Duszpasterz wobec wspomaganego samobójstwa
PDF

Słowa kluczowe

duszpasterz
wspomagane samobójstwo
eutanazja
sakrament chorych
towarzyszenie umierającym

Jak cytować

Orzeszyna, J. (2023). Duszpasterz wobec wspomaganego samobójstwa. Teologia I Moralność, 18(2(34), 69–84. https://doi.org/10.14746/TIM.2023.34.2.5

Abstrakt

Jeszcze nie tak dawno, bo niespełna pół wieku temu, odmawiano katolickiego pogrzebu osobom, które dopuściły się samobójstwa. Dzisiaj natomiast w krajach, w których jest zalegalizowana lub tolerowana eutanazja, a zwłaszcza tzw. wspomagane samobójstwo, pojawia się zupełnie nowy problem duszpasterski. Zdarza się mianowicie, że osoby, które decydują się na wspomagane samobójstwo, proszą jednocześnie, aby przy ich śmierci był obecny kapłan. Niektórzy nawet zwracają się z prośbą o udzielenie im sakramentu namaszczenia chorych, zanim zażyją śmiercionośny preparat.

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem postawy duszpasterza wobec wspomaganego samobójstwa. Najpierw zostaną przybliżone społeczno-kulturowe uwarunkowania sprzyjające eutanazji, następnie dokonane rozróżnienie jej od wspomaganego samobójstwa. Dalej będzie przedstawione stanowisko Kościoła katolickiego w sprawie udzielania sakramentów osobom, które zdecydowały się na dobrowolne skrócenie sobie życia. Wnioski z analizy prowadzą do wyjaśnienia, jak należy rozumieć duszpasterskie towarzyszenie osobom rozważającym wspomagane samobójstwo.

https://doi.org/10.14746/TIM.2023.34.2.5
PDF

Bibliografia

Assemblée des Évêques de L’Atlantique. 2018. Réflexion pastorale sur l’assistance médicale à mourir (25. 01. 2018), Dostęp: 10.03.2022. https://www.diocese-edmundston.ca/fr/docs1/lettre_pastorale_assistance_medicale_a_mourir.pdf.

Association pour le droit de mourir dans la dignité. 2022. Dostęp: 2.02.2022. https://fr.wikipedia.org/wiki/Association_pour_le_droit_de_mourir_dans_la_dignit%C3%A9.

Benedykt XVI, Encyklika o nadziei chrześcijańskiej „Spe salvi”.

Bersani, Giuseppe, Raffaella Rinaldi i Angela Iannitelli. 2018. The assisted suicide of Italians in Switzerland and the silence of psychiatry, Rivista di Psichiatria 53 (4), 173-176.

Berset, Jacques. 2021. Le suicide assisté, un «acte qui nie la vie», pour les évêques suisses. Dostęp: 01.12.2021. https://www.cath.ch/newsf/238188/.

Bliźniewska-Kowalska, Katarzyna et al. 2019. Wspomagane samobójstwo – problem etyczny i prawny. Psychiatria 16 (1), 44-49.

Code pénal Suisse. 1937. art. 114, Dostęp: 2.02.2022. https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/54/757_781_799/fr.

Commission Nationale d’Éthique pour la Médecine Humaine - NEK-CNE. 2005. L’assistance au suicide. Berno.

Commission Nationale Justice et Paix. 2016. Le suicide des aînés: un défi. Considérations éthique dans le contexte du discours sur la fin de vie et les soins palliatifs. Une contribution dans la perspective de l’éthique chrétienne sociale (11.06.2016). Basel.

Commune des évêques de Fribourg en Brisgau, Strasbourg et Bâle. 2006. Lettre pastorale “Accepter de mourir: un défi à relever”, Juin 2006, Dostęp: 2.02.2022. http://www.eveques.ch/content/view/full/5070.

Conférence des Évêques Suisses. 2019. Attitude pastorale face à la pratique du suicide assisté. Orientations pastorals. Lugano.

Exit Admd Suisse Romande. Dostęp: 2.02.2022. https://www.exit-romandie.ch/vos-questions-fr1038.html.

EXIT ADMD Suisse Romande. Vos questions. Dostęp: 25.02.2022. https://www.exit-romandie.ch/vos-questions-fr1038.html.

Exit_International. 2022. Dostęp: 2.02.2022. https://en.wikipedia.org/wiki/Exit_International; Dignitas. Dostęp: 2.02.2022. https://pl.wikipedia.org/wiki/Dignitas.

Frati, Paola et al. 2014. Suicide tourism: a pilot study on the Swiss phenomenon. Journal of Forensic and Legal Medicine 21(1), 26-30. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jflm.2013.10.017

Informations broschuere Dignitas. Dostęp: 2.03.2022. http://www.dignitas.ch/images/stories/pdf/informations-broschuere-dignitas-f.pdf.

Jan Paweł II. 1995. Encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego „Evangelium vitae”.

Katechizm Kościoła katolickiego. 1994. Poznań: Pallottinum.

Kodeks prawa kanonicznego. 1984. Poznań: Pallottinum.

Kongregacja Nauki Wiary. 1980. Deklaracja o eutanazji „Iura et bona”.

Kongregacja Nauki Wiary. 2021. List o opiece nad osobami w krytycznych i końcowych fazach życia „Samaritanus bonus”.

Kucharczyk, Franciszek. 2019. Kapłan przy eutanazji? Biskupi mówią „nie”. Gość Niedzielny 51-52, 6-8.

Les Evêques Suisses. 2002. Mourir dans la dignité. Lettre pastorale sur l’euthanasie et l’accompagnement des mourants, Einsiedeln.

Mgr Huonder exclut le sacrement des malades en cas de suicide assisté. Dostęp: 30.03.2022. https://www.cath.ch/newsf/mgr-huonder-exclut-sacrement-malades-cas-de-suicide-assiste/.

Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. 2017. Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Pistoletti, Pierre. 2022. Onction des malades et euthanasie: ce que dit l’Eglise. Dostęp: 30.03.2022. https://www.cath.ch/newsf/onction-malades-euthanasie-dit-leglise/.

Zespół Ekspertów ds. Bioetycznych Konferencji Episkopatu Polski. 2018. O terapii daremnej (uporczywej) chorych poddawanych intensywnej terapii (27.06.2018).