Abstract
The paper discusses the Lares Praestites, whose role, customs, and festivities are described in Ovid’s Fasti 5, 129–139. The poet shows the Lares Praestites as archaic guardians of the City of Rome.Literaturhinweise
Teksty źródłowe, przekłady, komentarze
Braccini 2004: T. Braccini, Carmen choliambicum quod apud Ps.-Callisthenis Historiam Alexandri reperitur, Berlin 2004.
Corell 1999: J. Corell, Inscripcions romanes d’Ilici, Lucentum, Allon, Dianium, i els seus respectius territoris, Valencia 1999.
Cornell 2013: The Fragments of the Roman Historians, vol. I. Introduction, ed. T.J. Cornell, Oxford 2013.
Lindsay 1913: Paulus Diaconus, Sexti Pompei Festi, De verborum significatu quae supersunt cum Pauli epitome, ed. W.M. Lindsay, Leipzig 1913.
Frazer 1989: Publi Ovidii Nasonis Fastorum libri sex. The Fasti of Ovid, ed. J.G. Frazer, vol. IV, London 1989.
Hohl 1997: Scriptores Historiae Augustae, vol. II, ed. H. Hohl, Studgardiae et Lipsiae 1997.
Kuebler 1888: Iuli Valeri Alexandri Polemi Res gestae Alexandri Macedonis translatae ex Aesopo Graeco, recensuit B. Kuebler, Lipsiae 1888.
Owidiusz 2008: Owidiusz, Fasti. Kalendarz poetycki, przekł. i oprac. E. Wesołowska, Wrocław 2008.
Plaut 1951, Kupiec, przeł. i oprac. G. Przychocki, przyg. W. Strzelecki, Wrocław 1951.
Plaut 2003, Plaut, Komedie, t. II, Osły, Misa pełna złota, przekł. i oprac. E. Skwara, Warszawa 2003.
Rodges 2004: R.H. Rodges, Frontinus. De aquaeductu Urbis Romae, Cambridge 2004.
Rosellini 2004: Res gestae Alexandri Macedonis translatae ex Aesopo Graeco, ed. M. Rosellini, Monachii et Lipsiae 2004.
Suetonius 1979: Suetonius with an English Translation by J.C. Rolfe, vol. I, Cambridge, Massachusetts, Harvard 1979.
Opracowania
Alföldi 1973: A. Alföldi, Die zwei Lorbeerbäume des Augustus, Bonn 1973.
Alton, Courtney, Wormell 1973: E.H. Alton, E. Courtney, D.E.W. Wormell, Problems in Ovid’s Fasti, „Classical Quarterly” 23 (1973), 144–151.
Beard, North, Price 1998: M. Beard, J. North, S. Price, Religions of Rome, vol. I: A History, Cambridge 1998.
Bert Lott 2004: J. Bert Lott, The Neighborhoods of Augustan Rome, Cambridge 2004.
Bodel 2008: J. Bodel, Cicero’s Minerva, Penates, and the Mother of the Lares: An Outline of Roman Domestic Religion, w: Household and Family Religion in Antiquity, eds. J. Bodel, S. Olyan, Oxford 2008.
Bonniec Le 1960: H. Le Bonniec, Notes critiques sur les Fastes d’ Ovide, „Revue de philologie, de littèrature et d’ histoire anciennes” 34 (1960), 194–215.
Bömer 1981: F. Bömer, Untersuchungen über die Religion der Sklaven in Griechenland und Rom, część 1, Wiesbaden 1981.
Brennan 1994: T.C. Brennan, M’. Curius Dentatus and the Praetor’s Right to Triumph, „Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte” 43 (1994), z. 4, 423–439.
Coarelli 2003: F. Coarelli, Myth and Culture in Republican Rome. Studies in Honour of T.P. Wiseman, eds. D. Braund, Ch. Gill, Exeter 2003.
Crawford 1974: M.H. Crawford, Roman Republican Coinage, Cambridge 1974.
Cary, Scullard 1992: M. Cary, H.H. Scullard, Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna, t. I, przeł. J. Schwakopf, Warszawa 1992.
Dębiński, Misztal-Konecka, Wójcik 2010: A. Dębiński, J. Misztal-Konecka, M. Wójcik, Prawo rzymskie publiczne, Warszawa 2010, par. 23.
Dubourdieu 1989: A. Dubourdieu, Les origines et le développement du culte des Pénates à Rome. Ecole française de Rome, Rome 1989. [http://www.persee.fr/doc/efr_0000-0000_1989_ths_118_1].
Dury-Moyaers, Renard 1981: G. Dury-Moyaers, M. Renard, Aperçu critique de travaux relatifs au culte de Junon, Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt, II, 17, 1, 1981, 142–202.
Fauth 1978: W. Fauth, Römische Religion im Spiegel der Fasti des Ovid, Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt II 16, 1, 1978, 104–186.
Flaig 2013: E. Flaig, Zrytualizowana polityka. Znaki, gesty i władza w starożytnym Rzymie, oprac. L. Morozewicz, przeł. L. Mrozewicz, A. Pawlicka, Poznań 2013, 216.
Forcellini 1945: A. Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis ab Aegidio Forcellini seminarii Patavini alumno lucubratum, deinde a Iosepho Furlanetto eiusdem seminarii alumno emendatum et auctum nunc vero curantibus Francisco Corradini et Iosepho Perin seminarii Patavini item alumnis emendatius et auctius melioremque in formam redactum, secunda impressio anastatice confecta quartae editionis aa. 1864–1926 Patavii typis mandatae cum appendicibus quibus aucta est prima anastatica impressio a. 1940 edita, vol. III Patavii 1945.
