Słowa kluczowe
World Congresses of Black Writers and Artists
Black literature
Négritude
Afropolitanism
Afrotopia
Jak cytować
Abstrakt
In our paper we show how Black writers (those of Africa and those of the Black diaspora in Europe and America) have contributed to the intellectual work centered on the idea of Africanity. We explain to what extent literature, as one of the domains of culture, reflects different visions of Africa, as formulated in the discourse of the World Congresses of Black Writers and Artists (Paris, 1956 and Rome, 1959). With reference to the official texts presented or elaborated during these events, we expose in which way literature is involved in the decolonial remapping of the geocultural place of Africa and in the remodeling of the postcolonial literary geography while pointing out the precursory or heralding character of certain postulates whose echoes will be heard during the festivals of negro and pan-African art of the 1960s and whose relevance is also confirmed nowadays.
Bibliografia
Achille, L.T. (1956). Les Negro-spirituals et l’expansion de la culture noire. Présence africaine, 8/10, 227-237. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.9564.0227
Adi, H. (2021). Pan-Africanism : A History. Londres : Bloomsbury Academic. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-29901-9_257
Adi, H. & Sherwood, M. (1995). The Manchester Pan-African Congress Revisited. Londres : New Beacon Books.
Aggarval, K. (2010). Africanisme français et littératures africaines : continuités et discontinuités. Cahier d’études africaines, 198/199/200, 1191-1213. DOI: https://doi.org/10.4000/etudesafricaines.16554
Arnold, M. (2021). Entre créolisation, Afropolitanisme et Afrotopia : résonances et lignes de partage entre trois « stylistiques du monde ». French Studies in Southern Africa, 51/1, 25-43. DOI: https://doi.org/10.4102/lit.v43i1.1901
Awondo, P. (2014). L’afropolitanisme en débat. Politique africaine, 4/136, 105-119. DOI: https://doi.org/10.3917/polaf.136.0105
Boizette, P., Garnier, X., Lefilleul, A. & Riva, S. (2021). Écopoétiques décoloniales. Littérature, 201, 66-81. DOI: https://doi.org/10.3917/litt.201.0066
Bridet, G., Brinker, V., Burnautzki, S. & Garnier, X. (2018). Introduction. In G. Bridet, V. Brinker, S. Burnautzki & X. Garnier (dir.), Dynamiques actuelles des littératures africaines : Panafricanisme, cosmopolitisme, afropolitanisme (pp. 5-12). Paris : Karthala. DOI: https://doi.org/10.3917/kart.bride.2018.01.0005
Collot, M. (2014). Pour une géographie littéraire. Paris : Éditions Corti.
Diop, A. (1956). Discours d’ouverture. Présence Africaine, 8/10, 9-19. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.9564.0019
James, M. (1956). Christianity in the Emergent Africa. Présence Africaine, 8/10, 238-244. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.9564.0238
Keïta, F. (1957). La danse africaine et la scène. Présence Africaine, 14/15, 202-209. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.hs957.0202
Khellas, M. (2014). Le Premier festival culturel panafricain Alger, 1969 : une grande messe populaire. Paris : l’Harmattan.
Mabanckou, A. (2017). Introduction – Labourer de nouvelles terres. In A. Mabanckou (dir.), Penser et écrire l’Afrique aujourd’hui (pp. 7-13). Paris : Seuil.
Madebe, G.B., Mbondobari, S., & Renombo, S.R. (dir.). (2012). Les chemins de la critique africaine. Actes du Colloque international de Libreville « La critique africaine existe-t-elle ? ». Paris : L’Harmattan.
Mangones, A. (1956). L’Art plastique en Haïti : Introduction à un témoignage culturel nègre contemporain. Présence Africaine, 8/10, 336-338. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.9564.0336
Mbembe, A. (2005). Afropolitanisme, Africultures. http://africultures.com/afropolitanisme-4248/ [accès : 25.05.2022]. DOI: https://doi.org/10.3917/afcul.066.0009
Mbembe, A. (2010). Sortir de la grande nuit : essai sur l’Afrique décolonisée. Paris : La Découverte.
Mbembe, A. (2017). L’Afrique qui vient. In A. Mabanckou (dir.), Penser et écrire l’Afrique aujourd’hui (pp. 17-25). Paris : Seuil.
Miano, L. (2020). Afropea. Utopie post-occidentale et post-raciste. Paris : Grasset.
Murphy, D. (2016). Introduction – The performance of Pan-Africanism: staging the African Renaissance at the First World Festival of Negro Arts. In D. Murphy (dir.), The First World Festival of Negro Arts, Dakar 1966 (pp. 1-42). Liverpool : Liverpool University Press.
Obszyński, M. (2021). Entre le discours programmatique et le manifeste en action : le Premier festival mondial des arts nègres (Dakar, 1966) et le Premier festival panafricain (Alger, 1969). French Studies in Southern Africa, 51/1, 131-147.
Pernille R. & Leclair, M. (2012). L’économie politique en France et les origines intellectuelles de « La Mission Civilisatrice » en Afrique. Dix-huitième siècle, 44/1, 117-130. DOI: https://doi.org/10.3917/dhs.044.0117
Présence Africaine (1959a). Notre politique de la culture. Présence Africaine, 24/25, 5-7.
Présence Africaine (1959b). Résolution concernant la littérature. Présence Africaine, 24/25, 387-392.
Présence Africaine (1959c). Résolution générale. Indépendance et unité. Présence Africaine, 24/25, 385.
Price-Mars, J. (1956). Séance de clôture : 22 septembre à 16h. Présence Africaine, 8/10, 361-365. DOI: https://doi.org/10.3917/presa.9564.0361
Ratcliff, A.I. (2009). Liberation at the end of a pen: Writing Pan-African politics of cultural struggle. Open Access Dissertations, 74.
Ratcliff, A.I. (2014). When Négritude Was In Vogue : Critical Reflections of the First World Festival of Negro Arts and Culture in 1966. The Journal of Pan African Studies, 7, 167-186.
Sarr, F. (2016). Afrotopia. Paris : Philippe Rey.
Semujanga, J. (2019). De l’invention de la modernité culturelle et littéraire en Afrique. Francofonia : studi e ricerche sulle letterature di lingue francese, 77, 60-72.
Waberi, A. (1998). Les enfants de la postcolonie : esquisse d’une nouvelle génération d’écrivains francophones d’Afrique noire. Notre librairie, 135, 8-15.
Włoczewska, A. (2012). Murzyńskość. In A. Włoczewska (dir.), Mały leksykon pojęć i terminów frankofońskich (pp. 110-112). Białystok : Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).