Intelektualista w łagrze. Perspektywa Julija Margolina
PDF (Język Polski)

Schlagworte

Yuliy Margolin
intellectual
Soviet Gulag
The Journey to the Land of Ze-Ka
theory of hatred

Zitationsvorschlag

Lenart, A. (2020). Intelektualista w łagrze. Perspektywa Julija Margolina. Studia Rossica Posnaniensia, 45(2), 83–93. https://doi.org/10.14746/strp.2020.45.2.5

Abstract

The aim of this article is to attempt to discuss the report of Yuliy Margolin from the Soviet Gulag. A Journey to the Land of Ze-Ka is an original work, written from the perspective of a prisoner, who is mostly an intellectual, a philosopher, an excellent observer and interpreter of European reality. The author of the article tries to prove that for Margolin the superior value in the Gulag is the mind, which wins over emotions and thanks to that allows to preserve dignity and humanity. The analysis of identity, carried out by Margolin, allows us to read his testimony in the context of contemporary identity research in extreme situations, where instead of building up our own self, we are fighting for our moral values. As it turns out, the basic foundation of identity is freedom. The article also undertakes a preliminary analysis of Margolin’s concept of hate as the most destructive force for the human individual and the intellect. The mind, according to Margolin, effectively defends freedom, and hate kills free thought, destroys goodness, and consequently leads to dehumanization. The research allows us to call Margolin a rationally thinking humanist, an intellectual who is against historical fatalism, who constantly analyses current events and human behaviour, without losing faith in the mind and the human individual.

https://doi.org/10.14746/strp.2020.45.2.5
PDF (Język Polski)

Literaturhinweise

Abassy, Małgorzata. Irańska inteligencja w XIX wieku i Rewolucja Konstytucyjna (1905–1911). Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.

Adorno, Theodor, Max Horkheimer. Dialektyka Oświecenia. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz. War­szawa, IFiS PAN, 1994.

Bańka, Józef. Cywilizacja diatymiczna, czyli świat jako strach i łup. Katowice, Wydawnictwo Nau­kowe „Śląsk”, 1986

Bańka, Józef. Medytacje parmenidiańskie o pierwszej filozofii: recentywizm i pannyngeneza. Kato­wice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1992.

Bielicki, Paweł. „Żelazna kurtyna jako aspekt sowietyzacji Europy Wschodniej w latach 1949–1953”. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej, t. 52, 1, 2017, s. 175–200.

Bittner, Ireneusz. Współczesna antropologia filozoficzna. Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódz­kiego, 1999.

Borejsza, Jerzy. Szkoły nienawiści: historia faszyzmów europejskich 1919–1945.Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2000.

Broda, Marian, Justyna Kurczak, Przemysław Waingertner. Komunizm w Rosji i jego polskie inter-pretacje. Łódź, Ibidem, 2006.

Duda, Katarzyna. „Tożsamość (pseudo)naukowców w państwie totalitarnym (na przykładzie wybra­nych tekstów literackich)”. Tożsamość, indywidualizm, wspólnotowość w kulturze rosyjskiej. Red. Anna Raźny. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014, s. 213–227.

Duda, Katarzyna. „Współczesna literatura rosyjska wobec historii”. Prace Komisji Kultury Słowian PAU. Kultura i Polityka. T. VII.Red. Lucjan Suchanek. Kraków, Polska Akademia Umiejętno­ści, 2008, s. 45–63.

Famulska, Karolina. Filip Istner (1912–1990). Web. 02.09.2019.https://www.bu.umk.pl/Archi­wum_Emigracji/gazeta/ae_16/29_Famulska.pdf.

Harwas-Napierała, Barbara. „Tożsamość jednostki w epoce współczesnych przemian”. Tożsamość a współczesność. Red. Barbara Harwas-Napierała, Hanna Liberska. Poznań, Wydawnictwo Na­ukowe UAM, 2007, s. 11–23.

Haumann, Heiko. Historia Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej. Warszawa, Wydawnictwo Adamantan, 2000.

Kierkegaard, Soren. Choroba na śmierć. Bojaźń i drżenie. Przeł. Jarosław Iwaszkiewicz. Warszawa, PWN, 1972. Kotarbiński, Tadeusz. Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk. Warszawa, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1995.

Kozielecki, Józef. Psychologiczna teoria samowiedzy. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986.

Lotman, Ûrij. Statʹi po tipologii kulʹtury. Tartu, Izdatelʹstvo Tartuskogo gosudarstvennogo univer­siteta, 1970.

Margolin, Julius. Podróż do krainy zeków. Przeł. Jerzy Czech. Wołowiec, Wydawnictwo Czarne, 2013.

Mostwin, Danuta. Trzecia wartość. Lublin, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lu­belskiego, 1995.

Neuner, Gerhart. Kształtowanie osobowości socjalistycznej. Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pe­dagogiczne, 1979.

Nikitorowicz, Jerzy. Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa. Białystok, Trans Humana, 1995.

Pietrzycka-Bohosiewicz, Krystyna. Historia zapisana w człowieku. Wybrane problemy wolnej literatury rosyjskiej. Kraków, Collegium Columbinum, 2008.

Raźny, Anna. Amerykański globalizm. Web. 18.09.2019. http://wsercupolska.org/wsp1/index.php/warto-przeczyta/8231-8231.

Raźny, Anna. „Tożsamość osobowa w Gułagu”. Tożsamość, indywidualizm, wspólnotowość w kulturze rosyjskiej. Red. Anna Raźny. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014, s. 202–212.

Ricoeur, Paul. O sobie samym jako innym. Przeł. Bogdan Chełstowski. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.

Sariusz-Skąpska, Izabela. Polscy świadkowie GUŁagu. Literatura łagrowa 1939–1989. Kraków, Universitas, 1995.

Suchanek, Lucjan. Homo sovieticus: świetlana przyszłość, gnijący Zachód. Pisarstwo Aleksandra Zinowiewa. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999.

Suchanek, Lucjan. „Utopia świetlanej przyszłości. A. Zinowiew”. Emigracja i tamizdat. Szkice o współczesnej prozie rosyjskiej. Red. Lucjan Suchanek. Kraków, Universitas, 1993, s. 205–224.

Sucharski, Tadeusz. Polskie poszukiwania „innej” Rosji. O nurcie rosyjskim w literaturze Drugiej Emigracji. Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, 2008.

Szołtysek, Adolf. Filozofia myślenia. Ontologiczne, językowe i metodologiczne determinanty myśle-nia. Kraków, Impuls, 2011.

Tischner, Józef. Krótki przewodnik po życiu. Web. 20.09.2019. https://vvqglamtroop.files.word­press.com/2018/01/krotki-przewodnik-po-zyciu.pdf.

Ubertowska, Aleksandra. Świadectwo – trauma – głos. Literackie reprezentacje Holokaustu. Kra­ków, Universitas, 2007.

Wiśniakowska, Lidia. Słownik wyrazów obcych. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.Zinowiew, Aleksander. Homo sovieticus. Przeł. Stanisław Deja. Londyn, Polonia, 1984.

Żejmo, Bożena. „Aleksandr Solženicyn i Varlam Šalamov : odin opyt, dve pravdy”. Aleksander Sołżenicyn i rosyjska emigracja. Red. Magdalena Dąbrowska, Piotr Głuszkowski. Warszawa–Toruń, Pracownia Wydawnicza Eikon, 2018, s. 193–206.