Abstrakt
Koncepcja czynności konwencjonalnych jest trwale obecna w polskiej refleksji prawniczej. Celem artykułu jest analiza stosunku pojęcia czynności konwencjonalnej do pojęcia znaku, oraz stosunku czynności konwencjonalnych do systemów normatywnych, w szczególności do systemu prawnego. Autor stawia tezę, że niezależnie od różnego rodzaju powiązań pomiędzy czynnościami konwencjonalnymi a znakami językowymi, czynności konwencjonalne są – mniej lub bardziej złożonymi – znakami szczególnego rodzaju, a mianowicie znakami-czynnościami o charakterze konwencjonalnym, przeciwstawionym znakom naturalnym (oznakom). Autor wyróżnia czynności konwencjonalne sensu largo, czynności konwencjonalne doniosłe normatywnie w danym systemie oraz czynności konwencjonalne normatywne, czyli takie, których znaczenie nazwy danego typu czynności wyznaczone jest, w pewnym aspekcie, przez to, że czynności konwencjonalne tego typu wywołują określone konsekwencje normatywne. Czynnościami konwencjonalnymi normatywnymi są w szczególności czynności prawne prawa prywatnego, zarówno czynności prawne typowe, jak i nietypowe.Bibliografia
Ajdukiewicz, K. (1975), Logika pragmatyczna, Warszawa.
Banaszak, G., Kmita, J. (1994), Społeczno-regulacyjna koncepcja kultury, Warszawa.
Bekrycht, T. (2009), Ontologia prawa w fenomenologii Adolfa Reinacha, Warszawa.
Czepita, S. (1996), Reguły konstytutywne a zagadnienia prawoznawstwa, Szczecin.
Czepita, S. (2006), Formalizacja i konwencjonalizacja działań w prawie, [w:] Czepita, S. (red.), Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, Szczecin: 9–28.
Czepita, S. (2014), Czynności konwencjonalne a proces prawotwórczy i rola Trybunału Konstytucyjnego, Państwo i Prawo 69(12): 3–19.
Czepita, S. (2016), O koncepcji czynności konwencjonalnych w prawie, [w:] Smolak, M. (red.), Wykładnia konstytucji. Aktualne problemy i tendencje, Warszawa: 109–146.
Gizbert-Studnicki, T. (1975), O nieważnych czynnościach prawnych w świetle koncepcji czynności konwencjonalnych, Państwo i Prawo 30(4): 70–82.
Gizbert-Studnicki, T. (1986), Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej, Kraków.
Gizbert-Studnicki, T. (2001), Ujęcie instytucjonalne w teorii prawa, [w:] Stelmach, J. (red.), Studia z filozofii prawa, Kraków: 123–134.
Grzybowski, S. (1985), Czynności prawne. Zasady ogólne, [w:] System prawa cywilnego, t. 1: Część ogólna, red. S. Grzybowski, Warszawa–Wrocław.
Kmita, J. (1971), Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej, Warszawa.
Nowak, L., Wronkowska, S., Zieliński, M., Ziembiński, Z. (1972), Studia Prawnicze 33(2): 73–99.
Patryas, W. (2001), Rozważania o normach prawnych, Poznań.
Patryas, W. (2005), Performatywy w prawie, Poznań.
Patryas, W. (2010), Performatywy konstytutywne, [w:] Choduń, A., Czepita, S. (red.), W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, Szczecin: 511–529.
Pawłowski, T. (1986), Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, Warszawa.
Radwański, Z. (2008), Treść czynności prawnej, [w:] System prawa prywatnego, t. 2: Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa: 223–283.
Radwański, Z., Olejniczak, A. (2011), Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa.
Reinach, A. (2009), Aprioryczne podstawy prawa prywatnego, tłum. T. Bekrycht, Kraków.
Searle, J.R. (1964), How to Derive „Ought” from „Is”?, The Philosophical Review 73(1): 43–58.
Searle, J.R. (1989), How Performatives Work, Linguistics and Philosophy 12(5): 535–558.
Speaks, J. (2016), Theories of Meaning, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, red. E.N. Zalta, https://plato.stanford.edu/archives/spr2016/entries/meaning.
Wolter, A., Ignatowicz, J., Stefaniuk, K. (2001), Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa.
Zieliński, M. (1999), Języki prawne i prawnicze, [w:] Pisarek, W. (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Kraków: 50–74.
Zieliński, M., Ziembiński, Z. (1988), Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie, Warszawa.
Ziembiński, Z. (1986), W sprawie czynności konwencjonalnych, Państwo i Prawo 41(8): 104–107.
Ziembiński, Z. (2001), Logika praktyczna, Warszawa.
Ziembiński, Z. Zieliński, M. (1992), Dyrektywy i sposób ich wypowiadania, Warszawa.
Żegleń, U. (2000), Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i semiotyki kultury, Toruń.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.