Keywords
Poland
Christian play
social exclusion
cultural periphery
bilingual text
How to Cite
Number of views: 273
Number of downloads: 214
Abstract
Central Europe entered in the sphere of Christian and Latin Civilization later than the Western part of the continent. As a result, the new members of this community had to import most of their ‘cultural goods’, but the imports were in a relatively short time recognized as their ‘own’. This general process can be testified to by the stage plays. The use of Latin lasted in Central Europe much longer than in Western Europe and coexisted with the native languages, including in the theatrical output. The theatrical output is significant in this respect as it presents, among other sources, the mutual relationship that existed between Latin and the native language.References
Primary sources
Manuscripts
Kraków, Biblioteka OO Bernardynów, MS Graduale 18 RL.
Edited primary sources
Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim. Ed. by J. Okoń. 1971. Wrocław–Kraków: Ossolineum.
Liturgiczne łacińskie dramatyzacje Wielkiego Tygodnia XI-XVI w. Ed. by J. Lewański. 1999. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Secondary sources
Axer 2004: Axer, J. 2004. “Latin as the language of the elites. Introductory remarks.” In Łacina jako język elit. Ed. by J. Axer, 15–22. Warszawa: OBTA–Wydawnictwo DiG.
Axer 2004A: Axer, J. 2004. “Sytuacja metodologiczna w badaniach nad źródłami łacińskojęzycznymi okresu nowożytnego.” In Łacina jako język elit. Ed. by J. Axer, 25–31. Warszawa: OBTA–Wydawnictwo DiG.
Bagge 2004: Bagge, S. 2004. “The Research Programme of the Centre for Medieval Studies at the University of Bergen: Receiving, Importing, or Producing Culture.” Collegium Mediaevale 17: 90–99.
Bagge 2005: Bagge, S. 2005. “Christianization and State Formation in Early Medieval Norway.” Scandinavian Journal of History 2: 107–134.
Bagge 2006: Bagge, S. 2006. “La Scandinavia e la formazione della cristianità occidentale.” In Europa in costruzione. La forza delle identità, la ricerca di unità (secoli IX-XIII). Ed. by G. Cracco, 221–256. Bologna: Il mulino.
Bažil 2012: Bažil, M. 2012. “In Theutonico eadem sunt. Zur Variabilität der Beziehung zwischen Latein und Volkssprache in den zweisprachigen geistlichen Spielen bis zum Anfang des 14.
Jahrhunderts.” Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur 141: 173–189.
Bering 2006: Bering, P. 2006. “Parallelen zwischen deutschen und polnischen Osterspielen im Spätmittelalter.” In Deutschsprachige Literatur des Mittelalters im östlichen Europa. Forschungsstand und Forschungsperspektiven. Ed. by R. G. Päsler, D. Schmidtke, 275–284. Heidelberg: Universitätsverlag Winter.
Dunbabin 2000: Dunbabin, J. 2000. France in the Making 843–1180, 2nd ed. Oxford: Oxford University Press.
Dowiat 1985: Dowiat J. 1985. Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w. Ed. by J. Dowiat. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Geremek 1989: Geremek, B. 1989. “Średniowiecze w rozwoju kultury polskiej.” In Uniwersalizm i swoistość kultury polskiej, vol 1. Ed. J. Kłoczowski, 109–132. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Graciotti 1991: Graciotti, S. 1991. “Il Lament Świętokrzyski e la tradizione medioevale del Planctus Beatae Mariae Virginis.” Ricerche Slavistiche 38: 105–139.
Gunnell 2011: Gunnell, T. 2011. “The Drama of the Poetic Edda: Performance as a Means of Transformation.” In Pogranicza teatralności. Poezja, poetyka, praktyka. Ed. by A. Dąbrówka, Studia Staropolskie, 13–40. Warszawa: Wydawnictwo IBL.
Hardison 1965: Hardison jr, O. B. 1965. Christian Rite and Christian Drama in the Middle Ages. Essays in the Origin and early History of Modern Drama. Baltimore: John Hopkins Press.
IJsewijn 1990–1998: IJsewijn, J. 1990–1998. Companion to neo-latin studies, 2nd ent. rewr. ed, vol. 1–2. Leuven: Leuven University Press.
IJsewijn 2015: IJsewijn, J. 2015. Humanism in the Low Countries: a Selection of Studies. Sel. and ed. by G. Tournoy. Leuven: Leuven University Press.
