Abstrakt
Wydaje się, że refleksja dotyczące pokuty w dostępnych badaniach na temat sakramentu pokuty w pełni wyczerpuje problem natury, znaczenia i cech charakterystycznych dla tej postawy człowieka nawróconego.
To nie ułatwia prezentacji zagadnień teologicznych z perspektywy współczesnej refleksji nad pokutą, zwłaszcza jeśli ma to być próba pokazania nowych aspektów, a nie tylko powtórzeniem znanych i obecnych w przeprowadzonych badaniach przemyśleń na ten temat. Wydaje się, że na podstawie współczesnej myśli możemy przedstawić kilka oryginalnych aspektów odnoszących się do rozumienia istoty i cechy nawrócenia. Należą do nich antropologiczne podstawy zrozumienia i smutek, a także trzy ważne aspekty teologiczne w akcie skruchy za grzechy, które zawierają perspektywę zbawienia, miłości i solidarności. Współczesna refleksja teologiczna na temat pokuty, zwłaszcza w podręcznikach i opracowań o sztuce spowiedzi koncentruje się na przedstawieniu definicji, rodzaju, właściwości konieczności i obowiązku tego ważnego aktu w procesie nawrócenia człowieka. Często te myśli są zgodne z prawem i brakuje im głębi teologicznej wyjaśnienia istoty pokuty. Aby chronić doświadczenie sakramentu pojednania wobec legalizmu warto kontynuować refleksję o naturze pokuty i szukać tych aspektów, które pozwalają na głębsze doświadczenie sakramentalnej pokuty i jego ustawy zasadniczej. Antropologiczne i teologiczne aspekty, przedstawione w tym artykule, a obecne we współczesnej refleksji teologicznej są punktem wyjścia dla lepszego sposobu na odkrywanie tego sakramentu.
Bibliografia
Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est, Watykan 2005.
Boros L., Odkrywanie Boga, tłum. C. Tarnogórski, Warszawa 1974.
Brunner A., Reue als geschichtliche Macht, „Stimmen der Zeit” 171(1963), z. 4, s. 422-431. Brunner A., Reue und Vergebung, „Geist und Leben” 25(1952), z. 2, s. 98-106.
Fraling B., Persönliche Bewältigung der Schuld, Reue, Metanoia, w: Sünde Schuld Erlösung. Kongress der Moraltheologen und Sozialethiker 1971 in Salzburg, red. S. Rehl, Salzburg 1973, s. 85-89.
Gerardi R., Teologia ed etica della penitenta. Vita cristiana, vita riconciliata, Bologna 1993.
Granat W., Sakramenty święte, cz. II: Chrzest. Bierzmowanie. Pokuta, Lublin 1966. Häring B., Christ in einer neuen Welt. Lebensgestaltung aus dem Glauben, Freiburg i.Br.1960.
Häring B., Die grosse Versöhnung. Neue Perspektiven des Bußsakramentes, Salzburg 1970.
Jan Paweł II, List do kapłanów na Wielki Czwartek 2002 r., „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 23(2002), nr 5, s. 5-8.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Reconciliatio et paenitentia, Watykan 1984. Kasztelan J., Sprawowanie sakramentu pokuty, Kraków 1993.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2009. Marcol A., Pokuta i sakrament pokuty, Opole 1992.
Obrzędy pokuty. Dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 1996.
Petrà B., Fare il confessore oggi, Bologna 2012.
Płatek J.S., Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania, Częstochowa 1996.
Rahner K., Beichtprobleme, „Geist und Leben” 27(1954), z. 6, s. 435-446.
Rahner K., Reue, w: Sacramentum mundi. Theologisches Lexikon für die Praxis, t. 4, Frei- burg i.Br. 1969, k. 300-306.
Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Sagmeister R., Reue, w: Neues Lexikon der christlichen Moral, red. H. Rotter, G. Virt, Innsbruck–Wien 1990, s. 646-651.
Scheeben M.J., Die Mysterien des Christentums. Wesen, Bedeutung und Gesamtschau, Kaldenkirchen 1956.
Scheeben M.J., Tajemnice chrześcijaństwa, tłum. J. Rostworowski, I. Bieda, Kraków 1970.
Scheler M., Vom Ewigen im Menschen, Bern 1954.
Sobór Trydencki, Nauka o sakramencie pokuty, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, oprac. S. Głowa, I. Bieda, Poznań 1989, s. 432-444.
Speyer von A., Spowiedź, tłum. W. Szymona, Poznań 1993.
Weismayer J., Reue, Lexikon für Theologie Und Kirche t. 8, Freiburg i.Br. 2006, k. 1135-1139. Werbick J., Schulderfahrung und Bußsakrament, Mainz 1985.
Licencja
Prawa autorskie są zastrzeżone