Słowa kluczowe
relocation
Serbia
climate migration
Busije
Grmovac
Jak cytować
Abstrakt
Climate migrations are going to affect the spatial structure in many regions of the world. We are now able to research long-term displacement and its spatial effects. Using the example of Serbia and the 30-year history of migration after the conflicts connected with the collapse of the former Yugoslavia, the article analyses the accompanying processes. The aim of this article is to study the spatial effects of long-term (forced) migration. The research is based on sociological and spatial planning methods, i.e. statistical data, geospatial information and institutional document analysis. The analyses show social and spatial trends in migration and settlement formation in Serbia between 1991 and 2021.
Bibliografia
Affek A., Wolski J., Zachwatowicz M., Ostafin K., Radeloff V., Effects of post-WWII forced displacements on long-term landscape dynamics in the Polish Carpathians, „Landscape and Urban Planning” 2021, vol. 214, p. 214. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104164
Alexander Ch., Ishikawa S., Silverstein M., A Pattern Language, New York 1977, p. 109.
Ambroso G., Field experiences, major actors and Ppolicies. The Balkans at a cross-road: progress and challenges in finding durable solutions for refugees and displaced persons from the wars in the former Yugoslavia, „Refugee Survey Quarterly” 2006, vol. 25, p. 141–153. DOI: https://doi.org/10.1093/rsq/hdi0182
Aravena A., Iacobelli A., Elemental. Incremental housing and participatory design manual, Berlin 2020, p. 17.
Borjas G. J., Monras J., The labour market consequences of refugee supply shocks, „Economic Policy” 2017, vol. 32, p. 361–413. DOI: https://doi.org/10.1093/epolic/eix007
The Commissariat for Refugees and Migration (CRRS), Migration Profile of the Republic of Serbia for 2010, 2010, https://kirs.gov.rs/media/uploads/Migracije/Publikacije/Eng/Migration_Profile_of_the_Republic_of_Serbia_for_2010.pdf [accessed 30.05.2022].
The Commissariat for Refugees and Migration (CRRS), Migration Profile of the Republic of Serbia for 2020, 2020, https://kirs.gov.rs/media/uploads/Migration%20profile%20of%20Republic%20of%20Serbia%20for%202020.pdf [accessed 30.05.2022].
The Commissariat for Refugees and Migration (CRRS), Overview of the situation in formal collective centers in Serbia, 2013, http://arhiva.kirs.gov.rs/docs/izvestaji/collective_centers_overview_2013.pdf. [accessed 30.05.2022].
The Commissariat for Refugees and Migration (CRRS), Collective Centres, 2019, http://arhiva.kirs.gov.rs/articles/centers.php?lang=ENG#vrh1 [accessed 30.05.2022].
The Commissariat for Refugees and Migration (CRRS), Statistical overview of refugees and internally displaced persons by municipality for 2018, 2019, https://kirs.gov.rs/media/uploads/Statistical_Overview_of_Refugees.pdf [accessed 31.05.2022].
Dragojević M., The Politics of social ties. Immigrants in an ethnic homeland, London-New York 2016, p. 4.
Eurostat, LFS annual series. Population by sex, age, country of birth, labour status and NUTS 2 regions (LFST_R_LFSD2PWC), 2022, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/LFST_R_LFSD2PWC__custom_2772068/default/table [accessed 31.05.2022].
Forsyth A., Peiser R., Lessons from planned resettlement and new town experiences for avoiding climate sprawl, „Landscape and Urban Planning” 2021, no. 205. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2020.103957
Guzi M., Huber P., Mikula Š., The long-term impact of the resettlement of the Sudetenland on residential migration, „Journal of Urban Economics” 2021, no. 126. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jue.2021.103385
Hoffmann R., Šedová B., Vinke K., Improving the evidence base: A methodological review of the quantitative climate migration literature, „Global Environmental Change” 2021, vol. 71. DOI: https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2021.102367
Grinvald M., Problems of integration of refugees and internally displaced persons in Serbia, 2010, Palacký University in Olomouc (unpublished thesis), https://theses.cz/id/m9hywr/76864-676024508.pdf [accessed 30.05.2022]
International Organization for Migration, Glossary on migration, „International Migration Law” 2019, vol. 34, https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml_34_glossary.pdf. [accessed 10.07.2022]
Kokotović V., Filipović M., Refugees in Serbia – twenty years later, „Journal of the Geographical Institute Jovan Cvijic SASA” 2013, vol. 63, p. 21–33. DOI: https://doi.org/10.2298/IJGI1301021K
Kovjanić A., Refugees and intermediate displaced persons in Zemun municipality, „Collection of Papers – Faculty of Geography at University of Belgrade” 2017, vol. 65, no. 1a, p. 367–378. DOI: https://doi.org/10.5937/zrgfub1765367K
Lukic V., Nikitovic V., Refugees from Bosnia and Herzegovina in Serbia: A study of refugee selectivity, “International Migration” 2004, vol. 42, p. 85–110. DOI: https://doi.org/10.1111/j.0020-7985.2004.00296.x
Nikitović V., Lukić V., Could refugees have a significant impact on the future demographic change of Serbia?, “International Migration” 2010, vol. 48, p. 106–128. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2435.2009.00519.x
Republic of Serbia Country Housing Project, Regional Housing Programme (RHP). Overview, http://regionalhousingprogramme.org/serbia/ [accessed 31.05.2022].
