Obrona życia ludzkiego jako kwestia prawego sumienia
PDF

Słowa kluczowe

obrona życia ludzkiego
sumienie
prawe sumienie

Jak cytować

Wanat, Z. (2018). Obrona życia ludzkiego jako kwestia prawego sumienia. Teologia I Moralność, 12(2(22), 53–68. https://doi.org/10.14746/tim.2017.22.2.3

Abstrakt

One of the most important manifestations and signs of the new culture of life is unconditional defense of human life from conception to natural death which John Paul II spoke very often about.  Involvement and forms of activity in this field depend on the state of human consciences - from their righteousness. The author shows this fundamental issue in the light of the remains current and relevant today Encyclical Evangelium vitae. At the beginning it refers to the fact that the word conscience is today a commonly used as a moral category, but ambiguously understood. He draws attention that the root of this phenomenon is on the one hand, the practical abandonment of the objective truth known by reason, and, on the other hand, the departure from the faithful revelations of the truths revealed by God. Then he shows his commitment to defending human life as a testimony of right conscience. He stops by the legal protection of human life from conception, indicates to verbal manipulations blurring the truth about actions against human life, and stresses the importance of opposing conscience to unjust law. Finally, he draws the issue of shaping the right conscience in the defense of human life. He indicates to the proclamation of the Gospel of life, at the center of which is the person of Jesus Christ, emphasizes the intellectual aspect of formation of conscience, i.e. need for clear and convincing arguments about the value of human life and the proficiency of educating the young generation to live sexually in the service of love and life. It also draws attention to the many signs of the victory of the culture of life, but also to phenomena that point to the need for further actions to defend human life.

https://doi.org/10.14746/tim.2017.22.2.3
PDF

Bibliografia

Benedykt XVI, Przemówienie Życie jest pierwszym dobrem, jakie otrzymujemy od Boga, i podstawą wszystkich innych (Watykan, 24.02.2007), „L’Osservatore Romano” 28 (2007) nr 5, s. 44-45.

Chazan B., Dlaczego są nam potrzebni lekarze sumienia?, Lublin 2015.

Chazan B., Müller M., Prawo do życia. Bez kompromisu, Kraków 2014.

Chudy W., Miejsce prawdy w systemie wartości. Postawa klasyczna a postawa liberalistyczna i ich konsekwencje, „Chrześcijanin w Świecie” 23 (1993) nr 2, s. 54-62.

Dutkiewicz T., Filozofia i życie w Chrystusie. Filozoficzne podstawy moralnego nauczania Kościoła, Pelplin 2012.

Dutkiewicz T., Sumienie: recta ratio czy emocjonalne przeżycie winy? „Theologica Thoruniensia” 4 (2003), s. 395-408.

Eutanazja noworodków i dzieci w Holandii, http://www.fakty.nl/zycie-w-holandii-2/6838-eutanazja-noworodkow-i-dzieci-w-holandii (28.11.2013), Dziecięca eutanazja legalna w Belgii, http://wyborcza.pl/1,76842,15454401,Dziecieca_eutanazja_legalna_w_Belgii.html [dostęp: 13.02.2014].

Jan Paweł II, Adhortacja Reconciliatio et paenitentia (Watykan, 2.12.1984).

Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor (Watykan, 25.03.1995).

Jan Paweł II, Przem. Kultura i perspektywy przyszłości świata (Coimbra, 15.05.1982), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 3 (1982) nr 5, s. 15.

Kaczyński E., Prawda – dobro – sumienie. Z zagadnień teologii moralnej, Warszawa 2007.

Katechizm Kościoła Katolickiego (Watykan, 11.10.1992).

Kieniewicz P., Od sekularyzmu do relatywizmu: świat bez Boga, światem bez moralności. Perspektywa bioetyczna, w: Wartości moralne w kontekście współczesnego sekularyzmu, red. J. Gocko, Lublin 2007, s. 131-137.

Komunikat z 376. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, http://episkopat.pl/komunikat-z-376-zebrania-plenarnego-konferencji-episkopatu-polski/ [dostęp: 7.06.2017].

Laghi P., L’educazione al servizio della cultura della vita, w: Per una cultura della vita. Atti del Congresso Internazionale nel I anniversario della publicazione dell’enciclica “Evangelium vitae”. Roma, 22-24 aprile 1996, Citta del Vaticano 1997, s. 45-59.

Machinek M., Czy wartość poczętego życia ludzkiego można mierzyć jego jakością? w: Początek ludzkiego życia – bioetyczne wyzwania i zagrożenia, red. W. Sinkiewicz, R. Grabowski, Bydgoszcz 2016, s. 23-40.

