Abstrakt
This article proposes to present the issue of insularity in the archipelago of Cape Verde, an African country marked by several centuries of Portuguese colonization, with particular emphasis on the analysis of the interrelation between socio-historical factors and linguistic phenomena that occurred in this insular country. Taking into consideration this context, we will draw attention to the importance of insularity in the process of miscegenation of the populations in the colonial era, to the process of the formation of Creole as a result of multilingual contacts, as well as to the long process of the construction of the social identity of Cape Verdeans in the history of this society.
Bibliografia
Alcobia, A. (2010). Papia, Lé y Skrebe na Skóla Kauberdianu: A Emergência de Práticas Identitárias. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
Błoch, A. (2019). Cabo Verde: o Paraíso do Atlântico colonial. Porto Alegre: Editora Fi.
Brito, G.M. (2021). Literatura, insularidade e emigração em Cabo Verde. Soletras, 42, 41-52.
Cabral, I. (2013). A Primeira Elite Colonial Atlântica. Dos «homens honrados brancos» de Santiago à «nobreza da terra». Finais do séc. XV – início do século XVII. Praia: Universidade de Cabo Verde.
Cancian, J.R. (2016). O cotexto da diáspora na construção da identidade cultural: a experiência do personagem José Viana, do romance Sem Nome, de Helder Macedo. http://www.bocc.ubi.pt/pag/cancian-juliana-contexto-da-diaspora.pdf [acesso: 17.09.2022].
Cristóvão, F. (org.) (2005). Dicionário Temático da Lusofonia. Lisboa: Textos Editores.
Diegues, A.C. (1999). Sociedades insulares e biodiversidade. http://www.nupaub.fflch.usp.br/files/color/Marajo/pdf [acesso: 18.08.2022].
Espínola, P. & Cravidão, F. (2014). A ciência dass ilhas e os estudos insulares: breves reflexões sobre o contributo da geografia. SciELO, 26 (3). http://www.nupaub.fflch.usp.br/files/color/Marajo/pdf [acesso: 18.08.2022]. DOI: https://doi.org/10.1590/1982-451320140303
Ferreira, A.B.H. (2010). Mini Aurélio: O Diconário da Língua Portuguesa. 5ª ed. Ed. Curitiba: Positivo.
Furtado, C. (2013). Dilemas étnico-identitários num território fluido. Revista Ciências Sociais Unisinos. São Leopoldo, 49/1. DOI: https://doi.org/10.4013/csu.2013.49.1.01
Hlibowicka-Węglarz, B. (2013). Portugalskie języki kreolskie w Afryce. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Hlibowicka-Węglarz, B. (2021). „Złota epoka” Portugalii i języka portugalskiego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Lopes, A. (2011). As línguas de Cabo Verde. Uma radiografia sociolinguística. Tese de doutoramento. Lisboa: Universidade de Lisboa.
Marshall, J. (1999). Insiders and Outsiders: The Role of Insularity. In R. King, J. Connell (eds.), Small Worlds, Global Lives: Islands and Migration (pp. 95-114). London: Pinter.
Martins, J.C.O. (2021). Insularidade e identidade em Onésimo Teotónio Almeida: da cultura à literatura. Veredas, 35, 101-117. DOI: https://doi.org/10.24261/2183-816x0635
Monjardino, A. (2009). Sobre o desenvolvimento insular. https://www.apdr.pt/congresso/2009/pdf [acesso: 04.08.202].
Pereira, D. (2006). Crioulos de base portuguesa. Lisboa: Caminho.
Perón, J. (1993). Des îles et des hommes : insularité aujourd´hui. Rennes: Éditions de la Cité-Ouest France.
Pita, A.L. (2017). A insularidade cabo verdiana além da questão geográfica e a emigração como consequência representada na arte. Conjuntura Internacional, 4, 1, 68-79. DOI: https://doi.org/10.5752/P.1809-6182.2017v14n1p68
Quint-Abrial, N. (2000). O crioulo de Santiago (República de Cabo Verde). Actas do XV Encontro Nacional da Associação Portuguesa de Linguística, 167-181.
Ribeiro, O. (1960). A ilha do Fogo e as suas erupções. Lisboa: Junta de Investigação do Ultramar.
Santos, E.R. (1989). As máscaras poéticas de Jorge Barbosa e a mundividência cabo-verdiana. Lisboa: Caminho.
Veiga, M. (2004). O Caboverdiano em 45 lições. Praia: ICLD.
Veiga, M. & Verde, C. (1998). Insularidade e literatura. Paris: Editions Karthala.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Barbara Hlibowicka-Węglarz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).