Słowa kluczowe
the triad of mimesis
a new Polish translation and interpretation
Jak cytować
Abstrakt
This article concerns the first six chapters of Aristotle’s Poetics within the Greek text provided. The introductory note is intended to prepare the reader for an integrated approach to the issues stated in the title. We propose a new Polish translation of this text in a rendition as close to the original as possible. For the sake of clarity, we highlight the chapters with various appropriate thematic headings. In contrast to most translations and commentaries, we show Aristotle speaking of forms (eide), not in the sense of literary genres or species but in the sense of forms as components (mere) of mimesis under the triad of complementary distinctions, which are the means, the objects and the modes of poetic imitation.
Bibliografia
Aristote, La poétique, texte, traduction, notes par R. Dupont-Roc, J. Lallot, Paris 2011.
Aristote, La Poétique, présentation, notes, bibliographie et index de P. Destrée, Paris 2021.
Aristote, Poétique, texte traduit par J. Hardy, Paris 1986.
Aristotele, Dell’Arte Poetica, a cura di C. Gallavotti, Milano1974.
Aristotele, Poetica, a cura di D. Lanza, Milano 1987.
Aristotele, Poetica, a cura di D. Pesce, G. Girgenti, Milano 1995.
Aristotele, Poetica, a cura di G. Paduano, Bari 1998.
Aristotele, Poetica, a cura di F. Montanari, A. Barabino, Milano 1999.
Aristotele, Poetica, a cura di P. Donini, Torino 2008.
Aristotele, Retorica e Poetica di Aristotele, a cura di M. Zanatta, Torino 2004.
Aristotele, Poetica, a cura di D. Guastini, Roma 2010.
Αριστοτέλης, Ποιητική, Μτφρ. Δ. Λυπουρλής, Θεσσαλονίκη 2008.
Aristóteles, El arte poética, Traducción y notas por E. Sinnot, Buenos Aires 2005.
Aristoteles, Poetik, Übersetzt und erläutert von A. Schmitt, Berlin 2008.
Aristotelis Opera III: Librorum Deperditorum Fragmenta, ed. O. Gigon, Berolini 1987, 263–267.
Aristotelis privatorum librorum fragmenta, oprac. M. Plezia, Lipsiae 1977.
Aristotle, Poetics, ed. S. Halliwell, Cambridge 1995. DOI https://doi.org/10.4159/DLCL.aristotle-poetics.1995 DOI: https://doi.org/10.4159/DLCL.aristotle-poetics.1995
Aristotle, Poetics, Editio Maior of the Greek Text with Historical Introductions and Philological Commentaries, eds. L. Tarán, D. Gutas, Leiden 2012.
Аристотель, Поэтика, ed. М.М. Позднев, Санкт-Петербу́рг 2008.
Arystoteles, Analityki pierwsze. Analityki wtóre, przekł. i oprac. M.A. Wesoły, Lublin–Roma 2020.
Arystoteles, O poetyce, przeł. K. Eckhardt, Sambor 1905.
Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983 (nowsze ujęcie w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. VI, Warszawa 2001, 563–625).
Arystoteles, Poetyka, przeł. S. Siedlecki, Kraków 1887.
G.E. Lessing, Dramaturgia hamburska. Wybór, przeł. i oprac. O. Dobijanka, Wrocław 1956.
T. Sinko, Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles (Poetyka). Horacy (List do Pizonów). Pseudo-Longinos (O górności), Wrocław 1951 (także wznowienia).
Auerbach 2004: E. Auerbach, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, Warszawa 2004 (oryginał niemiecki z 1946 roku).
Bartol 2012: K. Bartol, Wypędzić poezję, wygnać poetów. Współczesne interpretacje Platońskiego postulatu, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 19 (2012), 13–30. DOI https://doi.org/10.14746/pspsl.2012.19.1 DOI: https://doi.org/10.14746/pspsl.2012.19.1
Carli 2010: S. Carli,, Poetry is more philosophical than history, „Review of Metaphysics” 64 (2010), 303–336.
Destrée, Heath, Munteanu (eds.) 2020: The Poetics in Its Aristotelian Context, eds. P. Destrée, M. Heath, D.L. Munteanu, London 2020.
Destrée 2021: P. Destrée, Aristotle’s Aesthetics, First published Fri Dec 3, 2021, „Stanford Encyclopedia of Philosophy”, w: [https://plato.stanford.edu/entries/aristotle-aesthetics/]. DOI https://doi.org/10.4324/9780429347276 DOI: https://doi.org/10.4324/9780429347276
Domański 2010: J. Domański, ΔΙΑ ΤΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΤΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΟΝ ΠΟΙΗΣΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΣΤΙΝ; In Aristotelis Poeticorum libellum adnotatiuncula. „Peitho. Examina Antiqua” 1 (2010), 75–81.
