Słowa kluczowe
wolność wypowiedzi
pozytywne obowiązki państwa
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 615
Liczba pobrań: 802
Abstrakt
Ochrona sygnalistów jest przede wszystkim przedmiotem zainteresowania prawa pracy, jednakże w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wskazuje się na związki ochrony sygnalistów z ochroną wolności wypowiedzi. Ujawnienie nieprawidłowości przez sygnalistę jest bowiem realizacją prawa do rozpowszechniania informacji, chronionego przez Konstytucję RP oraz Konwencję o ochronie podstawowych praw i wolności. Sygnalizacja pozwala na kontrolę funkcjonowania instytucji publicznych oraz realizację postulatu transparentności życia publicznego, dlatego w demokratycznym społeczeństwie jest szczególnie istotne, by zapewnić sygnalistom ochronę przed różnego rodzaju sankcjami, które mogą być na nich nałożone w następstwie ujawnienia informacji o nieprawidłowościach. Celem niniejszego artykułu jest ustalenie, w jakich warunkach osobie ujawniającej nieprawidłowości przysługuje status sygnalisty, dokonanie analizy związków ochrony sygnalistów z wolnością wypowiedzi, a także próba rozważenia, czy na państwie ciążą obowiązki objęcia sygnalistów ochroną.
Bibliografia
Becker, E. (2015). Calling foul: deficiencies in approaches to environmental whistleblowers and suggested reforms. Washington and Lee Journal of Energy, Climate, and the Environment 6(1): 65–97.
Biłgorajski, A. (2013). Granice wolności wypowiedzi. Studium konstytucyjnoprawne. Warszawa.
Bychawska-Sinarska, D. (2017). Rola Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w kształtowaniu standardów ochrony wolności słowa w Polsce. Europejski Przegląd Sądowy 2(137): 34–49.
De Maria, W. (1995). Whistleblowing. Alternative Law Journal 20(6): 270–281.
Florczak-Wątor, M. (2014). Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych. Kraków.
Florczak-Wątor, M. (2018). Obowiązki ochronne państwa w świetle Konstytucji RP i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Kraków.
Florek, L. (2016). Ochrona pracowników jako słabszej strony stosunku prawnego, [w:] M. Boratyńska (red.), Ochrona słabszej strony stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu: 981–992.
Fox, R.G. (1993). Protecting the whistleblower. Adelaide Law Review 15(6): 137–163.
Hoedt-Rasmussen, I., Voorhof, D. (2018). Whistleblowing for sustainable democracy. Netherlands Quarterly of Human Rights 36(3): 3–6.
Jabłoński, M. (2018). Jawność działania władz publicznych jako dobro wspólne. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 80(1): 39–52.
Jaśkowski, K. (2019). Komentarz do art. 45, [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Warszawa: 345–370.
Kamiński, I.C. (2010). Ograniczenia swobody wypowiedzi dopuszczalne w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Analiza krytyczna. Warszawa.
Karaźniewicz, J. (2015). Instytucja sygnalizacji w polskim procesie karnym. Toruń.
Makowski G., Waszak, M. (2016). Ustawa o ochronie sygnalistów w Polsce – o potrzebie i perspektywach jej wprowadzenia. Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/Ustawa-o-ochronie-sygnalistow-w-Polsce_PP.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Nowicki, M.A. (2005). Fuentes Bobo przeciwko Hiszpanii – wyrok ETPC z dnia 29 lutego 2000 r., skarga nr 39293/98, [w:] M.A. Nowicki, Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999–2004. Kraków: 1008.
Nowicki, M.A. (2013), Komentarz do art. 10, [w:] M.A. Nowicki (red.), Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Warszawa: 761–824.
Osowski, S., Wilk, B. (2016). Jawność jako zasada demokratycznego państwa prawa. Krajowa Rada Sądownictwa 4(33): 27–34.
Ploszka, A. (2014). Ochrona demaskatorów (whistleblowers) w orzecznictwie ETPC. Europejski Przegląd Sądowy 4(103): 12–18.
Sadomski, J. (2016). Komentarz do art. 54, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz do art. 1–86. Warszawa: 1278–1298.
Schubert, C. (2011). Whistle-blowing after Heinisch v. Germany. Much ado about nothing? German Yearbook of International Law 54: 753–763.
Sobczyk, A. (2015). Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów pracy, [w:] M. Florczak-Wątor (red.), Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki. Kraków: 115–127.
Świątkowski, A.M. (2015). Sygnalizacja (whistleblowing) a prawo pracy. Przegląd Sądowy 5(116): 6–25.
Voorhof, D. (2012). The European Convention on Human Rights: the right to freedom of expression and information restricted by duties and responsibilities in a democratic society. Human Rights 7(2): 1–40.
Wojciechowska-Nowak, A. (2012). Założenia do ustawy o ochronie osób sygnalizujących nieprawidłowości w środowisku zawodowym. Jak polski ustawodawca może czerpać z doświadczeń państw obcych? Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/AWN-Zalozenia-do-ustawy-o-ochronie-osob-sygnalizujacych-nieprawidlowosci.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Wojciechowska-Nowak, A. (2015). Ochrona sygnalistów, [w:] G. Makowski, C. Nowak, A. Wojciechowska-Nowak, Realizacja wybranych postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji w Polsce. Warszawa. <http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2016/10/UNCAC.pdf> [dostęp: 4.08.2019].
Wujczyk, M. (2014). Podstawy whistleblowingu w polskim prawie pracy. Przegląd Sądowy 6: 114–121.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.