Abstrakt
In the Italian academic discourse research, Master’s degree theses used to be studied mainly from the perspective of linguistic competencies of their authors. However, strictly linguistic skills are not the only challenge for undergraduate, who must also convey intellectual content in appropriate discursive and rhetorical forms. The paper explores the patterns of a peculiar form of “collaborative writing”, i.e. the cooperation between the thesis supervisor and the student. Using the example of Master’s theses in lin- guistics, written in Italian as a foreign language, three basic didactic approaches are discussed in the paper. In the didactics of content the supervisors emphasize knowledge, i.e. linguistic concepts expected to be applied in a Master’s thesis. In the didactics of forms, the supervisors focus on the linguistic code, that is, on grammatical and lexical correctness of the Master’s thesis. In the didactics of forms of content the supervisors use regularities observed in academic discourse, such as genre and rhetorical structures, as valuable teaching resources likely to help students develop metacommunicative awareness.
Bibliografia
Aristotele (2004). Retorica. Poetica. Trad. M. Zanatta. Torino: UTET.
Bagna, C., Chiapedi, N., Salvati, L., Scibetta, A., Visigalli, M. (dir.) (2017). La lingua italiana per studenti internazionali: aspetti linguistici e didattici. Perugia: OL3.
Battaggion, B., Salvi, C. (2003). Un curriculum di scrittura per gli studenti Erasmus/Socrates in Italia. Didattica & Classe Plurilingue, 7, 1-8. www.associazione-ilsa.it/bollettiniprece-denti/dcp_settdic03/art_battsal1.htm [accesso: 10.04.2021].
Beaugrande, R. de, Dressler, W. (1981). Introduction to Text Linguistics. London, New York: Longman.
Bitzer, L. (1968). The Rhetorical Situation. Philosophy & Rhetoric 1 (1), pp. 1-14. https://www.jstor.org/stable/40236733 [accesso: 02.03.2021].
Caffi, C. (1991). Aspetti pragmatici e testuali delle introduzioni a tesi di laurea e specializzazione in ma- terie scientifiche. In C. Lavinio, A. Sobrero (dir.) La lingua degli studenti universitari (pp. 71-98). Firenze: La Nuova Italia.
Cheng, X., Steffensen, M.S. (1996). Metadiscourse: a technique for improving student writing. Research in the Teaching of English, 30 (2), pp. 149-181. https://www.jstor.org/stable/40171358 [accesso: 06.01.2021].
Cignetti, L., Demartini, S., Puccinelli, D. (2018). Il progetto Scrivere Come Risorsa Professionale nella Svizzera Italiana: aspetti linguistici quantitativi e qualitativi delle tesi di laurea nella Scuola Univer- sitaria Professionale della Svizzera Italiana. Italica Wratislaviensia, 9 (1), 35-50. DOI: https://doi.org/10.15804/IW.2018.09.02.
Coe, R.M. (1994). “An arousing and fulfilment of desires”: the rhetoric of genre in the process era – and beyond. In A. Freedman, P. Medway (dir.), Genre and the new rhetoric (pp. 181-190). London: Taylor and Francis.
Colombo, A. (1992). Per una definizione e analisi pragmatica dei testi argomentativi. In G. Gobber (dir.), La linguistica pragmatica. Atti del XXIV Congresso della società di linguistica italiana (Milano, 4-6 settembre 1990) (pp. 475-500). Roma: Bulzoni.
Cunliffe, A.L. (2004). On Becoming a Critically Reflexive Practitioner. Journal of Management Educa- tion, 28 (4), pp. 407-426. DOI: https://doi.org/10.1177/1052562904264440.
Desideri, P., Tessuto, G. (2011). Il discorso accademico. Lingue e pratiche disciplinari. Urbino: Quattro- venti.
Dontcheva-Navratilova, O. (2012). Cross-cultural differences in the construal of authorial voice in the genre of diploma theses. In C. Berkenkotter, V. Bhatia, M. Gotti (dir.), Insights into Academic Genres (pp. 301-328). Bern: Peter Lang.
Eco, U. (1971). Le forme del contenuto. Milano: Bompiani.
Eco, U. (1977). Come si fa una tesi di laurea. Materie umanistiche. Milano: Bompiani.
Fiorentino, G. (2015). Aspetti problematici del discorso accademico: un’analisi dei riassunti delle tesi di laurea. Cuadernos de Filología Italiana 22, 263-284. DOI: https://doi.org/10.5209/rev_CFIT.2015. v22.50961.
