Terytorialne ograniczenie przeniesienia podmiotowych praw własności intelektualnej a ich wyczerpanie w prawie Unii Europejskiej (z perspektywy prawa polskiego)

Abstrakt

Przedmiotem uwagi w niniejszej wypowiedzi są przypadki, w których krajowe prawa podmiotowe własności intelektualnej zostały dobrowolnie przeniesione przez uprawnionego na niezależny podmiot w jednym lub kilku państwach – członkach Unii Europejskiej (szerzej Europejskiego Obszaru Gospodarczego [EOG]), a zbywca zachował je w innych państwach. Autor w przeszłości przedstawił stanowisko w odniesieniu do autorskich praw majątkowych, iż w sytuacji podziału terytorialnego praw podmiotowych, wyczerpanie tych praw podmiotowych zakłada zgodę uprawnionego w kraju importu na wprowadzenie konkretnych egzemplarzy utworu do obrotu także  w sytuacji, gdy taka czynność została dokonana zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim. Powyższe stanowisko spotkało się z krytyką Moniki Czajkowskiej-Dąbrowskiej oraz Ryszarda Markiewicza: w świetle ich poglądu uprawniony w kraju wwozu nie może skutecznie sprzeciwić się wwozowi egzemplarzy utworu. Celem artykułu jest charakterystyka zakresu terytorialnego wyczerpania podmiotowych praw własności intelektualnej na terytorium Unii Europejskiej (szerzej EOG) i tym samym weryfikacja tych dwóch stanowisk. Autor, wykorzystując metodę dogmatycznoprawną, na podstawie analizy orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości i poglądów 
doktryny dochodzi do wniosku, że w przypadku dobrowolnego przeniesienia konkretnego prawa objętego pojęciem własności intelektualnej (włącznie z prawem autorskim) w jednym z państw członkowskich EOG przy zachowaniu tego prawa w innym państwie członkowskim uprawniony w kraju importu może skutecznie sprzeciwić się wwozowi tych produktów, nawet jeżeli zostały one wprowadzone do obrotu w państwie członkowskim przez uprawnionego w tym kraju, o ile pomiędzy tymi podmiotami nie występuje tożsamość podmiotów i nie występuje aktualna więź prawna i organizacyjna.