Abstract
Purpose/Thesis: The amount of digital research data is constantly growing worldwide, and the need to store and share it in a secure environment is becoming apparent. Online platforms called repositories are a widely recognized place to collect research results. From the point of view of the long-term security of the data deposited in them, it is important that repositories meet generally accepted standards, so that they can be counted among the ‘trusted repositories’. In addition, providing open access to or at least storing research data in so-called trusted repositories is becoming one of the requirements for proper accounting of scientific research projects. The purpose of this article is to present the result of a review of tools for obtaining certification that confirms the trustworthiness of research data repositories. Certificates which formed the basis for the development of the 2010 Memorandum of Understanding were selected (including the necessary update). The number of institutions and their repositories with a current certificate awarded was also checked. Approach/Methods: The study applied the method of critical analysis of documentation using normative and informative materials found on the websites of entities that audit and certify digital repositories. Results and conclusions: Research has shown that, as of now, only about 4% of repositories registered with the international registry of research data repositories re3data.org have at least one current widely recognized certificate. Factors discouraging people from applying for a prestigious certificate may be its price and the lengthy process of evaluating and verifying an application.
References
Adamiec A., Model oceny akademickich repozytoriów instytucjonalnych w Polsce w kontekście otwartej nauki, Warszawa: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego 2023.
Center for Research Libraries. Global Resources Network, Certification and Assessment of Digital Repositories, https://www.crl.edu/archiving-preservation/digitalarchives/certification-assessment [dostęp: 4.05.2024].
Cisek S., Metoda analizy i krytyki piśmiennictwa w nauce o informacji i bibliotekoznawstwie w XXI wieku, „Przegląd Biblioteczny” 2010, nr 3, s. 274–275. DOI: https://doi.org/10.36702/pb.411
Consultative Committee for Space Data Systems, Audit and Certification of Trustworthy Digital Repositories. Recommended Practice, CCSDS 652.0-M-1, Magenta Book, September 2011, https://public.ccsds.org/Pubs/652x0m1.pdf [dostęp: 26.03.2024].
Consultative Committee for Space Data Systems, Reference Model for an Open Archival Information System (OAIS). Draft recommended Practice, CCSDS 650.0-P-2.1, Pink Book, October 2020, https://public.ccsds.org/Lists/CCSDS%206500P21/650x0021. pdf [dostęp: 26.03.2024].
CoreTrustSeal, Administrative fee, 2024, https://www.coretrustseal.org/apply/administrative-fee/ [dostęp: 23.03.2024].
CoreTrustSeal Standards and Certification Board, CoreTrustSeal Trustworthy Digital Repositories Requirements 2023–2025. Extended Guidance, V01.00, 2022.
DCC, DRAMBORA, https://www.dcc.ac.uk/tools/drambora [dostęp: 4.05.2024].
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (wersja przekształcona), Dz.U.UE.L.2019.172.56, https://sip.lex.pl/ akty-prawne/dzienniki-UE/dyrektywa-2019-1024-w-sprawie-otwartych-danych-iponownego-wykorzystywania-69198138 [dostęp: 23.03.2024].
Engelhardt C., Recker A., Trust and the European Framework for Audit and Certification of Digital Repositories, DASISH Workshop on Trust and Certification, 16–17 October 2014, https://cst.ku.dk/english/projects/closed-projects/dasish/dasishevents/wstrustcertification/2014_10_16_DASISH_trust-ws_Intro_trust_and_MoU-Framework_Recker_Engelhardt.pdf [dostęp: 13.11.2024].
European Commission, AGA — Annotated Grant Agreement: EU Funding Programmes 2021–2027, [Brussels] 2023, https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/docs/2021-2027/common/guidance/aga_en.pdf [dostęp: 26.03.2024].
Garrett J., Waters D., Preserving Digital Information. Report of the Task Force on Archiving of Digital Information, 1 maja 1996, s. III, http://www.clir.org/pubs/reports/ pub63watersgarrett.pdf [dostęp: 26.03.2024].
Januszko-Szakiel A., Open Archival Information System (OAIS) – standard w zakresie archiwizacji publikacji elektronicznych, „Przegląd Biblioteczny” 2005, nr 3, s. 341–358, https://pliki.sbp.pl/ac/259_pb2005z3.pdf#page=68 [dostęp: 2.05.2024].
Januszko-Szakiel A., Kowalewski W., Szafrański L., Polskie biblioteki cyfrowe w kontekście kryteriów wiarygodności archiwów cyfrowych – próba ewaluacji, w: Inspiracje i innowacje: zarządzanie informacją w perspektywie bibliologii i informatologii, red. S. Cisek, Kraków: Biblioteka Jagiellońska 2016, s. 189–224, https://ruj.uj.edu. pl/server/api/core/bitstreams/e56c80d8-c320-41d2-a6c1-959c3bb25f1e/content [dostęp: 15.07.2024].
Lavoie B., The Open Archival Information System (OAIS) Reference Model: Introductory Guide. DPC Technology Watch Report 14-02 October 2014 (2nd Edition), s. 6, https://www.dpconline.org/docs/technology-watch-reports/1359-dpctw14-02/file [dostęp: 26.03.2024].
L’Hours H., Kleemola M., de Leeuw L., CoreTrustSeal: From academic collaboration to sustainable services, „IASSIST Quarterly” 2019, t. 43 (1), s. 1–17. DOI: https://doi.org/10.29173/iq936
NESTOR-Arbeitsgruppe, Kriterienkatalog vertrauenswürdige digitale Langzeitarchive, Version 2, Frankfurt am Main, November 2008, https://d-nb.info/1000083241/34 [dostęp: 26.03.2024].
NESTOR Certification Working Group, Explanatory notes on the nestor seal for trustworthy digital archives, lipiec 2013, s. 3–6, https://d-nb.info/1047613859/34 [dostęp: 26.03.2024].
NESTOR, nestor-Siegel für vertrauenswürdige digitale Langzeitarchive, https://www. langzeitarchivierung.de/Webs/nestor/DE/Zertifizierung/nestor_Siegel/siegel.html [dostęp: 4.05.2024].
Oransky I., Marcus A., There’s far more scientific fraud than anyone wants to admit, „The Guardian” 2023, 9 sierpnia, https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/aug/09/scientific-misconduct-retraction-watch [dostęp: 25.03.2024].
PTAB – Primary Trustworthy Digital Repository Authorisation Body, Audit Costs, 2024, http://www.iso16363.org/iso-certification/audit-costs/ [dostęp: 4.05.2024].
Research Information Network, Stewardship of Digital Research Data: A Framework of Principles and Guidelines, London 2008, http://shapingthefuture.pbworks.com/f/ Stewardship+of+digital+research+data+by+RIN.pdf [dostęp: 4.05.2024].
RLG-National Archives and Records Administration Digital Repository Certification Task Force, Trustworthy Repositories. Audit & Certification: Criteria and Checklist, Version 1.0, luty 2007, https://www.crl.edu/sites/default/files/d6/attachments/pages/trac_0.pdf [dostęp: 26.03.2024].
RLG/OCLC Working Group on Digital Archive Attributes, Trusted digital repositories: Attributes and responsibilities, Mountain View 2002, http://www.oclc.org/ content/dam/research/activities/trustedrep/repositories.pdf [dostęp: 26.03.2024].
Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (tekst jedn. Dz. U. 2021 poz. 1641), https://isap.sejm.gov. pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210001641/U/D20211641Lj.pdf [dostęp: 23.03. 2024].
License
Copyright (c) 2024 Agnieszka Adamiec
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.