Słowa kluczowe
humanoid
bionizacja
cyborgizacja
wirtualizacja
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawia się ewolucję: biologiczną, społeczną i technologiczno-kulturową oraz biologiczno-technologiczną i czysto kulturową. Dwóm ostatnim towarzyszy ideologia transhumanizmu, a ich podstawą są nowe zintegrowane technologie stosowane w czwartej rewolucji przemysłowej i planowanej piątej. Transhumanizm zdaje się zastępować tradycyjne nauki humanistyczne. Ma na celu afi rmację technicyzacji struktur nieorganicznych i biologicznych, w tym człowieka najpierw bionizowanego, następnie cyborgizowanego, aż do jego wirtualizacji. Technicyzacji ma podlegać otoczenie przyrodnicze i społeczne. Wskazuje się na powstające problemy ontyczne i etyczne w obliczu symbiozy bytów naturalnych i technicznych.
Bibliografia
Askland, Andrew (Sandy). 2011. A Misnomer of Transhumanism as Directed Evolution. International Journal of Emerging Technologies and Society, 9(1).
Blackmore, Susan. 2002. Maszyna memowa, tłum. Norbert Radomski. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
Bostrom, Nick. 2005. Transhumanist values. Review of Contemporary Philosophy, 4(1-2), 87-101.
Brodie, Richard. 1997. Wirus umysłu, tłum. Piotr Turski. Łódź: TeTa Publishing.
Cecchetto, David. 2013. Humanesis. Sound and technological posthumanism. Minneapolis–London: University of Minnesota.
Clines, Manfred E. i Nathan F. Kline. 1960. Cyborg and Space. Astronautics, September, 26-27, 74-76.
Dawkins, Richard. 1996. Samolubny gen, tłum. Marek Skoneczny. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
Dobzhansky, Theodosius. 1937. Genetics and the Origin of Species. New York: Columbia University Press.
Esfandiary, Fereidoun M. 1989. Are You a Transhuman: Monitoring and Stimulating Your Personal Rate of Growth in a Rapidly Changing World. New York: Warner Books.
Grabińska, Teresa. 2018. Bezpieczeństwo osoby i wspólnoty. Ochrona bytu osobowego w obliczu ideologii i praktyki transhumanizmu. Wrocław: Wydawnictwo AWL.
Grabińska, Teresa. 2021. Czy świat wirtualny jest symulacją?. W: Ulepszanie poznawcze człowieka. Perspektywa filozoficzna, red. Piotr Duchliński i Grzegorz Hołub, 307-334. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Grabińska, Teresa. 2022. Dylematy transhumanizmu II: wartości transhumanistyczne a optymalizacja technologiczna. Teologia i Moralność, 17, 45-59.
Hayles, Nancy Katherin. 1999. How We Became Posthuman. Virtual Bodies in Cybernetics, Literature, and Informatics. Chicago–London: The University of Chicago Press.
Hołub, Grzegorz. 2018. Ulepszanie człowieka. Fikcja czy rzeczywistość?. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Huxley, Julian. 1957. In New Bottles for New Wine. London: Chatto &Windus.
Huxley, Julian. 1948. Man in the Modern World: An Eminent Scientist Looks at Life Today: Selected Essays from „Man Stands Alone” and „On Living in a Revolution”. New York: New American Library.
Jodkowski, Kazimierz. 2006. Rodzaje procesu ewolucyjnego i sens przypadku. Filozofia Nauki, XIV nr 1(53).
Kopania, Jerzy. 2021. Transhumanizm jako magia racjonalna. W: Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 11: Instrumentarium wojny kulturowej, red. Teresa Grabińska i Piotr Szczepański. 139-167. Wrocław: Wydawnictwo AWL.
Lem, Stanisław. 2020. Suma technologiae. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Locke, John. 1955. Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. 1, tłum. Bolesław J. Gawecki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Longo, Francesco, Antonio Padovano i Steven Umbrello. 2020. Value-Oriented and Ethical Technology Engineering in Industry 5.0: A Human-Centric Perspective for the Design of the Factory of the Future. Applied Science, 10, 4182-4206. DOI:10.3390/app10124182.
Malinowski, Bronisław. 2000. Dzieła, t. 9: Szkice z teorii kultury, tłum. Antoni Bydłoń i Anna Mach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Manor, Ilan. 2019. The Digitalization of Public Diplomacy. Cham (Switzerland): Springer Verlag GmbH.
Maritain, Jacques. 1988. Pisma filozoficzne, tłum. Janina Fenrychowa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK.
Mayr, Ernst. 1991. One Long Argument: Charles Darwin and the Genesis of Modern Evolutionary Thought. Cambridge: Harvard University Press, Cambridge.
Nowacka, Maria. 2016. Bezpieczeństwo zdrowotne: od perswazji do przymusu. W: Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 4: Bezpieczeństwo w antroposferze i infosferze, red. Teresa Grabińska i Zbigniew Kuźniar. Wrocław: Wydawnictwo WSOWL.
Nowacka, Maria. 2021. Od policji medycznej do zdrowia publicznego. Rozwój administracji zdrowotnej w XIX w. W: Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 10: Oręże informacyjne, red. Teresa Grabińska i Norbert Świętochowski. Wrocław: Wydawnictwo AWL.
Nowacka, Maria i Jerzy Kopania. 2019. Transhumanistyczna definicja zdrowia. W: Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 8: Oznaki przełomu kulturowego, red. Teresa Grabińska i Zbigniew Kuźniar. 109-121. Wrocław: Wydawnictwo AWL.
Parfit, David. 1986. Comments. Ethics, 96(4), 832-872.
Parfit, David. 1984. Reasons and Persons. Oxford: Oxford University Press.
Richta, Radovan et al. 1966. Civilizace na rozcestí - společenské a lidské souvislosti vědecko-technické revoluce. Praha: Vydavatel Svoboda.
Savulescu, Julian. 2003. Human-Animal Trasgenesis and Chimeras Might Be an Expression of our Humanity. Journal of Bioethics, 3(3). 22-25. DOI:10.1162/15265160360706462.
Znaniecki, Florian. 2013. Upadek cywilizacji zachodniej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Teresa Grabińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.