Regionalne zróżnicowanie potencjału przetwórstwa przemysłowego w Polsce w kontekście postulatu reindustrializacji
PDF

Słowa kluczowe

przetwórstwo
reindustrializacja
zróżnicowanie regionalne potencjału przemysłowego
zaawansowanie techniczne

Jak cytować

Ulbrych, M. (2020). Regionalne zróżnicowanie potencjału przetwórstwa przemysłowego w Polsce w kontekście postulatu reindustrializacji. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 82(2), 229–246. https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.2.16

Liczba wyświetleń: 453


Liczba pobrań: 253

Abstrakt

Znaczenie przetwórstwa przemysłowego w gospodarce zależy obecnie od jego międzynarodowej konkurencyjności i aktywności innowacyjnej, która umożliwia unowocześnienie struktury rzeczowej produkcji i poprawę pozycji w globalnych łańcuchach wartości. Konieczność intensyfikacji działań w kierunku poprawy poziomu zaawansowania technicznego polskiego przetwórstwa przemysłowego to zagadnienie regularnie pojawiające się w literaturze i praktyce gospodarczej. Potrzeba wzrostu zdolności polskiego przemysłu do sprostania globalnej konkurencji została także podkreślona w przyjętej przez Radę Ministrów w 2017 r. Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, w której postulat reindustrializacji stanowi jeden z celów szczegółowych. Mając na uwadze te uwarunkowania oraz zróżnicowanie regionalne potencjału przemysłowego w Polsce, celem artykułu jest analiza rozmieszczenia przetwórstwa średnio i wysoko zaawansowanego technicznie w polskiej gospodarce. W opracowaniu wykorzystano metodę krytycznej analizy literatury oraz badania statystyczne. W oparciu o kwerendę literatury przedstawiono ideę terytorializacji rozwoju i rolę przetwórstwa przemysłowego we współczesnej gospodarce. W odniesieniu do diagnozy przestrzennego rozmieszczenia produkcji przemysłowej w Polsce, posłużono się analizą wartości dodanej brutto w układzie województw. Ostatnia część opracowania koncentruje się na wynikach badania empirycznego, które przeprowadzono dla wybranych działów przetwórstwa przemysłowego w zakresie zmian liczby podmiotów i poziomu zatrudnienia. Otrzymane wyniki wskazują na wzrost liczby podmiotów i stosunkowo stały poziom zatrudnienia działów zaawansowanych technicznie. Iloraz lokalizacji podkreśla koncentrację produkcji sprzedanej wysoko i średnio-wysoko zaawansowanej technicznie w województwie dolnośląskim, śląskim i podkarpackim.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.2.16
PDF

Bibliografia

Breznitz, D. (2007). Innovation and the State. New Haven and London: Yale University Press.
Czyż, T. (2016). Metoda wskaźnikowa w geografii społeczno-ekonomicznej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 34: 9–19.
European Commission (2012). A Stronger European Industry for Growth and Economic Recovery. Industrial Policy Communication Update, COM (2012)582 final.
Głuszczuk, D. (2011). Istota rozwoju regionalnego i jego determinanty. Ekonomia 5(17): 68–80.
Gurbała, M. (2010). Przemysł high-tech a poziom rozwoju społeczno-gospodarczego krajów. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 16: 187–200.
GUS (2019a). Pojęcia stosowane w statystyce publicznej. <https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/773,pojecie.html> [dostęp: marzec 2019].
GUS (2019b). Bank Danych Lokalnych: Rachunki Regionalne. <https://bdl.stat.gov.pl/BDLS/dane/podgrup/temat> [dostęp: marzec 2019].
GUS (2019c). Statystyka regionalna. <https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/> [dostęp: marzec 2019].
GUS (2018). Rocznik statystyczny przemysłu. Warszawa.
Jewtuchowicz, A. (2005). Terytorium i dylematy jego rozwoju. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kaldor, N. (1967). Strategic Factors in Economic Development. Ithaca, NY: Cornell University Press.
Markowski, T. (2016). Kapitał terytorialny jako cel zintegrowanego planowania rozwoju. Mazowsze Studia Regionalne 18: 111–119.
Michalski, B. (2018). Looking for evidence of the middle-income trap. The case of Polish trade in high-tech goods with Germany. Post-Communist Economies 30(3): 405–420.
Kwaśny, J., Mroczek, A., Ulbrych, M. (2018). Industrial clustering and economic performance: in search for evidence from Poland. Economic and Managerial Spectrum 13(1): 109–119.
Ministerstwo Rozwoju (2017). Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Warszawa.
Murzyn, D. (2019). Rozwój przemysłu poprzez inteligentne specjalizacje i instrumenty polityki regionalnej UE w województwie małopolskim. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 33(1): 130–142.
Nowakowska, A. (2017). Terytorializacja rozwoju i polityki regionalnej. Biuletyn KPZK PAN 268: 26–38.
Nowakowska, A., Walczak, B. (2016). Dziedzictwo przemysłowe jako kapitał terytorialny. Przykład Łodzi. Gospodarka w Teorii i Praktyce 45: 45–56.
OECD (2001). OECD Territorial Outlook. OECD Publications Service. Smętkowski, M. (2011). Polityka spójności a konkurencyjność dużych polskich miast. Studia Regionalne i Lokalne (wydanie specjalne): 31–56.
Stehrer, R., Stöllinger, R. (2015). The Central european manufacturing core: what is driving regional production sharing?, FIW Research Reports, No. 2014/15-02.
Stöllinger, R., Foster-McGregor, N., Holzner, M., Landesmann, M., Pöschl, J., Stehrer, R. (2013). A Manufacturing Imperative in the EU – Europe’s Position in Global Manufacturing and the Role of Industrial Policy. Wiener Institut für Internationale Wirtschaftsvergleiche Research Report 391.
Stryjakiewicz, T. (1999). Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Poznań.
Ulbrych, M. (2014). Znaczenie przemysłu w gospodarce i polityce regionalnej Unii Europejskiej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 26: 31–45.
Ulbrych, M. (2016a). Indeks partycypacji polskiego przetwórstwa przemysłowego w globalnych łańcuchach wartości. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 30(3): 59–74.
Ulbrych, M. (2016b). Serwicyzacja produkcji przemysłowej. Wnioski dla Polski. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia 3(81): 253–264.
UNIDO, Classification of manufacturing sectors by technological intensity (ISIC Revision 4), <http://stat.unido.org/content/focus/classification-of-manufacturing-sectors-by-technological-intensity-%2528isic-revision-4%2529;jsessionid=4DB1A3A5812144CACC956F4B8137C-1CF> [dostęp: marzec 2019].
Zakrzewska-Bielawska, A. (2011). Relacje między strategią a strukturą organizacyjną w przedsiębiorstwach sektora wysokich technologii. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej 1095.
Zioło, Z. (2001). Współczesne tendencje rozwoju przemysłu i ich problematyka badawcza. Prace Komisji Geografii Przemysłu 2: 9–19.