Abstract
The article critically examines the relationship between psychology and theology from a theological perspective, grounden in selected texts of the Magisterium of the Church in the twenty-first century. Recognizing the significant role of psychology in contemporary conceptions of the human person, this work aims to consider the benefits and potential challenges associated with applying its methods and research findings across various areas of theology. The analysis demonstrates that the Church generally adopts a positive stance toward psychology, appreciating its contribution to a holistic understanding of the human person, enhanced anthropological insight, and the contextualization of theology within the modern era. Concurrently, it acknowledges fundamental methodological differences and distinct objectives inherent to each discipline, highlighting the fragmentary nature of psychology which may give rise to reductionist tendencies in theological anthropology.
References
Bachanek, Grzegorz. 2015. „Psychologia a teologia. Miejsce spotkania w antropologicznej refleksji J. Ratzingera”. Studia Teologii Dogmatycznej, 1: 31-47.
Benedykt XVI. 2007. Encyklika „Spe salvi”.
Benedykt XVI. 2009. Encyklika „Caritas in veritate”.
Benedykt XVI. 2010. Benedykt XVI: Nie psychologia a Bóg. Dostęp: 14.06.2025. http://info.wiara.pl/doc/636581.Benedykt-XVI-Nie-psychologia-a-Bog
Benedykt XVI. 2016. Przemówienie na uniwersytecie w Ratyzbonie (Regensburg).
Brentano, Franz. 2023. Psychologia Arystotelesa, a w szczególności jego teoria nous poiêtikos. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. DOI: https://doi.org/10.4467/K7423.56/22.23.16663
Dicastery for Promoting Integral Human Development. 2020. Accompanying people in psychological distress in the context of the covid-19 pandemic.
Doliński, Dariusz i Jan Strelau. 2016. Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ellis, Albert. 2005. The myth of self-esteem. Amherst: Prometheus Books.
Franciszek. 2013. Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium”.
Franciszek. 2016. Posynodalna adhortacja apostolska „Amoris laetitia”.
Franciszek. 2018. Konstytucja apostolska „Veritatis gaudium”.
Jan Paweł II. 1979. Adhortacja apostolska „Catechesi Tradendae”.
Jan Paweł II. 1990. Konstytucja „Ex corde Ecclesiae”.
Jan Paweł II. 1992. Adhortacja apostolska „Pastores dabo vobis”.
Jan Paweł II. 1995. Przemówienie do członków Trybunału Roty Rzymskiej z 10 lutego 1995 r.
Jan Paweł II. 2002. Przemówienie podczas spotkania Ojca Świętego z lekarzami.
Jan Paweł II. 2002a. Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego.
Jan Paweł II. 2003. Posynodalna Adhortacja apostolska „Pastores gregis”.
Jan Paweł II. 2003a. Posynodalna Adhortacja apostolska „Ecclesia in Europa”.
Jan Paweł II. 2003b. Przemówienie do członków Trybunału Roty Rzymskiej o godności i nienaruszalności sakramentalnego małżeństwa.
Jan Paweł II. 2005. List apostolski „Il rapido sviluppo”.
Kongregacja ds. duchowieństwa. 2016. Dar powołania do kapłaństwa. Nowe Ratio Fundamentalis Institutionis Sacerdotalis.
Jarosz, Marek. 2010. „Pojęcie duchowości w psychologii”. W: Studia z Psychologii w KUL, t. 16, red. Oleg Gorbaniuk i in., 9-22. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kongregacja ds. Wychowania Katolickiego. 2008. Wskazania odnośnie do wykorzystywania nauk psychologicznych w przyjmowaniu i formacji kandydatów do kapłaństwa.
Król, Józef. 2005. „Duchowość z punktu widzenia psychologii”. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 25: 113-122.
Leon XIII. 1892. List apostolski „In Magna”.
Maslow, Abraham. 2014. Motywacja i osobowość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Papieska Rada Iustitia et Pax. 2005. Kompendium nauki społecznej Kościoła.
Pius X. 1907. Encyklika „Pascendi Dominici Gregis”.
Pius XII. 1943. Encyklika „Divino Afflante Spiritu”.
Pius XII. 1950. Encyklika „Humani generis”.
Platon. 1958. Państwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe.
Platon. 1993. Fajdros. Warszawa: Wydawnictwo Antyk.
Platon. 1993a. Uczta. Warszawa: Wydawnictwo Antyk.
Platon. 1996. Gorgiasz. Warszawa: Wydawnictwo Antyk.
Pontifical Council for The Family. 2000. Family, marriage and „de facto” unions.
Ratzinger, Joseph. 2001. Służyć prawdzie. Myśli na każdy dzień. Wrocław: TUM.
Rogers, Carl. 2002. O stawaniu się osobą. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
Sobór Watykański II. 1965. Dekret o formacji kapłańskiej „Optatam totus”
Sobór Watykański II. 1965a. Konstytucja o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”.
Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów. 2018. Młodzi, wiara i rozeznawanie powołania. Dokument końcowy.
License
Copyright (c) 2025 Justyna Kapłańska

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
