Abstrakt
This article outlines briefly Acadian literary history in New Brunswick from 1970 to the present and concentrates on four writers: A. Maillet (La Sagouiné), R.G. LeBlanc ("Je suis Acadien"), G. Leblanc (Moncton Mantra) and F. Daigle (Petites difficultés d'existence). Their work is marked by the portrayal of sociolinguistic conflict between minority French and dominant English in Canada. We attempt to determine the consequences of this conflict on the translation of the works into English. Each literary presentation is followed by a short analysis of the respective translated passage taken from La Sagouine (L. de Céspedes), "I am Acadian" (F. Cogswell/J.-A. Elder), Moncton Mantra (J.-A. Elder) and Life's Little Difficulties (R. Majzels).Bibliografia
Belliveau M. (1992), « Analyse critique », in : Cri de terre : poèmes, Moncton : Editions d’Acadie, 69-91.
Brisset A. (1990), Sociocritique de la traduction : théàtre et altérité au Québec (1968-1988), Longueuil : Editions du Preambule.
Cogswell F., J.-A. Elder (1990), Unfinished Dreams, introduction de Raoul Boudreau, Fredericton: Goose Lane Editions.
Courchene M. (1992), « ’Mieux est de ris que de larmes écrire’ : entretien avec Antonine Maillet», Revue Frontenac : littérature acadienne, 9, pp. 64-79.
Daigle F. (2001), Un fin passage, Montreal : Les Editions du Boreal.
Daigle F. (2002), Les petites diffìcultés d ’existence, Montréal : Les Editions du Boreal.
Daigle F. (2004), Life's Little Difficulties, Toronto : House o f Anansi Press Inc.
Dumas E. (1986), « Language can be the best revenge », Dossier de presse 1972-1986, Bibliothèque du séminaire de Sherbrooke, Sherbrooke, N.p.
Hamblet E. (1987), La littérature canadienne francophone, Paris : Hatier.
Hamers J., M. Blanc (1983), Bilingualité et bilinguisme, Bruxelles : Pierre Mardaga.
Jacquot M. (s.d.) « Ecrire dans l’Acadie d’hier et d’aujourd’hui » sur le site de la Bibliographie des études comparées des littératures canadienne, québécoise et étrangère de l ’Université de Sherbrooke [En ligne] http://compcanlit.usherbrooke.ca/liens.html#regionales; http://ecritsvains .com/ poin tsd evu e/m arti ne_j acq uot5. htm
Rasparían S., P. Gérin (2005), « Une forme de purification de la langue : étude des jurons et des grosmots chez des minoritaires francophones, le cas des Acadiens », Francophonies d ’Amérique, 19, pp. 125-138.
Leblanc G. (1997), Moncton Mantra, Moncton : Les Editions. Perce-Neige.
Leblanc G. (2001), Moncton Mantra, traduit en anglais par J.-A. Elder, Toronto : Guernica.
LeBlanc R. (1972/1992 3C edition révisée), Cri de terre : poèmes, Moncton : Editions d’Acadie.
Ledere C. (2005), « Between French and English, Between Ethnography and Assimilation: Strategies for Translating Moncton’s Acadian Vernacular » TTR, XVIII/2, pp. 162-192.
Leclerc C. (à paraitre), «L e chiac, le Yi King, et l’entrecroisement des marges : Petites diffìcultés d ’existence en traduction», in : D. Merkle et al. (dirs.) Traduire depuis les marges /Translating from the Margins, Québec : Nota bene.
L’Hérault P. (1973/1992), « Preface », in : Cri de terre . poèmes, Moncton : Editions d’Acadie, 9-18
Lokha E. (2003), « Le mythe de l’unicité », in : R.A. Stebbins et al. (dirs.), Francophonie et langue dans un monde divers en evolution, Winnipeg : Presses de l’Université de Saint-Boniface, pp. 11-21.
Mailhot L. (1968), « Hamlet, spectre du Québec : d’un spectre à l’autre » in : Robert Gurik, Hamlet, Prince du Québec, Montreal : Leméac.
Maillet A. (1971), La Sagouine, Montreal : Editions Leméac.
Maillet A. (1979a), Pélagie-la-Charette, Montreal : Leméac éditeur.
Maillet A. (1979b), La Sagouine, traduite en anglais par Luis de Céspedes, Toronto : Simon & Pierre Publishing Company Ltd.
Maillet A. (1982), Pélagie, traduit en anglais par P. Stratford, New York-Toronto : Doubleday & Co. Ltd. réimpression : (2004), Pélagie. The Return to Acadie, Fredericton : Goose Lane Editions.
Maillet A. (1999), Chronique d ’une sorcière de vent, Montreal : Leméac.
Richard C. (1998), «L a problématique de la langue dans la forme et le contenu de deux romans plurilingües acadiens : Bloupe de Jean Babineau et Moncton Mantra de Gérald Leblanc », Studies in Canadian Literature/Etudes en littérature canadienne, 23/2, pp. 19-35.
Simon S. (1994), Lé trafie des langues, Montreal : Boreal.
Stratford P., Newman M. (1975), Bibliography o f Canadian books in translation : French to English and English to French = Bibliographie de livres canadiens traduits de I 'anglais au franęais et du franęais a I anglais, Committee on Translation o f the Humanities Research Council o f Canada, Ottawa Université de Moncton (s.d.), « Histoire acadienne : La nouvelle Acadie», Musée acadien de I'Université de Moncton [En ligne] http://www2.umoncton.ca/cfdocs/etudacad/maum/index.cfm?-page=nouvelle§ion=histoire
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).