., Gardner, R., Walker, R. (2006). Rules, Games, & Common-Pool Resources. Ann Arbor.
Owen, D., Smith, G. (2015). Survey article: deliberation, democracy, and the systemic turn. Journal of Political Philosophy 23(2): 213–234.
Parkinson, J. Mansbridge, J. (eds.) (2012). Deliberative Systems. New York.
Pierson, P. (2000). Increasing returns. path dependence and the study of politics. American Political Science Review 94(2): 251–267.
Podgórska-Rykała, J. (2017). Administrowanie, zarządzanie, współrządzenie w administracji publicznej. Różne koncepcje i ich konsekwencje dla obywateli, [w:] M. Gurdek (red.), Zarządzanie
jednostkami samorządu terytorialnego w warunkach gospodarki rynkowej. Sosnowiec: 29–40.
Podgórska-Rykała, J. (2020). Panele obywatelskie jako metoda deliberacji decyzyjnej. Warszawa.
Podgórska-Rykała, J., Kępa, M. (2020). Współpraca międzysektorowa jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi. Kraków.
Rhodes, R.A.W. (1996). The New Governance: Governing without Government. Political Studies 44: 652–667.
Rhodes, R.A.W. (2008). Policy network analysis, [w:] M. Moran, M. Rein, Martin, R.E. Goodin (eds.), The Oxford Handbook of Public Policy. New York doi:10.1093/oxfordhb/9780199548453.003.0020.
Rokeach, M. (1960). The Open and Closed Mind. New York.
Sen, A.K. (1978). Collective Choice and Social Welfare, San Francisco.
Senge, P. (2012). Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się. Tłum. H. Korolewska-Mróz. Warszawa.
Sroka, J. (2000). Europejskie stosunki przemysłowe w perspektywie porównawczej. Wrocław.
Sroka, J. (2002). Zasoby organizacji grup interesu, [w:] B. Rogowska, J. Tomaszewski, K. Dziubka (red.), W kręgu historii i politologii. Wrocław: 264–275.
Sroka, J. (2004). Polityka organizacji pracodawców i przedsiębiorców. Wrocław.
Sroka, J. (red.) (2008). Wybrane instytucje demokracji partycypacyjnej w polskim systemie politycznym. Warszawa.
Sroka, J. (2009). Deliberacja i rządzenie wielopasmowe. Wrocław.
Sroka, J. (2016). Korporatyzm – inspiracje ideowe, cechy wzorca instytucjonalnego, polityka publiczna, [w:] M. Marczewska-Rytko, W. Ziętara (red.), Ideologie, doktryny, ruchy społeczne
i polityczne. Wybrane problemy. Lublin: 165–172.
Sroka, J., Błaszczyk, M. (red.) (2006). Sieci czy struktury? Dialog społeczny na poziomie regionalnym. Warszawa.
Sroka, J., Podgórska-Rykała, J. (2020a). Deliberacyjne metody współdecydowania i niedeliberacyjne metody zasięgania opinii mieszkańców: ujęcie praktyczne. Samorząd Terytorialny 11: 8–18.
Sroka, J., Podgórska-Rykała, J. (2020b). Deliberacja jako możliwa metoda współdecydowania w jednostkach samorządu terytorialnego. Ujęcie teoretyczno-modelowe. Samorząd Terytorialny 7/8: 54–65.
Sroka, J., Podgórska-Rykała, J. (2020c). Intermediacja interesów, czyli o roli indywidualnych wkładów w grupowych działaniach: kiedy niezorientowana publicznie grupa interesu staje się zorientowanym publicznie interesariuszem? [w:] T. Grabińska, Z. Kuźniar (red.), Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne. Tom 8: Struktura warstwowa bezpieczeństwa. Wrocław: 61–78.
Sroka, J., Herbut, R., Sula, P. (2004). Dialog społeczny na poziomie regionalnym. Raport z badań. Warszawa.
Sroka, J., Podgórska-Rykała, J., Zabdyr-Jamróz, M. (eds.) (2020). Local Governance – Ideas, Concepts, Experiences and Goals for the Future. Kraków.
Steiner, J., Jaramillo, M.C., Mameli, S. (2017). Deliberation Across Deeply Divided Societies. Transformative Moments. Cambridge.
Tomkins, S. (1963). Left and right: a basic dimension of ideology and personality, [w:] R.W. White (ed.), The Study of Lives. New York.
Zabdyr-Jamróz, M. (2019). Wszechstronniczość. Deliberacja o emocjach, interesach własnych i wiedzy eksperckiej w polityce zdrowotnej. Kraków.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.