Kindermann 1957: Kindermann, H. 1957. Theatergeschichte Europas, vol. 1, Das Theater der Antike und des Mittelalters. Salzburg: Müller Verlag.
Klemensiewicz 2007: Klemensiewicz, Z. 2007. Historia języka polskiego, 9th ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kłoczowski 2003: Kłoczowski, J. 2003. Młodsza Europa: Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, 2nd ed. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Lewański 1966: Lewański, J. 1966. Średniowieczne gatunki dramatyczno-teatralne, 1 Dramat liturgiczny. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
Lewański 1981: Lewański, J. 1981. Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Mazurkiewicz 2015: Mazurkiewicz, R. 2015. “Język polski w średniowieczu.” Accessed August 15, 2017. http://staropolska.pl/sredniowiecze/opracowania/Jezyk.html.
Mejor 2015: Mejor, M. 2015. “Łacina w «Kazaniach świętokrzyskich».” In Florilegium. Studia o literaturze łacińskiej XIII–XVII wieku w Polsce. Ed. by M. Mejor, 51–88. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa.
Michałowska 1995: Michałowska, T. 1995. Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mika 2012: Mika, T. 2012. ‘Kazania świętokrzyskie’ – od rękopisu do zrozumienia tekstu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Mikołajczak 1998: Mikołajczak, A. W. 1998. Łacina w kulturze polskiej. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Nowé 1996: Nowé, J. 1996. “Die Regie als gestaltende und Symbolstiftende Instanz des «Alsfelder Passionsspiels».” In European Theatre 1470–1600. Traditions and transformations. Ed. by M. Gosman and R. Walthaus, 1–17. Groningen: Egbert Forsten.
Państwo 1990: Państwo, naród, stany w świadomości wieków średnich. 1990. Ed. by A. Gieysztor and S. Gawlas. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Potkowski 1984: Potkowski, E. 1984. Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Pragmatische 1992: Pragmatische Schriftlichkeit im Mittelalter. Erscheinungsformen und Entwicklungsstufen. 1992. Ed. by H. Keller, K. Grubmüller, N. Staubach. München: Wilhelm Fink Verlag.
Prędota 2008: Prędota, S. 2008. “Najstarszy niderlandzki opis Polski.” In Drogi i bezdroża komunikacji. Ed. by P. Bering, and G. Łukomski, 102–112. Gniezno: Collegium Europaeum Gnesnense.
Stotz 1998–2004: Stotz, P. 1998–2004. Handbuch zur lateinischen Sprache des Mittelalters, vol. 1–5. München: C. H. Beck.
Stroh 2007: Stroh, W. 2007. Latein ist tot, es lebe Latein! Kleine Geschichte einer großen Sprache. Berlin: List Verlag.
Träger 2016: Träger der Verschriftlichung und Strukturen der Überlieferung in oberitalienischen Kommunen des 12. und 13. Jahrhunderts. 2016. Ed. by H. Keller, M. Blattmann. Münster: Verlagshaus Monsenstein und Vannerdat.
Waquet 2001: Waquet, F. 2001. Latin, or the empire of a sign: from the sixteenth to the twentieth centuries. Transl. by J. Howe. London: Verso.
Waquet 2004: Waquet, F. 2004. “Łacina – język powszechnej komunikacji.” In Łacina jako język elit. Ed. by J. Axer., 461–477. Warszawa: OBTA–Wydawnictwo DiG 2004.
Waquet 2004A: Waquet, F. 2004. “Łacina–wyznacznik statusu społecznego.” In Łacina jako język elit. Ed. J. Axer, 449–460. Warszawa: OBTA–Wydawnictwo DiG 2004.
Wenzel 1994: Wenzel, S. 1994. Macaronic Sermons: Bilingualism and Preaching in Late-Medieval England. Ann Arbor: The University of Michigan Press.
Weyssenhoff–Brożkowa 1991: Weyssenhoff–Brożkowa, K. 1991. Wpływ polszczyzny na łacinę średniowieczną w Polsce. Kraków: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego.
Wimmer 1974: Wimmer, R. 1974. Deutsch und Latein im Osterspiel. Untersuchungen zu den volkssprachlichen Entsprechungen der lateinischen Strophenlieder. München: C. H. Beck.
Zientara 1985: Zientara, B. 1985. Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
License