Słowa kluczowe
parafia
współodpowiedzialność świeckich
Jak cytować
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie znaczenia parafi alnych rad duszpasterskich (PRD) w realizacji ewangelizacyjnej misji Kościoła, co wyraża się poprzez oddziaływanie na kształt i skuteczność duszpasterstwa parafialnego. W związku z powyższym w ramach paradygmatu analizy pastoralnoteologicznej artykuł w pierwszej części ukazuje rolę PRD w świetle nauczania Kościoła. Następnie przedstawia, jaki na podstawie badań jest obraz PRD w Polsce. Artykuł podsumowują wnioski oraz imperatywy pastoralne, aby PRD stawały się faktyczną i owocną strukturą współodpowiedzialności laikatu za realizację misji wspólnoty parafialnej.
Bibliografia
II Polski Synod Plenarny (1991-1999). 2001a. Potrzeby i zadania nowej ewangelizacji na przełomie II i III Tysiąclecia Chrześcijaństwa. Poznań: Pallottinum.
II Polski Synod Plenarny (1991-1999). 2001b. Sól ziemi. Powołanie i posłannictwo świeckich. Poznań: Pallottinum.
Biela, Bogdan. 1993. Kościół – wspólnota. Wspólnota jako zasada urzeczywistniania się Kościoła w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego (1921-1987). Katowice: Kuria Metropolitarna w Katowicach.
Biela, Bogdan. 2006. Parafia miejscem urzeczywistniania się komunii Kościoła. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Biela, Bogdan. 2014. Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej. Katowice: Emmanuel.
Biela, Bogdan. 2021. Koncepcja „cura pastoralis” w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego. Studia Pastoralne, 17, 57-86.
Blachnicki, Franciszek. 1989. Godziny Taboru. Carlsberg–Lublin: Światło-Życie.
Blachnicki, Franciszek. 1991. Rekolekcje dla Wspólnoty Kapłanów Chrystusa Sługi. Lublin: Światło-Życie.
Chrapek, Jan. 1979. Od potrydenckiego do powatykańskiego modelu parafii. Colectanea Theologica, 49 f. 1, 141-150.
Firlit, Elżbieta. 1998. Parafia rzymskokatolicka w Polsce w okresie transformacji systemowej. Studium socjologiczne. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Firlit, Elżbieta. 2004. Parafia w społecznej świadomości. W: Kościół katolicki na początku trzeciego tysiąclecia w opinii Polaków, red. Władysław Zdaniewicz i Sławomir H. Zaręba, 143-175. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego.
Franciszek. 2013. Adhortacja apostolska o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie „Evangelii gaudium”.
Instrukcja o niektórych kwestiach dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów. 1997.
Jankowiak, Krzysztof. 2011. Pytania o rady. W: Kościół naszym domem. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010-2013, red. Szymon Stułkowski, 233-241. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Jan Paweł II. 1988. Adhortacja apostolska o powołaniu i misji świeckich w Kościele i świecie „Christifideles laici”.
Jan Paweł II. 2001. List apostolski na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 „Novo millennio ineunte”.
KAI. 2013. Zakończył się I Krajowy Kongres Parafialnych Rad Duszpasterskich. 14-15 września 2013 Licheń. Dostęp: 08.06.2022. https://www.ekai.pl/zakonczyl-sie-i-krajowy-kongres-parafialnychrad-duszpasterskich/.
Kamiński, Ryszard. 2002. Parafialna rada duszpasterska. W: Teologia pastoralna szczegółowa, t. 2, red. Ryszard Kamiński, 48-55. Lublin: ATLA 2.
Kasper, Walter. 1979. Rzeczywistość wiary. Warszawa: IW PAX.
Knobloch, Stefan. 1996. Praktische Theologie. Ein Lehrbuch für Studium und Pastoral. Freiburg–Basel–Wien: Herder.
Kodeks prawa kanonicznego. 1984. Poznań: Pallottinum.
Komisja Apostolstwa Świeckich KEP. 1969. Dyrektorium Apostolstwa Świeckich.
