Wierność sumieniu w świetle wybranych dzieł Johna Henry’ego Newmana oraz Konstytucji Gaudium et spes

Abstrakt

Spoglądając na panoramę współczesnego świata, można dojść do przekonania, że człowiek XXI wieku głęboko w swoim wnętrzu nosi poważny kryzys tożsamości. Wśród wielu przyczyn takiego stanu rzeczy, niewątpliwie jedną z nich jest to, że zapomniano o roli sumienia jako czynniku, który reguluje i wskazuje na rzeczywistość Prawdy, wobec której człowiek powinien kształtować swoje życie.

Przywołanie refleksji nad którą pochylili się Ojcowie Soborowi zebrani na Vaticanum II wydaje się być cenny wkładem we współczesną debatę nad tożsamością człowieka, szczególnie jeśli chodzi o rolę sumienia i obowiązek wierności jego nakazom. Istotny wkład w kształtowanie soborowej koncepcji sumienia ma również ten, który w literaturze fachowej, nazywany jest Ojcem Soboru Watykańskiego II, a mianowicie John Henry Newman, invisibile peritus Soboru Watykańskiego II – określanego także mianem Soboru Newmana – wynoszony jest przez niektórych komentatorów do godności doktora sumienia. Niestety idee, zawarte w nauce kardynała i znajdujące swój dopełnienie w dokumencie soborowym Gaudium et spes, ciągle mają problem, by przebić się do świadomości człowieka XXI wieku.

Niniejsze studium podejmuje kwestię obowiązku wierności sumieniu w perspektywie nauczania John’a Henry’ego Newman’a oraz Konstytucji Gaudium et spes. Jego celem jest ukazanie istotnej i tożsamej linii, jaką można zauważyć między myślą kardynała, a nauczaniem Soboru w odniesieniu do poruszanej kwestii. W dobie kryzysu tożsamości współczesnego człowieka przypomnienie fundamentalnej nauki o sumieniu, wydaje się być wartościowym głosem we współczesnej debacie moralnej i istotnym wskazaniem dla dzisiejszego człowieka.