Słowa kluczowe
scientific poetry
plant sexuality
18th century poetry
Jak cytować
Abstrakt
The objective of the article is to analyse the way the sexuality of plants is presented in the poem Las bodas de las plantas by José de Viera y Clavijo (1731-1813). The author of this didactic poem written in the early 19th century refers to some aspects of Linnaeus’ taxonomic system founded on the concept of “nuptiae plantarum” (the marriages of plants). We argue that Viera’s description of the anatomy and physiology of the plant’s reproductive parts, albeit reflecting scientific knowledge of his time, possessed some unique features. In particular, depicting the deeply sexualized portrait of the second kingdom thatbemerges from the Linnaeus’ treatises, the Spanish author tries to “save” the “innocence” of the plants, following a long tradition of their representation in the Western culture. To this end, he complements the picture of plants’ sexuality and reproduction by the idea of plants’ maternity.
Bibliografia
Arencibia Santana, Y. (n. d.). Prólogo. In J. Viera y Clavijo, Las bodas de las plantas. Obra póstuma (pp. 2-3). Las Palmas de Gran Canaria: Área de Cultura de Cabildo de Gran Canaria.
Bramwell, D. (n. d.). Introducción. In J. Viera y Clavijo, Las bodas de las plantas. Obra póstuma (pp. 4-15). Las Palmas de Gran Canaria: Area de Cultura de Cabildo de Gran Canaria.
Brancher, D. (2015). Quand l'esprit vient aux plantes. Botanique sensible et subversion libertine (XVIe-XVIIe siècles). Genève: Droz.
Brown, A. (2010). The Return of Lucretius to Renaissance Florence. Cambridge & London: Harvard University Press.
Browne, J. (1989). Botany for gentlemen: Erasmus Darwin and «The Loves of the Plants». Isis 80/4, 593-621.
Castel, R.-R. (1797). Les Plantes, poëme. 1 ed. Paris: Migneret.
Cavanilles, A. J. (1802). Descripción de las plantas que demostró en las lecciones públicas del año 1801, precedida de los principios elementales de la botánica. Madrid: La Imprenta Real.
Cebrián, J. (2019). Ciencia experimental y poesía didáctica en Viera y Clavijo. In R. Padrón Fernández (Ed.), Viera y Clavijo. De isla en continente (pp. 413-445). Madrid: Viceconsejería de Cultura y Deportes & Gobierno de Canarias.
Darwin, E. (1791). The Botanic Garden. A Poem, in Two Parts. Part I Containing The Economy of Vegetation. Part II. The Loves of the Plants. With Philosophical Notes. London: J. Johnson, St. Paul’s Church-Yard.
Domínguez, M. (2014). El somni de Lucreci. Una història de la llibertat del pensament. Barcelona: Proa.
Galván González, V. (2002). La poesía traducida de Viera y Clavijo. DICENDA. Cuadernos de Filología Hispánica, 20, 73-103.
Galván González, V. (2010). La literatura y la cultura canaria durante el reinado de Carlos IV (1788-1808). Cuadernos dieciochistas, 11, 179-205.
Galván González, V. (2019). La literatura de Viera y Clavijo. In R. Padrón Fernández (Ed.), Viera y Clavijo. De isla en continente (pp. 373-411). Madrid: Viceconsejería de Cultura y Deportes & Gobierno de Canarias.
Grew, N. (1882). The Anatomy of Plants with an Idea of a Philosophical History of Plants. And Several other Lectures, Read before the Royal Society [n. l.]: W. Rawlins.
Linnaeus, C. (1751). Philosophia botanica. Stockholmiae: Kiesewetter.
Magnin-Gonze, J. (2009). Histoire de la botanique. Paris: Delachaux & Niestlé.
Marchal, H. (2009). L’ambassadeur révoqué: poésie scientifique et popularisation des savoirs au XIXe siècle. Romantisme, 144, 25-37.
Marchal, H. & Wanlin, N. (2014). Le prosimètre didactique et scientifique de la fin du XVIIIe au début du XXe siècle. Atlantide, 1, http://atlantide.univ-nantes.fr/Le-prosimetre-didactique
Padrón, R. (2019). Europa a la vista: Viera y Clavijo en el Grand Tour. In R. Padrón Fernández (Ed.), Viera y Clavijo. De isla en continente (pp. 447-501). Madrid: Viceconsejería de Cultura y Deportes & Gobierno de Canarias.
Padrón, R. & López, J. M. (2019). Qvod Natura nobis dat: El Diccionario de historia natural de las islas Canarias, de Viera y Clavijo. In R. Padrón Fernández (Ed.), Viera y Clavijo. De isla en continente (pp. 213-249). Madrid: Viceconsejería de Cultura y Deportes & Gobierno de Canarias.
Palau y Verdera, A. (1778). Explicación de la filosofía, y fundamentos botánicos de Linneo, con la que se aclaran y entienden fácilmente las instituciones botánicas de Tournefort. Parte theorica. Madrid: Don Antonio de Sancha.
Prest, J. (1988). The Garden of Eden. The Botanic Garden and the Re-Creation of Paradise. New Haven & London: Yale University Press.
Rousseau, J. J. (2007). Cartas sobre botánica. Trad. F. Calderón Quindós. Oviedo: KRK Ediciones.
Schiebinger, L. (2004). Nature’s Body: Gender in the Making of Modern Science. New Brunswick: Rutgers University Press.
Serrano, E. (2012). Science for Women in the Spanish Enlightenment 1753-1808 (Doctoral dissertation). Barcelona: Universitat Autònoma de Barcelona, https://www.tesisenred.net/bitstream/handle/10803/284493/es1de1.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Teixidor, J. (1873). Introducción. In J. Viera y Clavijo, Las bodas de las plantas (pp. 4-10). Barcelona: Federico Martí y Cantó.
Viera y Clavijo, J. (1873). Las bodas de las plantas. Barcelona: Federico Martí y Cantó.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).