Abstrakt
Przedmiotem publikacji jest próba skonstruowania optymalnego modelu wynagradzania opiekuna za sprawowanie opieki w prawie polskim. W tym celu poddano szczegółowej analizie dogmatycznej treść art. 162 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w wyniku której wskazano najkorzystniejszy pod względem skutków społecznych kierunek jego wykładni. Wykazano, że de lege lata należy przyjąć dopuszczalność przyznania wynagrodzenia w postaci niepieniężnej, a także dopuszczalność wskazania przez sąd różnych źródeł finansowania wynagrodzenia opiekuna w określonych częściach. De lege ferenda zaproponowano nowelizację tego przepisu zwiększającą jego elastyczność przez stworzenie możliwości przyznawania opiekunowi wynagrodzenia jednorazowego podczas trwania stosunku opieki, w tym kilku takich wynagrodzeń za poszczególne odcinki czasu. Zaproponowano również wprowadzenie innych niż dotychczas ram czasowych realizacji roszczenia o wynagrodzenie oraz korektę regulacji wyłączającej prawo opiekuna do wynagrodzenia. Zgłoszone propozycje zmierzają do zwiększenia stopnia adekwatności wynagrodzenia opiekuna do dynamicznej sytuacji, w której potrzeby pupila i nakład pracy opiekuna są zmienne, a należyte wynagrodzenie leży w interesie obu stron stosunku opieki. Należy podkreślić, że problematyka wynagrodzenia opiekuna nie była od ponad dekady przedmiotem odrębnego opracowania, a zgłoszone postulaty mają w większości charakter nowatorski.
Finansowanie
Artykuł powstał w ramach projektu badawczego nr 2021/43/B/HS5/00916 finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki
Bibliografia
Andrzejewski, M. (2004). Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa.
Długokęcka, P. (2011). Problem odpłatności opieki nad małoletnim (po zmianach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Rodzina i Prawo 17/18: 47–55.
Gajda, J. (2018). Komentarz do art. 162 k.r.o. W: K. Pietrzykowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz (s. 1078). Warszawa.
Haak, H., Trzuskawska-Haak, A. (2017). Opieka i kuratela. Komentarz do art. 145–184 k.r.o. oraz związanych z nimi regulacji k.p.c. Warszawa. DOI: https://doi.org/10.3238/BF03651511
Ignatowicz, J. (1985). Opieka. W: J. Piątowski (red.), System prawa rodzinnego i opiekuńczego (s. 1163–1165). Ossolineum.
Jaworska, E. (2008). W sprawie odpłatności opieki (uwagi de lege ferenda). Przegląd Sądowy 7/8: 127–134.
Kalus, S. (2011). Komentarz do art. 162 k.r.o. W: K. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz (s. 1055–1057). Warszawa.
Kalus, S. (1989). Opieka nad osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną. Katowice.
Kociucki, L. (2017). Komentarz do art. 162 k.r.o. W: K. Osajda (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz (s. 1730–1732). Warszawa.
Kociucki, L. (2011a). Przepisy k.r.o. dotyczące opieki i kurateli po ostatnich nowelizacjach. Acta Iuris Stetinensis 691: 49–70.
Kociucki, L. (2011b). Zdolność do czynności prawnych osób dorosłych i jej ograniczenia. Warszawa.
Kociucki, L. (1993). Opieka nad małoletnim. Warszawa.
Ludwiczak, L. (2012). Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym. Warszawa.
Machnikowski, P. (2013). Struktura zobowiązania. W: E. Łętowska (red.), System prawa prywatnego. Tom 5: Prawo zobowiązań – część ogólna (s. 165–167). Warszawa.
Marciniak, J. (1975). Treść i sprawowanie opieki nad małoletnim. Warszawa.
Partyk, A. (2014). Wynagrodzenie kuratora dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej. Glosa do uchw. SN z 28.03.2014 r., III CZP 6/14. Lex/el.
Pyziak-Szafnicka, M. (2007). Prawo podmiotowe. W: M. Safjan (red.), System prawa prywatnego. Tom 1: Prawo cywilne – część ogólna (s. 706–712). Warszawa.
Radwański, Z., Olejniczak, A. (2014). Zobowiązania – część ogólna. Warszawa.
Sierpowska, I. (2012). Pomoc społeczna jako administracja świadcząca. Studium administracyjnoprawne. Warszawa.
Smyczyński, T. (2009). Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa.
Strzebińczyk, J. (2003). Opieka. W: T. Smyczyński (red.), System prawa prywatnego. Tom. 12: Prawo rodzinne i opiekuńcze (s. 793–794). Warszawa.
Strzebińczyk, J. (2016). Prawo rodzinne. Warszawa.
Szer, S. (1966). Prawo rodzinne. Warszawa.
Zakrzewski, P. (2021). Komentarz do art. 162 k.r.o. W: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz (s. 1585–1590). Warszawa.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.