Osoba – czyn – rodzina. Metafizyka rodziny według Karola Wojtyły
PDF

Słowa kluczowe

metafizyka rodziny
rodzina
kryzys rodziny
Karol Wojtyła
Osoba i czyn
personalizm Wojtyły
antropologia filozoficzna
filozofia człowieka

Jak cytować

Zgórecki, P. (2024). Osoba – czyn – rodzina. Metafizyka rodziny według Karola Wojtyły. Teologia I Moralność, 19(2(36), 109–123. https://doi.org/10.14746/TIM.2024.36.2.8

Abstrakt

Wiele wskazuje na to, że papieskie nauczanie Jana Pawła II o rodzinie znajduje swoje źródło we wczesnych filozoficznych i teologicznych poszukiwaniach Karola Wojtyły. Problem tytułowej „metafizyki rodziny”, czyli metafizycznych podstaw nauczania Jana Pawła II o rodzinie jest jednak rzadko poruszany w literaturze. Dlatego w tym artykule podjęto analizę filozoficznego dorobku Karola Wojtyły w kontekście zagadnienia rodziny. Celem poniższego studium jest wyjaśnienie, dlaczego wyłaniająca się z Osoby i czynu oraz innych prac metafizyka osoby stanowi odpowiedź na liczne problemy, przed którymi staje dziś rodzina. W studium zastosowano metodę analizy literatury źródłowej. Z przeprowadzonych analiz wynika wniosek, że rodzina stanowi miejsce prawdziwego urzeczywistniania się osoby.

https://doi.org/10.14746/TIM.2024.36.2.8
PDF

Bibliografia

Arystoteles. 2003. Fizyka, tłum. Kazimierz Leśniak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Boecjusz. 2007. Traktaty teologiczne, tłum. Agnieszka Kijewska i Rafał Bielak. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Cassirer, Ernst. 2017. Esej o człowieku: Wstęp do filozofii kultury, tłum. Anna Staniewska. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Descartes, René. 1958. Medytacje o pierwszej filozofii, tłum. Maria i Kazimierz Ajdukiewiczowie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Diels, Hermann. 1903. Die Fragmente der Vorsokratiker: Griechisch und Deutsch. Berlin: Weidmann.

Han, Byung-Chul. 2022. Nie-do-rzeczy, tłum. Mateusz Falkowski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Han, Byung-Chul. 2015. The Burnout Society. Stanford, CA: Stanford University Press.

Han, Byung-Chul. 2015. The Transparency Society. Stanford, CA: Stanford University Press.

Han, Byung-Chul. 2017. The Scent of Time: A Philosophical Essay on the Art of Lingering. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.

Han, Byung-Chul. 2022. Hyperculture: Culture and Globalisation. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.

Han, Byung-Chul. 2022. Non-Things: Upheaval in the Lifeworld. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2023. Fenomenologia ducha, tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Husserl, Edmund. 2017. Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, tłum. S. Walczewska. Kraków: Vis-à-Vis Etiuda.

Kant, Immanuel. 2013. Dzieła zebrane, t. II: Krytyka czystego rozumu. Vol. 2. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Kant, Immanuel. 2013. Dzieła zebrane, t. III: Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która ma wystąpić jako nauka. Ugruntowanie metafizyki moralności. Metafizyczne podstawy przyrodoznawstwa. Krytyka praktycznego rozumu. Vol. 3. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Kant, Immanuel. 2013. Dzieła zebrane, t. V: Religia w obrębie samego rozumu. Spór fakultetów. Metafizyka moralności. Vol. 5. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Kupczak, Jarosław. 2020. „Teologiczne korzenie współczesnego kryzysu ojcostwa, płci i rodziny. Na marginesie Promieniowania ojcostwa Karola Wojtyły”. Roczniki Humanistyczne, 68(1): 291-303. DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2068s-20

Kukołowicz, Tadeusz. 1973. „Osoba i czyn a wychowanie w rodzinie”. Analecta Cracoviensia, 5: 211-221. https://czasopisma.upjp2.edu.pl/analectacracoviensia/article/download/2680/2562 DOI: https://doi.org/10.15633/acr.2680

Plotyn. 1959. Enneady, tłum. Adam Krokiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Roubo, Franciszek. 2017. „Idea rodzicielstwa duchowego w życiu i twórczości Karola Wojtyły”. Teologia i Moralność, 12(1) 21: 167-183. DOI: https://doi.org/10.14746/tim.2017.21.1.10

Skrzypczak, Robert. 2020. „Osoba i relacja. Personalistyczny sens miłości i seksualności według Jana Pawła II”. Studia Bobolanum, 31(2): 5-27. DOI: https://doi.org/10.30439/2020.2.1

Sztaba, Maciej. 2011. „Kategoria uczestnictwa w odniesieniu do rodziny w świetle myśli Karola Wojtyły – bł. Jana Pawła II”. Nauki o edukacji, 6: 39-52. https://pracownik.kul.pl/files/12843/public/Kategoria_uczestnictwa_w_mysli_Karola_Wojtyly_-_Jana_Pawla_II.pdf.

Waleszczuk, Zbigniew. 2015. „Rodzina według św. Jana Pawła II”. Roczniki Teologiczne, 62(10): 161-173. DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2015.62.10-11

Wojtyla, Karol. 1954. „System etyczny Maksa Schelera jako środek do opracowania etyki chrześcijańskiej”. Polonia Sacra, 6(1-2, 4), 143-161.

Wojtyla, Karol. 1959. „O metafizycznej i fenomenologicznej podstawie normy moralnej (w oparciu o koncepcje św. Tomasza z Akwinu oraz Maksa Schelera)”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 6(1/2): 99-124.

Wojtyla, Karol. 1969. „Problem doświadczenia w etyce”. Roczniki Filozoficzne / Annales de Philosophie / Annals of Philosophy, 17(2): 5-24.

Wojtyla, Karol. 1999. Elementarz etyczny. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Wojtyla, Karol. 1986. Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Wojtyla, Karol. 1969. Osoba i czyn. Lublin: Polskie Towarzystwo Teologiczne.

Wojtyla, Karol. 1976. „Osoba: podmiot i wspólnota”. Roczniki Filozoficzne, 24(2): 5-39.

Wojtyla, Karol. 1977. „Participation or alienation?”. Analecta Husserliana, 7: 61-73. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-017-3463-9_6

Wojtyla, Karol. 1978. „Antropologia Encykliki Humanae vitae”. Analecta Cracoviensia, 10: 9-28. DOI: https://doi.org/10.15633/acr.2943

Wojtyla, Karol. 1979. „Problem konstytuowania się kultury poprzez ludzką praxis”. Roczniki Filozoficzne, 27(1): 9-20.

Wojtyła, Wojciech. 2013. „Sposób rozumienia zasady uczestnictwa przez Karola Wojtyłę–Jana Pawła II a proces wychowania”. Wychowywać do uczestnictwa. Zeszyty Formacji Katechetów, 51(3): 26-35. https://zfk.katecheza.radom.pl/index.php/zfk/article/view/413.