Keywords
priory and convent libraries in the 17th c.
book collection of the Jesuits Collegium in Poznań
the Bernardines
the Dominicans
University Library in Uppsala
Swedish plunder of book collections in the 17th c.
How to Cite
Number of views: 474
Number of downloads: 316
Abstract
The present article aims at presenting a concise overview of the results of an initial search query and investigation carried out at the University Library in Uppsala between May 14–18, 2012. Its main goal was to get acquainted with the oldest part the library’s book collection in view of manuscripts and old books that came into possession of the library as spoils of war after they had been looted in Poznań-based libraries of the Jesuits, the Bernardines and the Dominicans in 1656. The introductory part of the article provides an outline of the history of the lootings by the Swedish armies of book collections in the seventeenth century, attempts at the restitution of the materials by the authorities of the Republic of Poland and the research on the Polish book collections currently held in Sweden that has been going on since the nineteenth century. The source base for the query was the unpublished bibliographical notes written by the Polish linguist, bibliographer of the material concerning Poland or Polish affairs kept in Sweden, and a long-term professor of the Uppsala University, Józef Trypućko (1910–1983) currently held in the archive material of the University Library in Poznań. The above material, the result of Trypućko’s investigations on the resources of Carolina Rediviva, contains valuable information concerning old prints and manuscripts of Poznań provenience. Regrettably, the collections from Greater Poland that are currently held in Uppsala have not been yet properly researched and no all-inclusive study has been published. The present article attempts to provide tentative directions in future studies on the subject along with appropriate relevant methodology.References
Andersson-Schmitt M., Hallberg H., Hedlund M., Mittelalterliche Handschriften der Universitätsbibliothek Uppsala. Katalog über Die C-Sammlung, t. 1–8, Stockholm 1988–1995.
Anusik Z., Misja polska w Sztokholmie w latach 1789–1795, Łódź 1993.
Augustine, Index Omnium Quae Insigniter Dicta Sunt a Diuo Augustino Iuxta Ordinem Literarum Accurate Digestus. Basileae: Froben, 1529.
Barwiński E., Birkenmajer L., Łoś J., Sprawozdanie z poszukiwań w Szwecyi dokonanych z ramienia Akademii Umiejętności, Kraków 1914.
Birkenmajer A., Książka O. Waldego o szwedzkich zdobyczach bibljotecznych, „Exlibris” 1924, t. 5.
Collijn I., Katalog der Inkunabeln der Schwedischen öffentlichen Bibliotheken, t. 2: Katalog der Inkunabeln der Kgl. Universitäts-Bibliothek zu Uppsala, Uppsala 1907.
Contarini G., De magistratibus et republica venetorum, Basileae 1544.
Hosius S., Confessio catholicae fidei christiana, Viennae 1560.
Konopczyński W., Polska a Szwecja od pokoju oliwskiego do upadku Rzeczypospolitej, Warszawa 1924.
Konopczyński W., Polski Słownik Biograficzny: T. 1. Kraków: Polska Akad. Umiejeętności, 1935.
Konopczyński W., Polski Słownik Biograficzny: T. 3. Kraków: Polska Akad. Umiejeętności, 1937.
Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821, t. 3, Poznań 1889.
Marciniak R., Cztery podręczniki medyczne Piotra Wedelicjusza z Obornik w Bibliotece Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (uwagi kodykologiczne), w: Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. D. Zydorek, Poznań 2001.
Matelski D., Straty polskich dóbr kultury w wojnach z sąsiadami w XVII i XVIII wieku, „Muzealnictwo” 2003, t. 44.
Matelski D., Straty polskich dóbr kultury w wojnach ze Szwecją z XVII i XVIII w. oraz próby ich restytucji, „Archeion” 2003, t. 106.
Mazurek J.A., Bernardyni w Poznaniu 1455–1655, „Studia Franciszkańskie” 1991, t. 4.
Mazurkiewicz K., Benedykt Herbest, Poznań 1925; J. Nowacki, Akademia Lubrańskiego, „Kronika Miasta Poznania” 1999, nr 2.
Moses M., Aphorismi medici una cum aphorismis Johannis Damasceni et Rhasis, Bononiae 1489.
Pilichowski C., Straty bibliotek i archiwów polskich podczas szwedzkiego „potopu” 1655–1660, w: Polska w okresie drugiej wojny północnej 1655–1660, red. K. Lepszy, t. 2: Rozprawy, Warszawa 1957.
Pilichowski C., Z dziejów szwedzkich zaborów bibliotek i archiwów polskich w XVII i XVIII wieku, Gdańsk 1960.
Schletz A., Ks. Jan Albertrandi w latach 1731–1795, „Nasza Przeszłość” 1959, t. 10.
Spież J.A., Dominikanie w Poznaniu, „Kronika Miasta Poznania” 2004, nr 3.
Stocki E., Księgi medyczne lekarzy poznańskich w bibliotekach szwedzkich, „Kronika Miasta Poznania” 2001, nr 1.
Śmiglecki M., Refutatio Vanae Dissolutionis: Nodi Gordii De Vocatione Ministrorum a Ioanne Volkelio Misistro Arriano Tentatae. Cracoviae: A. Petricouii, 1614.
Tomczak S.B., Biblioteka bernardynów w Poznaniu od początku fundacji do XVII w., „Studia Franciszkańskie” 1991, t. 4.
Trypućko J., Katalog księgozbioru Kolegium Jezuitów w Braniewie zachowanego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali, uzupełnił. M. Spandowski, oprac. M. Spandowski, Szyller S., t. 1–3, Warszawa–Uppsala 2007.
Trypućko J., Polonica Vetera Upsaliensia: Catalogue Des Imprimés Polonais Ou Concernant La Pologe Des 15. 16. 17. Et 18. Siècles Conservés a La Bibliothèque Des L'université Royale D' Upsala. Uppsala, 1958.
Walde O., Histoire des Bibliothèques Suédoises, Paris 1949.
Walde O., Storhetstidens Litterara Krigsbyten: En Kulturhistorisk-Bibliografisk Studie, t. 1, Uppsala 1916.
Walde O., Storhetstidens Litterara Krigsbyten: En Kulturhistorisk-Bibliografisk Studie, t. 2, Uppsala 1920.
Warschauer A., Wiegendrucke aus Posener Büchersammlungen in der Universitäts-Bibliothek zu Uppsala, „Historische Monatsblätter für die Provinz Posen” 1908, nr 4.
Wiesiołowski J., O najstarszej bibliotece poznańskich jezuitów w świetle zachowanych w Szwecji katalogów bibliotecznych, „Kronika Miasta Poznania” 1997, nr 4.
Wiesiołowski J., Ludwik G., Korneliusz K., Kronika Jezuitów Poznanńskich (młodsza): T. 1. Poznanń: Wydaw. Miejskie, 2004.
Winniczuk L., Dramma comicum Odostratocles. Codex Uppsal. R 380, w: Orbis mediaevalis, Weimar 1970.Lewański J., Kodeks poznański I (Uppsalski), w: Studia nad dramatem polskiego Odrodzenia, Wrocław 1956.
Witkowski R., Biblioteka jezuicka w świetle katalogów z początku XVII wieku, w: Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2011.
Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2011.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.