Komisja Apostolstwa Świeckich KEP. Wytyczne w sprawie Parafialnych Rad Duszpasterskich.
Kongregacja do Spraw Biskupów. 1973. Ecclesiae imago.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. 2002. Kapłan, pasterz i przewodnik wspólnoty parafialnej.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. 2020. Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła.
Majka, Józef. 1971. Socjologia parafii. Zarys problematyki. Lublin: TN KUL.
Mariański, Janusz. 1984. Żyć parafią. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej TUM.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna. 2018. Synodalność w życiu i misji Kościoła.
Musioł, Waldemar i Krystian Piechaczek. 2011. Formacja Parafialnych Rad Duszpasterskich (PRD). W: Kościół naszym domem. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010-2013, red. Szymon Stułkowski, 233-253. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Polak, Mieczysław. 2002. Potrzeba odnowionej wizji parafii w świetle Uchwały II Powojennego Synodu Archidiecezji Gnieźnieńskiej (1995-2000). Teologia Praktyczna, 3, 179-191. DOI: https://doi.org/10.14746/tp.2002.3.11
Potocki, Andrzej. 2010. Parafialne rady duszpasterskie – pomysł na podmiotowość laikatu i demokratyzację struktur w Kościele katolickim?. W: Wybrane problemy demokracji i podmiotowości. Wprowadzenie, red. Krzysztof Wielecki, 151-170. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Półtorak, Kazimierz. 2006. Współodpowiedzialność i uczestnictwo w życiu Kościoła. Rady diecezjalne i parafialne 40 lat po Soborze Watykańskim II. W: Recepcja wskazań Soboru w życiu i działalności Kościoła w Polsce, cz. 1, red. Kazimierz Półtorak, 119-144. Szczecin: ATLA 2.
Rojowski. Leszek. 2016. Czy parafialne rady duszpasterskie w Polsce są rzeczywiście duszpasterskie? Teologia Praktyczna, 17, 61-75. DOI: https://doi.org/10.14746/tp.2016.17.04
Sadłoń. Wojciech. 2013. Duszpasterskie rady parafialne w Polsce na podstawie badań empirycznych. Teologia Praktyczna, 14, 75-90. DOI: https://doi.org/10.14746/tp.2013.14.06
Seweryniak, Henryk, 1996. Święty Kościół powszedni. Warszawa: Biblioteka WIĘZI.
Sobór Watykański II. 1965a. Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele „Christus Dominus”.
Sobór Watykański II. 1965b. Dekret o apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3064
Sobór Watykański II. 1965c. Dekret o misyjnej działalności Kościoła „Ad gentes divinitus”.
Statut. 2022. Statut Parafialnej Rady Duszpasterskiej w Archidiecezji Katowickiej. Dostęp: 28.05.2022. http://michalkowice.ihs.pl/2022/05/06/statut-parafialnej-rady-duszpasterskiej/.
Śmigiel, Wiesław. 2010. Uczestnictwo wiernych świeckich w budowaniu Kościoła – wspólnoty. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Vademecum Synodu o synodalności: Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja. 2021. Watykan.
Wal, Jan. 2000. Rola dialogu w życiu Kościoła. W: Teologia pastoralna fundamentalna, t. 1, red. Ryszard. Kamiński, 188-203. Lublin: ATLA 2.
Wodarczyk, Adam. 2011. Struktury komunijne w Kościele miejscem realizacji powołań, darów i charyzmatów. W: Kościół naszym domem. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010-2013, red. Szymon Stułkowski, 158-177. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Wsłuchani w Ducha. Uchwały II Synodu Archidiecezji Katowickiej. 2016. Nowa ewangelizacja w Kościele katowickim, 93-98. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka.
Zulehner, Paul M. 1991. Pastoraltheologie, t. 2: Gemeinde pastoral, Düsseldorf: Patmos.
Żądło. Andrzej. 1994. Jaka parafia na nasze czasy?. Kielce: Jedność.
Żądło. Andrzej. 1999. Parafia w trzecim tysiącleciu. Kielce: „NOTUS’.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Bogdan Biela
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).