Abstract
Whistleblower protection is mainly a subject of interest for labour law. However, the jurisprudence of the European Court of Human Rights indicates the relations between whistleblower protection and freedom of speech protection. A person who discloses information about certain irregularities exercises the right to impart information, which is protected by the Polish Constitution as well as by the European Convention of Human Rights. Whistleblowing allows public institutions to be subjected to scrutiny and increases transparency in public life. Hence, a democratic society should protect a person who discloses irregularities from any sanctions that may be imposed. The aim of this paper is to establish under which circumstances a person disclosing information should enjoy protection as a whistleblower, to analyse the relations between whistleblower protection and the freedom of speech, and to consider whether the state has a positive obligation to introduce whistleblower protection.
References
Becker, E. (2015). Calling foul: deficiencies in approaches to environmental whistleblowers and suggested reforms. Washington and Lee Journal of Energy, Climate, and the Environment 6(1): 65–97.
Biłgorajski, A. (2013). Granice wolności wypowiedzi. Studium konstytucyjnoprawne. Warszawa.
Bychawska-Sinarska, D. (2017). Rola Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w kształtowaniu standardów ochrony wolności słowa w Polsce. Europejski Przegląd Sądowy 2(137): 34–49.
De Maria, W. (1995). Whistleblowing. Alternative Law Journal 20(6): 270–281.
Florczak-Wątor, M. (2014). Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych. Kraków.
Florczak-Wątor, M. (2018). Obowiązki ochronne państwa w świetle Konstytucji RP i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Kraków.
Florek, L. (2016). Ochrona pracowników jako słabszej strony stosunku prawnego, [w:] M. Boratyńska (red.), Ochrona słabszej strony stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu: 981–992.
Fox, R.G. (1993). Protecting the whistleblower. Adelaide Law Review 15(6): 137–163.
Hoedt-Rasmussen, I., Voorhof, D. (2018). Whistleblowing for sustainable democracy. Netherlands Quarterly of Human Rights 36(3): 3–6.
Jabłoński, M. (2018). Jawność działania władz publicznych jako dobro wspólne. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 80(1): 39–52.
Jaśkowski, K. (2019). Komentarz do art. 45, [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Warszawa: 345–370.
Kamiński, I.C. (2010). Ograniczenia swobody wypowiedzi dopuszczalne w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Analiza krytyczna. Warszawa.
Karaźniewicz, J. (2015). Instytucja sygnalizacji w polskim procesie karnym. Toruń.
Makowski G., Waszak, M. (2016). Ustawa o ochronie sygnalistów w Polsce – o potrzebie i perspektywach jej wprowadzenia. Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/Ustawa-o-ochronie-sygnalistow-w-Polsce_PP.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Nowicki, M.A. (2005). Fuentes Bobo przeciwko Hiszpanii – wyrok ETPC z dnia 29 lutego 2000 r., skarga nr 39293/98, [w:] M.A. Nowicki, Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999–2004. Kraków: 1008.
Nowicki, M.A. (2013), Komentarz do art. 10, [w:] M.A. Nowicki (red.), Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Warszawa: 761–824.
Osowski, S., Wilk, B. (2016). Jawność jako zasada demokratycznego państwa prawa. Krajowa Rada Sądownictwa 4(33): 27–34.
Ploszka, A. (2014). Ochrona demaskatorów (whistleblowers) w orzecznictwie ETPC. Europejski Przegląd Sądowy 4(103): 12–18.
Sadomski, J. (2016). Komentarz do art. 54, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz do art. 1–86. Warszawa: 1278–1298.
Schubert, C. (2011). Whistle-blowing after Heinisch v. Germany. Much ado about nothing? German Yearbook of International Law 54: 753–763.
Sobczyk, A. (2015). Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów pracy, [w:] M. Florczak-Wątor (red.), Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki. Kraków: 115–127.
Świątkowski, A.M. (2015). Sygnalizacja (whistleblowing) a prawo pracy. Przegląd Sądowy 5(116): 6–25.
Voorhof, D. (2012). The European Convention on Human Rights: the right to freedom of expression and information restricted by duties and responsibilities in a democratic society. Human Rights 7(2): 1–40.
Wojciechowska-Nowak, A. (2012). Założenia do ustawy o ochronie osób sygnalizujących nieprawidłowości w środowisku zawodowym. Jak polski ustawodawca może czerpać z doświadczeń państw obcych? Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/AWN-Zalozenia-do-ustawy-o-ochronie-osob-sygnalizujacych-nieprawidlowosci.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Wojciechowska-Nowak, A. (2015). Ochrona sygnalistów, [w:] G. Makowski, C. Nowak, A. Wojciechowska-Nowak, Realizacja wybranych postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji w Polsce. Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/UNCAC.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Wujczyk, M. (2014). Podstawy whistleblowingu w polskim prawie pracy. Przegląd Sądowy 6: 114–121.
License
Copyright (c) 2020 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.