Abstrakt
Celem artykułu jest ustalenie, w jaki sposób przebiega sądowa ocena zasadności przyjęcia osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego z perspektywy spełnienia przesłanek psychiatryczno-psychologicznych oraz przesłanek formalnych. Podjęte rozważania koncentrują się wokół analizy przesłanek przyjęcia do szpitala psychiatrycznego w tzw. trybie nagłym i obserwacyjnym. Badania aktowe przeprowadzono na terenie okręgu Sądu Okręgowego w Poznaniu i objęły one sprawy z lat 2018–2020. Wyniki badań pokazały, że konieczne jest wprowadzenie zmian legislacyjnych polegających m.in. na wprowadzeniu ustawowego terminu, w którym sąd obowiązany jest wydać orzeczenie w przedmiocie zasadności albo braku podstaw przyjęcia do szpitala psychiatrycznego, a także znowelizowaniu art. 23 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego w taki sposób, aby przyjęcie do szpitala wymagało zatwierdzenia przez ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) w ciągu 24 godzin od chwili przyjęcia, a kierownik szpitala zawiadamiałby o powyższym sąd w ciągu 72 godzin od chwili przyjęcia.
Finansowanie
National Science Centre (Poland) agreement no 2018/31/B/HS5/01730
Bibliografia
Ciechorski, J. (2013). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 r., sygn. II CSK 678/11 (LEX nr 1215054). Prawo i Medycyna 1/2: 218–234.
Ciechorski, J. (2015). Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 marca 2014 r., sygn. I ACa 834/13. Prawo i Medycyna 1: 181–191.
Ciechorski, J. (2016). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2012 r., sygn. IV CSK 373/11. Prawo i Medycyna 1: 149–159.
Ciechorski, J. (2018). Ustalenie winy jako przesłanka uwzględnienia zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych – glosa. Monitor Prawniczy 17: 946–952.
Ciechorski, J. (2019). Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2015 r., sygn. I CSK 524/14. Przegląd Prawa Medycznego 2: 163–177.
Duda, J. (2012). Komentarz do art. 23. W: J. Duda (red.), Komentarz do ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (s. 233–245). Warszawa: LexisNexis.
Falicki, Z., Rukiewicz, W. (1996). Dyskusyjne problemy w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego. Psychiatria Polska 30(4): 561–567.
Gałecki, P., Bobińska, K. (2016). Komentarz do art. 23. W: P. Gałecki, K. Bobińska, K. Eichsteadt (red.), Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz (s. 143–155). Warszawa: Wolters Kluwer.
Gardocka, T. (2013): Efektywność sądowej kontroli przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi, przebywających w domach pomocy społecznej i zakładach leczenia psychiatrycznego. Prawo w Działaniu. Sprawy Karne 13: 7–31.
Janiszewska, B. (2008). Zadania sądu opiekuńczego w świetle przepisów ustawo o ochronie zdrowia psychicznego. Rodzina i Prawo 9/10: 34–64.
Janiszewska, B. (2013a). Podmiotowe uwarunkowania hospitalizacji psychiatrycznej w celu obserwacji. Monitor Prawniczy 3: 158–160.
Janiszewska, B. (2013b). Zgoda na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Ujęcie wewnątrzsystemowe. Warszawa: C.H. Beck.
Karczewska-Kamińska, N. (2018). Przymus leczenia i inne interwencje medyczne bez zgody pacjenta. Warszawa: Wolters Kluwer.
Kmieciak, B. (2018). Leczenie szpitalne w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Prawa pacjenta z zaburzeniami psychicznymi. W: A. Jacek, B. Kmieciak, E. Sarnacka (red.), Prawo dla lekarzy psychiatrów (s. 126–180). Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Kubiak, R. (2017). Prawo medyczne. Warszawa: C.H. Beck.
Markiewicz, I., Heitzman, J., Gardyńska-Ziemba, E. (2016). Przymusowa hospitalizacja psychiatryczna – struktura przyjęć bez zgody w trybie nagłym na przykładzie IPiN w Warszawie. Psychiatria Polska 50(1): 7–18. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/33336
Prycak-Górowska, M. (2021). Przymusowe umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym (artykuł 23 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). W: A. Barczak-Oplustil, M. Prycak-Górowska, A. Zoll (red.), Środki zabezpieczające. Ujęcie systemowe (s. 551–727). Kraków: Krakowski Instytut Prawa Karnego Fundacja.
Sroka, T. (2018). Ochrona zdrowia psychicznego. W: L. Bosek, A. Wnukiewicz-Kozłowska (red.), System prawa medycznego. Tom 2: Szczególne świadczenia zdrowotne (s. 419–503). Warszawa: C.H. Beck.
Turzańska-Szacoń, B. (2012). Ochrona zdrowia psychicznego. Wrocław: Wydawnictwo Gaskor.
Wilczkowski, E., Bukowczyk, A. (1970). Zarys diagnostyki psychiatrycznej. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Wojcieszak, A. (2021). Autonomia pacjenta z zaburzeniami psychicznymi. Warszawa: C.H. Beck.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.