Republika Srbija. Skupština grada Beograda. Plan detaljne regulacije za naselje Busuje , Opština Zemun 2014 [Република Србија. Скупштина града Београда, План детаљне регулације насеља Грмовац у Земуну].
Republika Srbija. Skupština grada Beograda. Plan detaljne regulacije naselja Grmovac u Zemunu, Opština Zemun 2014 [Република Србија. Скупштина града Београда, План детаљне регулације насеља Грмовац у Земуну].
Statistical Office of the Republic of Serbia (SORS), 2011 Census. Households and families. Households. Households according to the number of members, 2017a, https://data.stat.gov.rs/Home/Result/3102020101?languageCode=en-US&displayMode=table [accessed 31.05.2022].
Stanovništvo i domačinstva Srbije prema popisu 2002. godine, ed. G. Penev, Beograd 2006 [Становништво и домаћинства Србије према попису 2002. године, ed. Г. Пенев, Београд 2006].
Stratmann A., Approaches of Flexible Spatial Planning to Sustainable Cities [in:] Proceedings of REAL CORP 2020 (Shaping urban life - livable city regions for the 21st century, Manheim 2020, p. 57–63.
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), Good practices. Regional Housing Programme, 2020, https://globalcompactrefugees.org/article/regional-housing-programme-rhp. [accessed 8.10.2024].
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), Regional Housing Programme. https://www.unhcr.org/rs/en/regional-housing-programme [accessed 8.10.2024].
UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA), Country Profile and Humanitarian Assistance Fact-Sheet for the Federal Republic of Yugoslavia (excluding Kosovo) (update as of June 2001), 2001, https://reliefweb.int/attachments/63a85ead-092e-3a50-9b14-28d659d3ebce/8F7BD7760C5107A785256A8500740BD0-OCHA_FRY_color.pdf [accessed 31.05.2022].
United Nations High Commissioner for Refugees, UNHCR Statistical Database. Table with data on Refugees, 2022, http://data.un.org/Data.aspx?d=UNHCR&f=indID%3aType-Ref%3basyID%3aSRB%3boriID%3aBIH%2cHRV&c=0,1,2,3,4,5,6&s=yr:desc,asyEngName:asc,oriEngName:asc&v=1 [accessed 31.05.2022].
Verme P., Schuettler K., The impact of forced displacement on host communities: a review of the empirical literature in economics, „Journal of Development Economics” 2021, vol. 150(C). DOI: https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2020.102606
Vujadinović S., Šabić D., Stojković S., Milinčić M., Years of refugee life in Serbia – challenges for a new beginning: stay or return home?, „TRAMES. A Journal of the Humanities and Social Sciences” 2011, vol. 15, p. 235–258. DOI: https://doi.org/10.3176/tr.2011.3.02
Izbeglištvo u Srbiјi, „Vreme”, 04.06.2024, https://www.vreme.com/projekat/izbeglistvo-u-srbiji/ [accessed 31.06.2024].
Busije, najveće krajiško selo na svetu, „Novosti”, 9.12.2012, https://www.novosti.rs/vesti/naslovna/reportaze/aktuelno.293.html:409614-Busije-najvece-krajisko-selo-na-svetu [accessed 31.05.2022].
Rakić N., RTS, 04.08.2019, Meštani Busija posle „Oluje” sve gradili ispočetka, 04.08.2019,
http://www.veritas.org.rs/rts-04-08-2019-mestani-busija-posle-oluje-sve-gradili-ispocetka/ [accessed 31.05.2022].
Ерић И., На 20 километара од Београда прије 20 година никло избјегличко насеље које и сада муче инфрастуктурни проблеми,
https://ssr.org.rs/na-20-kilometara-od-beograda-prije-20-godina-niklo-izbjeglicko-naselje-koje-i-sada-muce-infrastukturni-problemi/ [accessed 31.05.2022].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Rekść, Michał Chodorowski, Jelena Božilović, Jakub Adamski, Karolina Messyasz, Vuk Milošević, Ana Ilić
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.