„Domniemanie winy” w prawie karnym materialnym a procesowe domniemanie niewinności
PDF

Słowa kluczowe

domniemanie winy
domniemanie niewinności
domniemanie faktyczne
dowód pośredni

Jak cytować

Jezusek, A. (2016). „Domniemanie winy” w prawie karnym materialnym a procesowe domniemanie niewinności. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 78(2), 175–187. https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.2.15

Liczba wyświetleń: 7444


Liczba pobrań: 1327

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest „domniemanie winy” w prawie karnym. Termin „wina” w prawie karnym materialnym ma odmienne znaczenie niż w prawie procesowym. Jednakże domniemanie prawnokarnej winy nie może prowadzić do naruszenia zasady domniemania niewinności ‒ musi ono być konstruowane jako domniemanie faktyczne spełniające wymogi określone w art. 7 k.p.k., czyli jako dowód pośredni. Dlatego także brak podstaw do twierdzenia, że w prawie karnym ustanowiono zasadę domniemania winy. Negatywne ujęcie przesłanki zawinienia odzwierciedla przekonanie ustawodawcy o generalnej zdolności człowieka do autodetermiancji swojego zachowania. Stąd można więc mówić jedynie o domniemaniu, założeniu, przyjętym przez ustawodawcę, które wyjaśnia sposób skonstruowania przepisu.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.2.15
PDF

Bibliografia

Cieślak, M. (2011), Polska procedura karna w: Marian Cieślak. Dzieła wybrane, t. 2, red. Waltoś, S., Kraków.

Cieślak, M. (1955), Zagadnienia dowodowe w procesie karnym, t. 1, Warszawa.

Daszkiewicz, W. (1944), Proces karny, Warszawa-Poznań.

Gaberle, A. (2010), Dowody w sądowym procesie karnym. Teoria i praktyka, Warszawa.

Gardocki, L. (2008), Prawo karne, Warszawa.

Grzegorczyk, T., Tylman, J. (1998), Polskie postępowanie karne, Warszawa.

Kaczmarek, T. (2005), Spory wokół pojęcia winy, [w:] Leszczyński, L., Skrętowicz, E., Hołda, Z. (red.), W kręgu teorii i praktyki prawa karnego: księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska, Lublin: 175-195.

Kruszyński, P., Pawelec, S. (2014), Zasada domniemania niewinności, [w:] System prawa karnego procesowego, t. 2: Zasady procesu karnego, cz. 2, red. P. Wiliński, Warszawa: 1568-1643.

Kruszyński, P. (1983), Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym, Warszawa.

Lachowski, J. (2013), [w:] System prawa karnego. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa: 610-679.

Morawski, L. (1981), Domniemania a dowody prawnicze, Toruń.

Murzynowski, A. (1994), Istota i zasady procesu karnego, Warszawa.

Nowacki, J. (1976), Domniemania prawne, Katowice.

Nelken, J. (1970), Domniemania w procesie karnym, Nowe Prawo 70(11).

Nelken, J. (1970), Dowód poszlakowy w procesie karnym, Warszawa: 1590-1607.

Patryas, W. (2011), Próba wyjaśnienia domniemań prawnych, Poznań.

Piasecki, K., Marciniak, A. (red.), (2014), Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Warszawa.

Świecki, D. (2009), Wina w prawie karnym materialnym i procesowym, Prokuratura i Prawo 11-12: 5-14.

Tęcza-Paciorek, A. (2012), Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym, Warszawa 2012.

Wróbel, W. (2006), O domniemaniach w zakresie przesłanek odpowiedzialności karnej, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ 96: 245-254.

Wróbel, W. (2007), O dwóch aspektach konstytucyjnej zasady domniemania niewinności, [w:] Krajewski, K. (red.), Nauki penalne wobec problemów współczesnej przestępczości. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Andrzeja Gaberle, Warszawa-Kraków: 323-334.

Wróbel, W., Zoll, A. (2013), Polskie prawo karne, Kraków.

Wróbel, W. (2006), Wina i zawinienie a strona podmiotowa czynu zabronionego, czyli o potrzebie posługiwania się w prawie karnym pojęciem winy umyślnej i nieumyślnej, [w:] Giezek, J. (red.), Przestępstwo kara polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, Kraków: 657-681.

Wróblewski, J. (1973), Domniemania w prawie – problematyka teoretyczna, Studia Prawno-Ekonomiczne 73(X): 7-36.