Schlagworte
AI
selekcja zarodków
in vitro
bioetyka
nauczanie Kościoła katolickiego
uczenie maszynowe
głębokie uczenie
procedury wspomaganego rozrodu
Zitationsvorschlag
Abstract
Celem publikacji jest przedstawienie dylematów etycznych oraz stanowiska Kościoła katolickiego w odniesieniu do wykorzystania sztucznej inteligencji w procedurze zapłodnienia in vitro. Artykuł przedstawia klasyczny przebieg procedury sztucznego zapłodnienia, wyniki badań nad zastosowaniem sztucznej inteligencji w selekcji zarodków, a także wynikające z tego problemy etyczne. Podstawową metodą badawczą była analiza i synteza literatury naukowej oraz nauczania Kościoła katolickiego. Wnioski wskazują, że choć wykorzystanie sztucznej inteligencji zwiększa techniczną skuteczność selekcji zarodków, nie zmienia to moralnej oceny procedury in vitro, która z perspektywy katolickiej pozostaje nie do przyjęcia.
Literaturhinweise
Afnan, Michael Anis Mihdi i in. 2021. „Ethical Implementation of Artificial Intelligence to Select Embryos in In Vitro Fertilization”. W: Proceedings of the 2021 AAAI/ACM Conference on AI, Ethics, and Society, 412-423. New York: ACM.
Antczak, Karol. 2016. „Uczenie głębokie w diagnostyce medycznej”. Symulacja w Badaniach i Rozwoju, 7(3-4): 83-88.
Aufieri, Roberto i Francesco Mastrocola. 2025. „Balancing Technology, Ethics, and Society: A Review of Artificial Intelligence in Embryo Selection”. Information, 16(1): 18. DOI: https://doi.org/10.3390/info16010018
Benedykt XVI. 2008. Przemówienie do uczestników sympozjum na temat bioetyki i naprotechnologii (Rzym, 2008). Watykan.
Benedykt XVI. 2009. Encyklika „Caritas in veritate”.
Benedykt XVI. 2012. Przemówienie podczas XVIII sesji generalnej Papieskiej Akademii Życia „Diagnostyka i leczenie niepłodności” (25 lutego 2012). Watykan.
Borna, Mahdi-Reza, Mohammad Mehdi Sepehri i Behnam Maleki. 2024. „An artificial intelligence algorithm to select most viable embryos considering current process in IVF labs”. Frontiers in Artificial Intelligence, 7: 118. DOI: https://doi.org/10.3389/frai.2024.1375474
Dykasteria Nauki Wiary i Dykasteria ds. Kultury i Edukacji. 2025. Nota „Antiqua et nova” na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką (28 stycznia 2025). Watykan.
Franciszek. 2014. Przemówienie do członków Stowarzyszenia Włoskich Lekarzy Katolickich (15 listopada 2014). Watykan.
Franciszek. 2015. Encyklika „Laudato Si’”.
Franciszek. 2024a. „Sztuczna inteligencja i pokój”. Orędzie na 57. Światowy Dzień Pokoju (1 stycznia 2024). Watykan. DOI: https://doi.org/10.58324/s.375
Franciszek. 2024b. Przemówienie Ojca Świętego na temat etycznego wykorzystania sztucznej inteligencji (2024). Watykan.
Jan Paweł II. 1995. Encyklika „Evangelium Vitae”.
Kim, Hyung Min i in. 2023. „Evaluation of the Clinical Efficacy and Trust in AI-Assisted Embryo Ranking: Survey-Based Prospective Study”. Journal of Medical Internet Research, 26: e52637. DOI: https://doi.org/10.2196/52637
Kongregacja Nauki Wiary. 1987. Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania. Odpowiedzi na niektóre aktualne zagadnienia („Donum Vitae”).
Kongregacja Nauki Wiary. 2008. Instrukcja „Dignitas personae” dotycząca niektórych problemów bioetycznych.
Koplin, Julian J. i in. 2025. „Ethics of artificial intelligence in embryo assessment: mapping the terrain”. Human Reproduction, 40(2): 179-185. DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deae264
Kufel, Jakub i in. 2021. „Czym jest deep learning, uczenie maszynowe i sztuczne sieci neuronowe? – Przykładowe zastosowania w medycynie”. W: Innowacje w medycynie – przegląd wybranych technologii XXI w., tom 2, red. Jakub Kufel i Piotr Lewandowski, 19-41. Łódź: ArchaeGraph.
Lee, Tammy i in. 2024. „A brief history of artificial intelligence embryo selection: from black-box to glass-box”. Human Reproduction, 39(2): 285-292. DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/dead254
Liu, Xiaoyan i in. 2023. „Construction of the machine learning-based live birth prediction models for the first in vitro fertilization pregnant women”. BMC Pregnancy and Childbirth, 23: 476. DOI: https://doi.org/10.1186/s12884-023-05775-3
Niewęgłowski, Kacper i in. 2021. „Zastosowania sztucznej inteligencji (AI) w medycynie”. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 27(3): 213-219. DOI: https://doi.org/10.26444/monz/142085
Olawade, David B. i in. 2025. „Artificial intelligence in in-vitro fertilization (IVF): A new era of precision and personalization in fertility treatments”. Journal of Gynecology Obstetrics and Human Reproduction, 54(3): art.102903 (1-10). DOI: https://doi.org/10.1016/j.jogoh.2024.102903
Papieska Akademia Życia. 2020. Rome Call for AI Ethics. Rzym.
Patrzyk, Sebastian i Anna Woźniacka. 2022. Sztuczna inteligencja w medycynie. Łódź: UMedical Reports.
Pugeda, Teofilo Giovan S. III. 2024. „Embryo Selection in the Context of In Vitro Fertilization”. The Linacre Quarterly, 91(1): 21-28. DOI: https://doi.org/10.1177/00243639231169828
Spencer, Lindsay i in. 2022. „Ensembled Deep Learning for the Classification of Human Sperm Head Morphology”. Advanced Intelligent Systems, 4(10): 2200111. DOI: https://doi.org/10.1002/aisy.202200111
Swain, Jason E. i in. 2020. „AI in the treatment of fertility: key considerations”. Journal of Assisted Reproduction and Genetics, 37: 2817-2824. DOI: https://doi.org/10.1007/s10815-020-01950-z
Tran, Duc M. i in. 2024. „Advancing Embryo Selection: A Comparative Study of State-of-the-Art Deep Learning Models for IVF Embryo Quality Assessment”. Preprint, Research Square, 5 marca 2024. DOI: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-4010165/v1
Wasilewski, Tadeusz. 2017. „Procedura in vitro – technika i konsekwencje”. W: Wobec in vitro. Genetyczne, moralne, filozoficzne, teologiczne i prawne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego, red. Jacek Grzybowski i Franciszek Longchamps de Bérier, 17-45. Kielce: Jedność.
Lizenz
Copyright (c) 2025 Mateusz Dańczak
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung 4.0 International.