Gruber, H., Muntigl, P. (2005). Generic and Rhetorical Structures of Text: Two Sides of the Same Coin? Folia linguistica. Acta Societatis Linguisticae Europaeae, 39 (1-2), 75-114. DOI: https://doi.org/10.1515/flin.2005.39.1-2.75.
Hyland, K. (2005). Metadiscourse: Exploring interaction in writing. London: Continuum.
Hyland, K. (2009). Metadiscourse: mapping interactions in academic writing. Nordic Journal of English
Studies, 9 (2), 125-143. DOI: http://doi.org/10.35360/njes.220.
Hyland, K., Tse, P. (2004). Metadiscourse in academic writing: A reappraisal. Applied Linguistics, 25 (2), 156-177. DOI: http://dx.doi.org/10.1093/applin/25.2.156.
Knorr-Cetina, K.D. (1999). Epistemic Cultures: How the Sciences Make Knowledge Work. Cambridge, MA.: Harvard University Press.
Korolko, M. (1998). Sztuka retoryki: przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna. Lavinio, C., Sobrero, A. (dir.) (1991). La lingua degli studenti universitari. Firenze: La Nuova Italia.
Mauranen, A. (1993). Cultural Differences in Academic Rhetoric. A Textlinguistic Study. Frankfurt am Main etc.: Peter Lang.
Mazzotta, P. (2012). Implicazioni didattiche delle differenze interculturali nella scrittura accademica. In E. Bonvino, E. Luzi, A.R. Tamponi (dir.), (Far) apprendere, usare e certificare una lingua straniera. Studi in onore di Serena Ambroso (pp. 153-161). Roma: Bonacci.
Miller, C.R. (1994). Genre as social action. In A. Freedman, P. Medway (dir.), Genre and the new rhetoric (pp. 23-42). London: Taylor and Francis.
Montgomery, S.L. (2003). The Chicago guide to communicating science. Oxford: Oxford University Press.
Paltridge, B. (2002) Thesis and dissertation writing: an examination of published advice and actual practice.
English for Special Purposes (21), 125-143. DOI: https://doi.org/10.1016/S0889-4906(00)00025-9. Paltridge, B., Starfield, S. (2007) Thesis and Dissertation Writing in a Second Language. Oxon – New York: Routledge.
Perelman, Ch., Olbrechts-Tyteca, L. (2001) Trattato dell’argomentazione. La nuova retorica. Trad. di C. Schick, M. Mayer con la collaborazione di E. Barassi. Torino: Einaudi.
Schmidt, R. (2012). Attention, awareness, and individual differences in language learning. In W.M. Chan, K.N. Chin, S.K. Bhatt, I. Walker (dir.), Perspectives on individual characteristics and foreign lan- guage education. Studies in second and foreign language education. Vol. 6. (27-50). Berlin: Walter de Gruyter. DOI: 10.1515/9781614510932.27.
Swales, J.M. (1993). Genre Analysis. English in Academic and Research Settings. Cambridge: Cambridge University Press.
Thompson, G. (2001). Interaction in Academic Writing: Learning to Argue with the Reader. Applied Lin- guistics, 22 (1), 58-78. DOI: https://doi.org/10.1093/applin/22.1.58.
Troncarelli, D. (2017). Lo sviluppo dell’abilità di scrittura in italiano L2: strategie di insegnamento e ri- sorse per l’apprendimento. Aggiornamenti, 12, 28-35.
Załęska, M. (2008). Esiste la tradizione italiana di comunicare la scienza?. In P. Salwa, in collaborazione con D. Facca (dir.), La tradizione italiana nella vita intellettuale ed artistica in Europa centrale e orientale (pp. 193-206). Warszawa: Semper.
Załęska, M. (2014). Retorica della linguistica. Scienza, struttura, scrittura. Frankfurt am Main etc.: Peter Lang.
Załęska, M. (2016). I generi del discorso accademico dalla prospettiva retorica: fra il saggio e l’articolo. In M. Załęska (dir.), Il discorso accademico italiano. Temi, domande e prospettive (pp. 43-63). Frank- furt am Main etc.: Peter Lang.
Załęska, M. (2019). Rhetorical styles in knowledge communication. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 55 (3), 67-80. DOI: https://doi.org/10.18778/1505-9057.54.04.
Załęska, M. (2021). Rhetoric and linguistics: forms of connection in the interdisciplinary research. Res Rhetorica, 8 (3), 125-139. DOI: https://doi.org/10.29107/rr2021.3.7; https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/602/311.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Maria Załęska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).