Słowa kluczowe
intercultural competence
pragmatic competence
Spanish learning
Jak cytować
Abstrakt
The main purpose of this article is to present the development and evolution of two fundamental components of the communicative competence in the teaching of foreign languages: pragmatics and interculturality. We will analyze different visions of pragmatic competence and intercultural competence, which are sometimes treated as synonymous concepts. We will focus our attention on the problems observed in class as a consequence of the great diversity of cultural contexts in which Spanish is learned, highlighting the importance of activating the development of both competences in class and the need to learn to negotiate linguistic and cultural meanings within a cultural context different from that of the target language. Finally, we will present the results of a study carried out with students from a Polish and a German university, whose objective was to analyze the previous attitudes of students from different faculties towards two competences that should always go hand in hand: pragmatics and interculturality.
Bibliografia
Amorós Negre, C. (2014). Las lenguas en la sociedad. Madrid: Editorial Síntesis.
Austin, J. (1962, 1982). Cómo hacer cosas con palabras. Barcelona: Paidós.
Bachman, L. (2000). Habilidad lingüística comunicativa. In M. Llobera (Ed.), Competencia comunicativa. Documentos básicos en la enseñanza de lenguas extranjeras (pp. 105-128). Madrid: Edelsa.
Bardovi-Harlig, K. (1999). Exploring the Interlanguage of Interlanguage Pragmatics: A Research Agenda for Acquisitional Pragmatics. Language Learning, 49, 677-713.
Byram, M. (1995). Acquiring intercultural competence. A review of learning theories. In L. Sercu (Ed.), Intercultural competence, vol. I (pp. 53-67). Denmark: Aalborg University Press.
Byram, M. (1997). Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence. Clevedon: Multilingual Matters.
Byram, M., Fleming, M. (2001). Introducción. In M. Byram & M. Fleming (Eds.), Perspectivas interculturales en el aprendizaje de idiomas. Enfoques a través del teatro y la etnografía (pp. 9-17). Madrid: Cambridge University Press.
Canale, M., Swain, M. (1980). Theoretical bases of communicative approaches to second language teaching and testing. Applied Linguistics, 1, 1-47.
Chomsky, N. (1957). Syntactic Structures. The Hague: Mouton.
Chomsky, N. (1965). Aspects of the Theory of Syntax. Cambridge: MIT Press.
Cots, J.M. (2000). Hacia una descripción pedagógica de la competencia pragmática de los hablantes nativos de la lengua inglesa. In M. Llobera (Ed.), Competencia comunicativa. Documentos básicos en la enseñanza de lenguas extranjeras (pp. 91-114). Madrid: Edelsa.
Council of Europe (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment. Companion Volume. Strasbourg: Council of Europe. Recuperado de: https://rm.coe.int/common-european-framework-of-reference-for-languages-learning-teaching/16809ea0d4.
van Ek, J.A. (1986). Objectives for foreign language learning, vol. 1. Strasbourg: Council of Europe: Scope.
Escandell Vidal, M.V. (1993). Introducción a la pragmática. Barcelona: Antrophos.
Gudykunst, W., Young Yun, K. (1984). Communicating with strangers: an approach to intercultural communication.
New York: Random House.
Gutiérrez Ordóñez, S. (2002). De pragmática y semántica. Madrid: Arco/Libros.
Hymes, D.H. (1972). On Communicative Competence. In J.B. Pride & J. Holmes (Eds.), Sociolinguistics. Selected Readings (pp. 269-293). Harmondsworth: Penguin.
Komorowska, H. (2002). Metodyka nauczania języka obcego. Warszawa: Fraszka Edukacyjna.
Martín Leralta, S. (2009). Competencia estratégica para la comprensión auditiva en español como lengua extranjera. Madrid: Ministerio de Educación.
MCER = Consejo de Europa (2002 [2001]). Marco común europeo de referencia para las lenguas: aprendizaje, enseñanza, evaluación. Madrid: Secretaría General Técnica del MEC, Anaya e Instituto Cervantes. Recuperado de: https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/marco/cvc_mer.pdf.
Moreno Fernádez, F. (2010). Las variedades de la lengua española y su enseñanza. Madrid: Arco/Libros.
Moreno Fernández, F. (2012). Principios de sociolingüística y sociología del lenguaje. Barcelona: Ariel.
Pfeiffer, W. (2001). Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. Poznań: Wagros.
Reyes, G. (1994). La pragmática lingüística. El estudio del uso del lenguaje. Barcelona: Montesinos.
Ricós Vidal, A. (2013). El español: origen y situación actual. In M. Aleza Izquierdo (Ed.), Normas y usos correctos en el español actual (pp. 27-55). Valencia: Tirant Humanidades.
Risager, K. (1998). Language teaching and the process of European integration. In M. Byram & M. Fleming (Eds.), Language learning in intercultural perspective: approaches through drama and ethnography (pp. 242-254). Cambridge: Cambridge University Press.
Searle, J. (1969). Speach Acts. An Essay in the Philosophy of Language. Cambridge: Cambridge Univeristy Press.
Spychała, M. (2009). La importancia de la competencia intercultural en la interpretación de las diferencias culturales en la enseñanza del español como lengua extranjera. Entrecruces. Estudios Hispánicos e Hispanoamericanos, 1, 143-157.
Spychała, M. (2010). Interkulturowa kompetencja negocjacyjna a rozwój sprawności komunikacyjnych na lekcji języka obcego. In M. Pawlak & E. Waniek-Klimczak (Eds.), Mówienie w języku obcym – sukcesy i porażki uczenia się i nauczania (pp. 357-366). Konin: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
Spychała, M. (2012). Dyskurs edukacyjny a rozwój interkulturowej kompetencji negocjacyjnej podczas lekcji języka obcego na przykładzie języka hiszpańskiego. Neofilolog, 38 (1), 91-106. DOI: 10.14746/n.2012.38.1.7.
Spychała, M. (2013). Ewolucja struktury kompetencji komunikacyjnej: od kompetencji językowej do interkulturowej kompetencji negocjacyjnej. In J. Stańczyk & J.E. Nowikiewicz (Eds.), Dydaktyka językowa a kompetencje ogólne (pp. 25-34). Bydgoszcz: Wydawnictwo Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Bydgoszczy.
Spychała, M. (2015). El desarrollo de la competencia pragmática en la enseñanza de ELE desde una perspectiva intercultural. In E. Stala, S. Balches Arenas & C. Tatoj (Eds.), Tendencias en la enseñanza de español LE. Perspectivas glotodidácticas y metodológicas contemporáneas (pp. 185-206). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Spychała-Wawrzyniak, M. (2017). La organización discursiva de los actos de habla en la conversación y la negociación de los significados interculturales en la enseñanza de ELE. In A.L. Duffé Montalván (Ed.), Singularidad y novedad en los estudios sobre los actos de habla (pp. 53-76). Madrid: Síntesis.
Vande Casteele, A., Escandell-Vidal, M.V. (2017). La realización de actos de habla. Propuesta de actividad de aprendizaje experiencial y colaborativo. In A.L. Duffé Montalván (Ed.), Singularidad y novedad en los estudios sobre los actos de habla (pp. 113-122). Madrid: Síntesis.
Wilczyńska, W. (2002). Podmiotowość i autonomia jako wyznaczniki osobistej kompetencji komunikacyjnej. In W. Wilczyńska (Ed.), Autonomizacja w dydaktyce języków obcych. Doskonalenie się w komunikacji ustnej (pp. 51-67). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Wilczyńska, W., Mackiewicz, M., Krajka, J. (2019). Komunikacja interkulturowa. Wprowadzenie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).