Słowa kluczowe
machine translation
register
style
appropriateness
artificial language vs. human and social language
Jak cytować
Abstrakt
The usefulness of machine translators (MTs) is virtually indisputable. Although, until recently, they could be considered almost the ‘enemy’ of translators, the rise of technology in our profession has changed from a threat to an opportunity to broaden skills and take on new roles (Moorkens, 2018). MT has evolved since its inception and, in particular, Statistical MT (SMT) and Neural Network-based MT (NMT) systems have become very popular. One question that deserves particular attention is whether these automatic resources are just as effective for a humanistic-literary translation as they are for a specialised translation in the scientific-technical field. In this article, we have compared the degree of appropriateness of a corpus of EN>ES translations produced by around one hundred 4th year degree Translation and Interpreting students at the University of Córdoba. The analysis shows, as could be predicted, that, although it is always necessary to revise the automatic target text, in the case of humanistic-literary texts it is essential to use MT only as a basis for a ‘human’ translation. Furthermore, and very pertinently, the students’ translation results were better when the texts were related to their own lives or had social repercussions with which they could sympathise.
Bibliografia
Carter, R. (1987). Is there a literary language ?. In R. Steele & T. Threadgold (éds.), Language Topics : Essays in honour of Michael Halliday (pp. 431-450). Amsterdam : John Benjamins. DOI: https://doi.org/10.1075/z.lt1.73car
Casacuberta, F. & Peris, A. (2017). Traducción automática neuronal. Tradumàtica, 15, 66-74. DOI: https://doi.org/10.5565/rev/tradumatica.203
Castells, M. & González, F. (éds.) (1986). El desafío tecnológico. Madrid : Alianza.
Forcada, M. (2019). Traducción automática neural. Friday Tech Fever, 8.11. https://www.dlsi.ua.es/~mlf/tmp/forcada_torrejuana.pdf.
González Rodríguez, C. (2023). Nuevas tecnologías e inteligencia artificial. Pensar en Derecho, 21, 283- 341.
Gutt, E.A. (2000). Translation and Relevance.London : Routledge.
Halliday, M.A.K. (1983). Avant-propos. In R. Simmons & M. Curnmings (éds.), The Language of Literature. Oxford : Pergamon.
Lefevere, A. (1992). Translating Literature : Practice and Theory in a Comparative Literature Framework. New York, NY : MLA.
Mendoza García, M.H. (2017). La posedición de traducciones de textos técnicos [Thèse de doctorat]. Barcelona : UAB. https://www.tdx.cat/handle/10803/457362?locale-attribute=es#page=1.
Moorkens, J. (2018). What to expect from neural machine translation. The Interpreter and Translator Trainer, 12 (4), 375-387. DOI: https://doi.org/10.1080/1750399X.2018.1501639
Nida, E. (1966). Toward a Science of Translating. London : Brill.
Nord, C. (2009). El funcionalismo en la enseñanza de la traducción. Mutatis Mutandis, 2 (2), 209-243. Parra Escartín, C. (2018). ¿Cómo ha evolucionado la traducción automática en los últimos años ? La Linterna del Traductor, 16, 20-27. DOI: https://doi.org/10.17533/udea.mut.2397
O’Brien, S. (2012). Translation as human-computer interaction. Translation Spaces, 1, 101-122. DOI: https://doi.org/10.1075/ts.1.05obr
Pérez-Ortiz, J.A., Forcada, M.L., & Sánchez-Martínez, F. (2022). How neural machine translation works. In D. Kenny (éd.), Machine translation for everyone : Empowering users in the age of artificial in- telligence (pp. 141-164). Berlin : Language Science Press.
Riffaterre, M. (1979). La production du texte. Paris : Seuil.
Toolan, M. (1990). The Stylistics of Fiction. London : Routledge.
Trujillos Yébenes, L., & Muñoz-Miquel, A. (2022). La traducción automática y la posedición en el ámbito médico. Tradumàtica, 20, 57-76. DOI: https://doi.org/10.5565/rev/tradumatica.308
Valdeón, R.A. (2023). Automated translation and pragmatic force. A discussion from the perspective of intercultural pragmatics. Babel, 69 (4), 447-464. DOI: https://doi.org/10.1075/babel.00328.val
Van Peer, W. (2008). But what is literature ? In R. Carter & P. Stockwell (éds.), The language and litera- ture reader (pp. 118-126). New York, NY : Routledge.
Waddington, C. (2000). Estudio comparativo de diferentes métodos de evaluación de traducción general. Madrid : Comillas.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 María del Mar Rivas Carmona
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).