Rozwój obszarów metropolitalnych w świetle transformacji samorządu terytorialnego w Polsce w latach 1990-2014
PDF

Słowa kluczowe

obszar metropolitalny
rozwój
transformacja
samorząd terytorialny

Jak cytować

Edwarczyk, B. (2015). Rozwój obszarów metropolitalnych w świetle transformacji samorządu terytorialnego w Polsce w latach 1990-2014. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 77(3), 303–319. https://doi.org/10.14746/rpeis.2015.77.3.21

Liczba wyświetleń: 245


Liczba pobrań: 197

Abstrakt

W artykule zaprezentowano, w podstawowym ujęciu, zagadnienia dotyczące organizacji i funkcjonowania obszarów metropolitalnych w Polsce na przestrzeni ostatnich 25 lat. W przekroju całego artykułu podjęto próbę wyznaczenia czynników, w wyniku których zachodził proces metropolizacji wielkich aglomeracji miejskich wraz z powiązanymi z nimi przestrzennie i instytucjonalnie ośrodkami zlokalizowanymi w granicach peryferyjnie osadzonego pierścienia. W pierwszej kolejności autor scharakteryzował transformację ustroju oraz najważniejsze aspekty zarówno wpływające, jak i stanowiące rezultat przemian społeczno-gospodarczych w Polsce po 1989 r., istotnych z punktu widzenia kształtowania się obszarów metropolitalnych. W odniesieniu do obszarów metropolitalnych został wskazany podstawowy zarys procesu metropolizacji, otoczenie prawno-organizacyjne ich tworzenia i funkcjonowania, a także postępujący wzrost znaczenia tych instytucji we współczesnym nowym podejściu do zarządzania w środowisku sieci współzależnych i kooperujących ze sobą podmiotów sektorów: publicznego, prywatnego i non profit. Jednocześnie w artykule zostały zaprezentowane przesłanki wynikające ze sformułowanej polityki rozwoju kraju, w ramach podstawowych dokumentów strategicznych (długo- i średniookresowa strategia rozwoju kraju, koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju oraz strategia rozwoju regionalnego kraju), do kreowania rozwoju i ewaluacji obszarów metropolitalnych w powiązaniu z nową perspektywą finansową ze środków budżetu Unii Europejskiej na lata 2014-2020. W artykule przeprowadzono również ogólną analizę zidentyfikowanych obszarów metropolitalnych w Polsce na podstawie polskiej statystyki (GUS) z wykorzystaniem dostępnych danych za okres 2010-2012. W rozważaniach autor skoncentrował się na zdefiniowaniu najistotniejszych postanowień wynikających z dotychczas zrealizowanej i planowanej polityki rządu w upowszechnianiu idei rozwoju regionalnego z udziałem zintegrowanych działań jednostek samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem roli obszarów metropolitalnych w świadczeniu usług i dostarczaniu produktów o charakterze użyteczności publicznej.

 

https://doi.org/10.14746/rpeis.2015.77.3.21
PDF

Bibliografia

Biała Księga Obszarów Metropolitalnych, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji (2013), Warszawa.

Hołuj, D., Hołuj, A. (2006), Miasta metropolitalne jako bieguny rozwoju w gospodarce postindustrialnej, Zeszyt naukowy 4: 49-60.

J. Kaźmierski (2012), Rozwój i zarządzanie strukturami klastrowymi w regionie, Wyd. UŁ, Łódź.

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2012), Warszawa.

Korenik, S. (2011), Region ekonomiczny w nowych realiach społeczno-gospodarczych, CeDeWu, Warszawa.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2010), Warszawa.

Lendzion, J. (2005), Znaczenie obszarów metropolitalnych i ich otoczenia oraz współczesnych procesów metropolizacyjnych w kształtowaniu polityki regionalnej Państwa, Ekspertyza przygotowana na zamówienie Departamentu Polityki Regionalnej Ministerstwa Gospodarkii Pracy (Umowa BAB. I. 374 / F z dn. 3 grudnia 2004 r.) dla potrzeb tworzenia Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego, Gdynia.

Markowski, T., Marszał, T. (2006), Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja. Problemyi pojęcia podstawowe, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Warszawa.

Markowski, T., Funkcje metropolitalne pięciu stolic województw wschodnich, www.mrr.gov.pl /rozjwoj_regionalny/poziom_regionalny/strategia_rozwoj_polski_wschodniej_do_2020/dokumenty/Documents/17doccd2c3f14e-d3893369e56d59849cMarkowski.pdf [dostęp: 10.05.2015].

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji (2013), Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju, Warszawa.

Słownik wyrazów obcych (1995), WN PWN, Warszawa.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2012), Strategia Rozwoju Kraju 2020, Warszawa.