Farney 2007: G.D. Farney, Ethnic Identity and Aristocratic Competition in Republican Rome, Cambridge 2007.
Glare 1968: Oxford Latin Dictionary, ed. P.G.W. Glare, Oxford 1968.
Handy 2009: M. Handy, Die Severer und das Heer, Heilderberg 2009.
Jaczynowska 1987: M. Jaczynowska, Religie świata antycznego, Warszawa 1987.
Jenkyns 2013: R. Jenkyns, God, Space, and the City in the Roman Imagination, Oxford 2013.
Jurewicz 2001: Słownik grecko-polski, t. II, Λ-Ω, oprac. O. Jurewicz, Warszawa 2001.
Kaczor 2012: I. Kaczor, Deus. Ritus. Cultus. Studium na temat charakteru religii starożytnych Rzymian, Łódź 2012, 221–230.
Korpanty 2001: Słownik łacińsko-polski, t. I i II, red. J. Korpanty, Warszawa 2001.
Krzyszowska 2002: A. Krzyszowska, Les cultes privés à Pompei, Wrocław 2002, 222–240.
Kunckel 1974: H. Kunckel, Der römische Genius. Mitteilungen des deutsche Archeologischen Instituts, Heidelberg 1974.
Meisels 1999: W. Meisels, Podręczny słownik włosko-polski, t. II, Warszawa 1999.
Orr 1978: D.G. Orr, Roman Domestic Religion: The Evidence of the Household Shrines, ANRW II, Principat, 16.2, Berlin–New York, 1978, 1557–1591.
Niebling 1956: G. Niebling, Laribus Augustis magistri primi. Der Beginn des Compitalkultes der Lares und des Genius Augusti, „Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte” 5 (1956), 303–331.
Palmer 1990: R.E.A. Palmer, Studies of the Northern Campus Martius in Ancient Rome, „Transactions of the American Philosophical Society”, 80 (1990), part 2,
Palombi 1997: D. Palombi, Aedes Deum Penatium in Velia. Note di topografia e storia, „Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts Römische Abteilung” 104 (1997), 435–463.
Pauly–Wissowa–Kroll 1910: A. Pauly, G. Wissowa, W. Kroll, Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft neue Bearbeitung, vol. VII, 1910.
Plezia 1959–1979: Słownik łacińsko-polski, t. I-V, red. M. Plezia, Warszawa 1959–1979.
Redentor 2017: A. Redentor, A cultura epigráfica no Conventus Bracaraugustanus (pars occidentalis). Percursos pela sociedade brácara da época romana, ,,Imprensa da Universidade de Coimbra”, Coimbra 2017.
Sajkowski 2000: R. Sajkowski, Genius Augusti. Charakter kultu geniusza w okresie Republiki, w: Z antycznego świata: religio – cultus – homines, red. W. Appel, P. Wojciechowski, Toruń 2000, 52–72.
Samter 1901: E. Samter, Familienfeste der Griechen und Römer, Berlin 1901.
Scheid 1990: J. Scheid, Romulus et ses frères. Le collège des frères arvales, modèle du culte public dans la Rome des empereurs, Rome 1990.
Stankiewicz 1987: L. Stankiewicz, Tytyniusz – przedstawiciel komedii rzymskiej zwanej fabula togata, Wrocław 1987.
Stankiewicz1999: L. Stankiewicz, Komedia Lucjusza Afraniusza i jej związki z innymi odmianami komedii, Wrocław 1999.
Stöckinger 2013: M. Stöckinger, Inalienable Possessions. The di penates in the Aeneid and in Augustan Culture, w: La costruzione del mito augusteo,eds. M. Labate, G. Rosati, „Bibliothek der klassischen Altertumswissenschaften”, vol. CILI, Heidelberg 2013.
Sumi 2009: G.S. Sumi, Monuments and Memory: The Aedes Castoris in the Formation of Augustan Ideology, „Classical Quarterly” 59 (2009), część 1, 107–186.
Tabeling 1932: E. Tabeling, Mater Larum. Zum Wesen der Larenreligion, „Frankfurter Studien zur Religion und Kultur der Antike”, Frankfurt am Main 1932.
ThLL 1992: Thesaurus Linguae Latinae vol. X, 2 fasc. VI: praepotens-praesuscipio, Teubner 1992.
Thomson de Grummond 1996: Encyclopedia of the History of Classical Archaeology, ed. N. Thomson de Grummond, London and New York, 1996.
Urban 1999: R. Urban, Gallia rebellis. Erhebungen in Gallien im Spiegel antiker Zeugnisse, Stuttgart 1999.
Vaan 2008: M. de Vaan, Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages, Leiden–Boston 2008.
Várhelyi 2010: Z. Várhelyi, The Religion of Senators in the Roman Empire. Power and beyond, Cambridge 2010.
Walde–Hofmann 1938: A. Walde, J.B. Hofmann, Lateinisches etymologisches Wörterbuch, vol II, Heidelberg 1938.
Wissowa 1912: G. Wissowa, Religion un Kultus der Römer, München 1912, 169–176.
Witczak 2005: K.T. Witczak, Język i religia Luzytanów. Studium historyczno-porównawcze, Łódź 2005.
Zanker 1973: P. Zanker, Studien zu den Augustus-Porträts. I. Der Actium-Typus, Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Philologisch-Historische Klasse 3 nr. 85, Göttingen 1973.
Ziółkowski 1992: A. Ziółkowski, The Temples of Mid-Republican Rome, Roma 1992.
Lizenz