Abstrakt
The paper explores a wide variety of complements that in Italian syntax happen to have the same reference. The case in point is their ability to evoke two physical features, e.g. on the one hand, 'to be bald' (to have no hair), 'to have little hair', 'to have lost one’s hair', and on the other, 'to have grey hair', 'to have gone / grown grey', 'to have plenty of grey hair on one’s head', 'to be grey-haired', 'to have hardly any grey hair'. The present remarks start by pointing at the close proximity between a way some particular reality is perceived (involving, with respect to concepts, schemata, preconceptions and imaging) and the form of putting it into words. This proximity explains why in Italian grammars numerous interchangeable complements are applied – the reason for their diversity comes from concurrent perceptions of the same reality.Bibliografia
Dardano, Maurizio; Trifone, Pietro (2002): Grammatica italiana con nozioni di linguistica, Bologna: Zanichelli.
Desclés, Jean-Pierre (1990): Langages applicatifs, langages naturelles et cognition, Paris: Hermés.
Desclés, Jean-Pierre (2005): « Représentations cognitives opérées par les langues », Neophilologica, 17: 17-42.
Jackendoff, Ray (1989): Semantica e cognizione, Bologna: Il Mulino.
Johnson, Mark (1987): The body in the mind, Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George, Johnson, Mark (1980): Metaphors We Live By, Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George; Johnson, Mark (1998): Elementi di linguistica cognitiva, Urbino: QuattroVenti.
Langacker, Ronald (1987): Foundations of Cognitive Grammar, Stanford: Stanford University Press.
Langacker, Ronald (2008): Cognitive Grammar: A Basic Introduction, Oxford: Oxford University Press.
Malinowska, Maria (2005): Il ruolo degli schemi iconici (parte-tutto, percorso, punto iniziale, contenitore, supporto e contiguità) nella semantica preposizionale in italiano, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Marinucci, Marcello (1991): La lingua italiana. Grammatica, Torino: Mondatori.
Moretti, Giovanni Battista; Grego Bolli, Giuliana; Paoloni Cernetti, Antonella (1994): L`italiano come prima o seconda lingua nelle sue varietà scritte o parlate, Perugia: Guerra.
Pittàno, Giuseppe (1999): La grammatica in quattro. La sintassi, Milano: Bruno Mondatori.
Prandi, Michele (1991): Grammatica italiana per le scuole medie e superiori, Torino: Petrini.
Prandi, Michele (2006): Le regole e le scelte. Introduzione alla grammatica italiana, Torino: UTET.
Renzi, Lorenzo; Salvi, Giampaolo; Cardinaletti, Anna (2001): Grande grammatica italiana di consultazione, Bologna: Il Mulino.
Serianni, Luca (2006): Grammatica italiana, Torino: UTET.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).