Ford 2010: A. Ford, The Purpose of Aristotle’s Poetics, „Classical Philology” 1 (2010), 1–21. DOI https://doi.org/10.1086/678678 DOI: https://doi.org/10.1086/678678
Halliwell 2002: S. Halliwell, The Aesthetics of Mimesis: Ancient Texts and Modern Problems. Princeton 2002; wersja włoska: L’Estetica della Mimesis: testi antichi e problemi moderni, Palermo 2009. DOI https://doi.org/10.1515/9781400825301 DOI: https://doi.org/10.1515/9781400825301
Januszkiewicz 2002: M. Januszkiewicz, O pojęciu mimesis w poetyce Arystotelesa, „Sztuka i Filozofia” 21 (2002), 137–152.
Kosman 1992: A. Kosman, Acting: Drama as the Mimesis of Praxis, w: Essays on Aristotle’s Poetics, ed. A.O. Rorty, Princeton 1992, 51–72.
Lockwood 2017: T. Lockwood, Aristotle on the (Alleged) Inferiority of History to Poetry, w: Reading Aristotle. Argument and Exposition, eds. W. Wians & R. Polansky, Leiden 2017, 315–333. DOI https://doi.org/10.1163/9789004340084_013 DOI: https://doi.org/10.1163/9789004340084_013
McLeish 1998: K. McLeish, Arystoteles. Poetyka Arystotelesa, przeł. J. Hołówka, Warszawa 1998.
Mitosek 1997: Z. Mitosek, Mimesis. Zjawisko i problem, Warszawa 1997.
Palumbo 2008: L. Palumbo, Μίμησις. Rappresentazione, teatro e mondo nei dialoghi di Platone e nella ‘Poetica’ di Aristotele, Napoli 2008.
Plezia 1990: M. Plezia, Liryki Arystotelesa, „Classica Wratislaviensia” XIII (1990), 63–71.
Wesoły 1996: M. Wesoły, Mimesis dramatyczna według Platona i Arystotelesa, „Eos” 84 (1996), 203–215.
Wesoły 1998: M. Wesoły, Physis – anthropos – techne w koncepcji Arystotelesa, „Studia Classica et Neolatina” 3 (1998), 133–151.
Wesoły 2016: M.A. Wesoły, Księga Δ Metafizyki Arystotelesa ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΟΣΑΧΩΣ ΛΕΓΟΜΕΝΩΝ Η ΚΑΤΑ ΠΡΟΣΘΕΣΙΝ – O wyrażeniach wielorako orzekanych czyli podług przydawki, „Peitho. Examina antiqua” 7 (2016), 87–121. DOI https://doi.org/10.14746/pea.2016.1.5 DOI: https://doi.org/10.14746/pea.2016.1.5
Wesoły 2018: M. Wesoły, Skąd się wzięła sztuka, poezja i filozofia? Perspektywa Arystotelesa, w: Filozofia w literaturze i sztuce, red. S. Dworacki, M. Jaworska-Wołoszyn, Gorzów 2018, 9–19.
Wesoły 2019: M.A. Wesoły, Księga Arystotelesa o dyspozycjach dianoetycznych (intelektualnych) „Etyka nikomachejska” VI, „Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” VIII (2019), nr 1, 6–17. DOI: https://doi.org/10.14746/fped.2018.7.2.2019.8.1.1
Wesoły 2020: M.A. Wesoły, Ethos w filozofii helleńskiej, w: Historia filozofii, cz. 2, red. S. Janeczek, A. Starościc, Lublin 2020, 127–151. DOI https://doi.org/10.2307/j.ctv2vzdgtj.8 DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv2vzdgtj.8
Wesoły 2021: M.A. Wesoły, Wczesnogrecka filozofia i medycyna: zbieżności i kontrowersje, w: Silvestro Dworacki Viro vere Academico. Antyczne wędrówki transdyscyplinarne, red. A. Niekrewicz, E. Skorupska-Raczyńska, K. Taborska, Gorzów 2021, 323–347. DOI https://doi.org/10.14746/sppgl.2021.XXXI.1.25 DOI: https://doi.org/10.14746/sppgl.2021.XXXI.1.25
Wolicka 1994: E. Wolicka, Mimetyka i mitologia Platona, Lublin 1994.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Marian Andrzej Wesoły
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.