Słowa kluczowe
neo-avant-garde
Black Cards
Lexicon
surrealism
Jak cytować
Abstrakt
The article presents the first extended discussion of the structure of Oneiron’s Black Cards – the neoavantgarde project connecting image and word. Using literary instruments, the author attempts to read this work on three basic levels: the perception of the series, the analysis of the space of every single card, and an attempt to decipher the autonomous “micro-works” falling into the card area.
Multilayerism refers to the original premise of the creators. Thanks to their collective and aleatory work, Black Cards were meant to reflect the game of the subconscious. This reading of the Cards on three levels is aimed at identifying the sources of inspiration of the artists participating in the workand determining the role of words and literature in this multifaceted intention.
Bibliografia
Akrobata, [w:] J.E. Cirlot, Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2007.
Bal M., Rozsiewanie obrazu. Opowieść Vermeera, [w:] Słowo / obraz, red. G. Godlewski, A. Karpowicz i in., Warszawa 2010.
Battisini M., Symbole i alegorie. Historia, sztuka, ikonografia, przeł. K. Dyjas, Warszawa 2005.
Blake W., Sen Jakuba [akwarela], [w:] C.G. Jung, Psychologia a alchemia, przeł. R. Reszke, Warszawa 2016.
Bogalecki P., Szczęśliwe winy teolingwizmu. Polska poezja po roku 1968 w perspektywie postsekularnej, Kraków 2016.
Broll U., [kat. wyst.], red. K. Kucharska, J. Hobgarska, Jelenia Góra 2005.
Broll U., Atman znaczy oddech, [kat. wyst.], red. K. Kucharska, J. Hobgarska, Warszawa 2019.
Cortázar J., Gra w klasy, przeł. Z. Chądzyńska, Warszawa 2020.
Cudak R., Rzut oka na polską genologię literacką, red. D. Ostaszewska, R. Cudak, Warszawa 2007.
Eco U., Na ramionach olbrzymów, przeł. K. Żaboklicki, Warszawa 2019.
Eliade M., Mity, sny i misteria, Warszawa 1994.
Eliade M., Obrazy i symbole, przeł. M. i P. Rodakowie, Warszawa 2009.
Eliade M., Wprowadzenie, [w:] tegoż, Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne, przeł. K. Kocjan, Kraków 1997.
Gawlik P., Waniek L., O katowickiej grupie Oneiron, [w:] Awangarda, underground. Idee, historie, praktyki w kulturze polskiej i czeskiej, red. A. Karpowicz, W. Parfianowicz, X. Stańczyk, Kraków 2018.
Grupa Oneiron, Cztery teksty, koniec lat 60., zbiory archiwalne Zygmunta Stuchlika.
Grupa Oneiron, O Oglądający! „Nowy Bezpretensjonalny chaos w obrazkach”, [w:] Katowicki underground artystycznypo 1953 roku, red. J. Zagrodzki, oprac. S. Ruksza, Katowice 2004.
Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe, Kraków 2013.
Higgins D., Strategia poezji wizualnej. Trzy aspekty, przeł. K. Brzeziński, [w:] tegoż, Nowoczesność od czasu postmodernizmu oraz inne eseje, wyb. i oprac. P. Rypson, Gdańsk 2000.
Hocke G.R., Świat jako labirynt. Manieryzm w literaturze, przeł. M. Chojnacki, Gdańsk 2015.
Huizinga J., Homo ludens, przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 2007.
Jakimowicz-Shah M., Jakimowicz A., Mitologia indyjska, Warszawa 1982.
Jung C.G., Psychologia a alchemia, przeł. R. Reszke, Warszawa 2016.
Katowicki underground artystyczny po 1953 roku, red. J. Zagrodzki, oprac. S. Ruksza, Katowice 2004.
Kolektywne zapiski grupy Oneiron, 2 poł. lat 60. XX wieku, archiwum prywatne Zygmunta Stuchlika.
Księga Jecirah. Klucz kabały, komentarz, tłum. ze starohebrajskiego, wstęp J. Prokopowicz, Warszawa 1994.
Luca G., Kubomanie i obiekty, [w:] Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangardy środkowej, red. J. Kornhauser, K. Siewior, Kraków 2014.
Łyczkowska K., Szarzyńska K., Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1981.
Markiewicz J., Chaos [plakat promujący wystawę Czarnych kart], Siemianowice Śląskie 1973.
Mrass P., Gry wyobraźni. O projekcie Czarnych kart, [w:] Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, red. P. Mrass, A. Urbanowicz, H. Waniek, Katowice 2007.
Ogień, [w:] J.E. Cirlot, Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2007.
Owidiusz, Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska, S. Stabryła, Wrocław–Warszawa–Kraków 1953.
Pallasma J., Oczy skóry, przeł. M. Choptiany, Kraków 2012.
Perloff M., After Free Verse. The New Nonlinear Poetries, [w:] Close Listening Poetry and the Performed Word, red. Ch. Bernstein, New York 1998. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195109924.003.0005
Rypson P., Obraz słowa. Historia poezji wizualnej, Warszawa 1989.
Scott H., Tarot dla początkujących. Jak zrozumieć i interpretować Tarota, przeł. A. Ufland, Białystok 2013.
Stuchlik Z., Literami malowane, [w:] tegoż, Relacje z nocnych podróży, Katowice 2008.
Taborska A., Spiskowcy wyobraźni. Surrealizm, Gdańsk 2013.
Tarot, [w:] J.E. Cirlot, Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2007.
Tucci G., Mandala, przeł. I. Kania, Kraków 2002.
Urbanowicz A., Dotknięcia, ślady, [w:] Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, red. P. Mrass, A. Urbanowicz, H. Waniek, Katowice 2007.
Urbanowicz A., Śladami chaosu, „Opcje” 1996, nr 3.
Wallis T., Napisy w obrazach, [w:] tegoż, Sztuki i znaki. Pisma semiotyczne, Warszawa 1983.
Waniek H., Dziady berlińskie, Wrocław 1999.
Waniek H., Rytuał. Misterium. Realizacja, [w:] Katowicki underground artystyczny po 1953 roku, red. J. Zagrodzki, oprac. S. Ruksza, Katowice 2004.
Wysłouch S., Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).