Machinek M., Spór o status ludzkiego embrionu, Olsztyn 2007.

Medyczne, etyczne i prawne aspekty sprzeciwu sumienia w praktyce medycznej, red. W. Sinkiewicz, R. Grabowski, Bydgoszcz 2015.

Melina L., Kurs bioetyki. Ewangelia życia, tłum. K. Wójcik, Kraków 2016.

Miłość. Płciowość. Płodność. Aktualne problemy etyki seksualnej, red. P. Morciniec, Opole 2007.

Muszala A., Embrion ludzki w starożytnej refleksji teologicznej, Kraków 2009.

Oświadczenie NROZ z dnia 12 czerwca 2015 roku w sprawie przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego dot. odmowy przeprowadzenia aborcji, http://www.nil.org.pl/aktualnosci/oswiadczenie-nroz-z-dnia-11-czerwca-2015-roku-w-sprawie-przeprowadzenia-postepowania-wyjasniajacego-dot.-odmowy-przeprowadzenia-aborcji [dostęp: 12.07.2017].

Paweł VI, Encyklika Evangelii nuntiandi (Watykan, 8.12.1975).

Piotrowski M., #ZATRZYMAJ ABORCJĘ – zbieramy pierwszy tysiąc podpisów, http://zycierodzina.pl/2017/07/14/zatrzymaj-aborcje-zbieramy-pierwszy-tysiac-podpisow/ [dostęp: 14.07.2017].

Płciowość ludzka w kontekście miłości. Przesłanie moralne Kościoła, red. J. Nagórny, M. Pokrywka, Lublin 2005.

Prusak M., Sprzeciw sumienia farmaceutów. Aspekty etyczne, teologiczne i prawne, Kraków 2015.

Ratzinger J., Prawda i sumienie, „Ethos” 4 (1991) nr 3-4, s. 171-184.

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes (Watykan, 7.12.1965).

Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, red. P. Stanisz, J. Pawlikowski, M. Ordon, Lublin 2014.

Stanowisko ws. obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej „ZATRZYMAJ ABORCJĘ”, http://federacjazycia.pl/pg/pl/wiadomosci/stanowisko_ws_obywatelskiej_inicjatywy.html [dostęp: 19.06.2017].

Tomasz z Akwinu, De Veritate, q. 1 a. 1.

Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, I, q. 79, http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/suma_1.pdf [dostęp: 19.06.2017].

Trybunał Konstytucyjny, Prawo do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem, Komunikat K 12/14, http://trybunal.gov.pl/rozprawy/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/8603-prawo-do-odmowy-wykonania-swiadczenia-zdrowotnego-niezgodnego-z-sumieniem/ [dostęp: 17.05.2016].

Wanat Z., Dar rodzicielstwa. W dziesiątą rocznicę opublikowania encykliki Jana Pawła II Evangelium vitae, „Theologica Thoruniensia” 6 (2005), s. 303-325.

Wanat Z., Dziecko jako dar Boży. W czterdziestą rocznicę opublikowania encykliki Pawła VI Humanae vitae, „Teologia i Moralność” 3 (2008), s. 127-149.

Wanat Z., Profetyczny wymiar sprzeciwu sumienia, „Teologia i Moralność” (2013) nr 2, s. 19-33.

Wanat Z., Sumienie jako przymiot intelektu czy nakaz pochodzący od Boga? w: Humanizm chrześcijański w medycynie, red. G. Świątecka, Gdańsk 2016, s. 9-20.

Wanat Z., Sumienie w blasku Prawdy. Polska teologia sumienia XX wieku, Toruń 2012, s. 275-283.

Wierzbicki A., Wolność i „konieczność”, w: Wolność we współczesnej kulturze. Materiały V Światowego Kongresu Filozofii Chrześcijańskiej. KUL – Lublin, 20-25 sierpnia 1996, red. Z. J. Zdybicka i inni, Lublin 1997, s. 465-480.

Wniosek do TK ws. niekonstytucyjności przesłanki eugenicznej, https://ekai.pl/wniosek-do-tk-ws-niekonstytucyjnosci-przeslanki-eugenicznej/ [dostęp: 23.06.2017].

Wojtyła K., Osoba i czyn, w: Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń i in., Lublin 19943, s. 43-344.

Wychowanie seksualne w rodzinie i w szkole, red. K. Glombik, Opole 2010.

Ksiądz dr hab. Zbigniew Wanat jest adiunktem w Katedrze Teologii Moralnej i Duchowości na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.